Bu ifodadan ko‘rinib turibdiki,
M - f
(5)
sirpanishga nisbatan
murakkab funksiyadir. Uning hosilasini olib ekstremumga tadqiq
etamiz:
Olingan ifodaning maxrajini nolga tenglashtirib,
M = f ( s
)
bog‘lanish maksimumga ega boiadigan kritik sirpanish
Sk
qiy-
matini aniqlaymiz:
Moment
M
ni
S < S k
va
S> Sk
boiganda kamayishini
quyidagicha tushuntirish mumkin.
S
<
kamayishi dvigatel toki va momentining kamayishi bilan bogiiq,
S> Sk
boiganda esa dvigatel toki ortsa ham uning elektromagnit
momenti bilan bo g iiq boigan aktiv tashkil etuvchisi kamayadi.
Bu esa dvigatel momentining kamayishiga olib keladi.
Moment
M
ni
S < S k
va
S
>
Sk
boiganda kamayishini
quyidagicha tushuntirish mumkin.
S < S k
boiganda sirpanishning
kamayishi dvigatel toki va momentining kamayishi bilan bogiiq,
S > S k
boiganda esa dvigatel toki ortsa ham uning elektromagnit
momenti bilan bo g iiq bo igan aktiv tashkil etuvchisi kamayadi.
Bu esa dvigatel momentining kamayishiga olib keladi.
Kritik sirpanish
Sk
ning musbat belgisi mashina ishlashining
dvigatel rejimiga, manfiy belgisi esa generator rejimiga to‘g‘ri
keladi.
Shuni ta’kidlash lozimki, o‘zgarmas tok mashinasidagidek
r\
ning nisbiy qiymati mashina quvvatining ortishi bilan kamaya
boradi va quvvati 110 kW boig an mashina uchun
x i+ x
2
qiyma-
tining 10—15%ni tashkil etadi. Shuning uchun (4.11) tenglamadan
r\
ni hisobga olmagan holda sodda shaklda foydalanish mumkin
bu yerda:
xql -
keltirilgan qisqa tutashuv induktiv qarshiligi.
