• 1. Xeshlash funksiyasining Tushunchasi
  • 2. Xeshlash funksiyalarining Xususiyatlari
  • PEDAGOG RESPUBLIKA ILMIY JURNALI 6 – TOM 5 – SON / 2023 - YIL / 15 - MAY www.bestpublication.org
  • 3. Xeshlash funksiyalari Amaliyotlari
    		•

    Xeshlash funksiyasi




    Download 0,56 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet3/10
    Sana22.01.2024
    Hajmi0,56 Mb.
    #142764
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
    Bog'liq
    xeshlash

     
    Kirish: 
    Xeshlash funksiyalari, matnlardan oʻzaro bogʻliq unikal qiymatlar yaratish uchun 
    kritik ahamiyatga ega kriptografik texnikalar hisoblanadi. Ular, ma'lumotlar 
    integritetini tekshirish, qidiruv algoritmlari, parollar, elektronik imzolar va boshqalar 
    kabi dasturlarni amalga oshirishda keng qo'llaniladi. Bu maqolada xeshlash 
    funksiyasining tushunchasi, xususiyatlar va amaliyotlariga doir tafsilotlarni kuzatib 
    boramiz. 
    1. Xeshlash funksiyasining Tushunchasi: 
    Xeshlash funksiyasi, bir matn (kiruvchi) kiritish orqali unikal bo'lgan qisqa kodi 
    (xesh) generatsiya qiladi. Uning asosiy xususiyati, kiritilgan matnning hajmi bilan 
    aloqador bo'lgan ustun va barqaror xesh qiymatini olishdir. Xeshlash funksiyalari 
    ma'lumotlar to'plamlarini, masalan, matn, fayllar yoki elektronik hujjatlarni katta 
    hajmdagi butun sonlarga aylantiradi. 
    2. Xeshlash funksiyalarining Xususiyatlari: 
    - Unikallik: Xeshlash funksiyalari bir xil kiruvchi matn uchun har doim bir xil 
    xesh qiymatini generatsiya qiladi. Bir xil matn uchun bir xil xesh qiymati olish 
    imkonsizligi juda yuqori darajada boʻlishi kerak. 
    - Qisqa xesh qiymati: Xesh qiymatlari odatda uzun matnlarni qisqa xatolik 
    sifatida koʻrsatadi. Bu matnlardagi kichik hamda katta oʻzgaruvchilarning xesh 
    qiymatlari orasida ahamiyatli farq mavjud boʻladi. 

    PEDAGOG RESPUBLIKA ILMIY JURNALI 
    6 – TOM 5 – SON / 2023 - YIL / 15 - MAY 
    www.bestpublication.org
    532
    - Qiyinchilik: Xeshlash funksiyalari matnlarni qaytarish oson boʻlgan 
    algoritmlardir, lekin matnning qaysi toʻplamga aylantirilganligini aniqlash qiyin 
    boʻlishi kerak. Bu xususiyat, "Tinchlik" tuzatuvlarida kutilgan toʻplamlarni topish 
    uchun qiyinchilik yaratadi. 
    3. Xeshlash funksiyalari Amaliyotlari: 
    - Integritetni tekshirish: Xeshlash funksiyalari ma'lumotlarning boʻzilmaganligini 
    tekshirish uchun ishlatiladi. Bir matnning xesh qiymati hisoblangan va undan keyin 
    xesh qiymati oʻzgartirilgan boʻlsa, ishlatiladi. 

    Download 0,56 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




    Download 0,56 Mb.
    Pdf ko'rish