Bu ifodadan ko‘rinib
turibdiki,
AD
generator rejimiga o ‘tishi
bilan faqat rotor tokining aktiv tashkil etuvchisi o ‘z yo‘nalishini
o ‘zgartiradi. Chunki dvigatel o ‘qidagi aylantiruvchi moment dvi
gatel rejimiga nisbatan o ‘z yo‘nalishini o‘zgartirgani uchun / 2 a
tokining aktiv tashkil etuvchisi ishorasining o‘zgarishi elektro-
magnit quvvatining manfiy bo‘lishiga
olib keladi, ya’ni tarmoqqa
qaytariladi, chunki
S
< 0 bo‘lib
Р=!Ц
/'I • r2'/ S=mi O',2
S)2+x£d)
Ikkilamchi kontur reaktiv quvvatining
belgisi mashinaning
ishlash rejimiga bog‘liq bo‘lmagan holda o‘zgarmay saqlanishi
quyidagi ifodadan ko‘rinadi:
Assinxron dvigatellarda reaktiv
statik moment mavjud b o i-
ganda energiyani tarmoqqa qaytarib, generator tormozlashni ular-
ning qutblar sonini o‘zgartirish yoki
aylanish tezligini chastotali,
chastota-tokli va vektor usulida rostlab amalga oshirish mumkin.
Birinchi holda (4.8-rasm,
a)
mashina statorini kam qutblar so-
nidan ko‘p qutblar soniga o ‘zgartirib, sinxron tezlik kamaytiriladi
(O
02
< (Ooi va bunda butun davr davomida dvigatel ikkinchi kvad-
rantda ishlayotganda tormozlash energiyani
tarmoqqa qaytarish
bilan amalga oshiriladi.
Tezlikni chastota yordamida rostlayotganda stator ta’minot
chastotasini asosiydan kamaytira borib, (/} dan
to f i < f l
v a /j <
fo)
dvigatelni bir mexanik tavsifdan boshqasiga o ‘tkaziladi (4.8-rasm,
Yuritma ishchi nuqtasi ikkinchi kvadrantda joylashgan me
xanik tavsif bo‘laklari bo‘yicha harakatlanishi davomida ener
giyani tarmoqqa qaytarib tormozlash rejimida ishlaydi. Dvigatelni
ta’minlovchi chastotani ravon va avtomatik ravishda o‘zgartirib
ozgina o‘zgaruvchi moment bilan yuritmaning
tormozlash reji-
mini olish mumkin. Lekin bunda ma’lum qonuniyat bo‘yicha kuch-
lanishni ham o ‘zgartirish kerak.