Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati
1.
Соатов А.М. Новые идеи и инструкции в системе образования в
современных условиях // Экономика и социум. – 2022. – №. 2-1 (93). – С. 485-
490.
2. Soatov A. Ekologiyada kompyuter modellashtirish va simulyatsiya //
Biologiyaning zamonaviy tendensiyalari: muammolar va yechimlar. – 2023. – Т. 1.
– №. 5. – С. 912-914.
YASHIL IQTISODIYOTNING JAMIYAT HAYOTIDA TUTGAN O‘RNI
Y.Xaydarova, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti o‘qituvchisi
Mamlakatimizda yashil iqtisodiyot rivojlanishga erishishadigan boʻlsa,
boshqaruv sohasini yanada rivojlantirish va yaxshi darajaga chiqishini ta’minlaydi.
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
58
Mamlakatga kirib keladigan mahalliy va xorijiy investitsiyalarni uchun rivojlangan
va tahlil qilinadigan makroiqtisodiy muhitga ega boʻlish juda muhim omil
hisoblanadi.
Mamalakatimizga yashil iqtisodiy muhit ham shaffof boʻlishi kerakligini talab
qiladi. Boshqaruv jarayonida yaxshi va kuchli boshqaruv tizimi boʻlmasa, barqaror
rivojlanish yoʻliga oʻtish ehtimoli juda kam boʻladi.
Yashil iqtisodiyotni rivojlantirishda samarali institutlar va boshqaruv
tuzilmalari, rejalar va dasturlarning samarali amalga oshirilishini ta’minlashda
muhim ahamiyatga ega hisoblanadi. Yashil iqtisodiyotga oʻtish biznes yuritish
jarayonida yangicha fikrlashni talab qiladi. Bu, shuningdek, turli sohalarda ishlay
oladigan va koʻp tarmoqli bir qismi sifatida ishlay olish salohiyatiga ega boʻlgan
yangi malakali ishchi va mutaxassislarni talab qiladi. Yashil iqtisodga oʻtish uchun
kadrlarning salohiyatini yanada oshirish kerak. Yashil iqtisodiyotga oʻtish tadqiqot,
texnologiyani rivojlantirish, innovatsiyalar va bilimlarni doimiy ravishda oshirishga
sarmoya kiritib borish zarurligini talab qiladi. Koʻplab rivojlangan mamlakatlarning
yashil iqtisodiyotni rivojlantirish uchun koʻplab resurslarni ajratilganligini va ilmiy-
tadqiqot va ishlanmalarga katta miqdorda sarmoya kiritgan mamlakatlar
iqtisodiyotining oʻsish sur’atlarini tezlashganiga muvaffaq boʻlganini koʻrishimiz
mumkin. Bunga Shimoliy Yevropa davlatlarining tajribasini koʻrshimiz mumkin.
Ushbu mamlakatlar qatoriga Daniya, Finlandiya, Islandiya, Norvegiya va Shvetsiya
kabi mamlakatlar kiradi. Bu mamlakatlar “Yashil iqtisodiyot”ni rivojlantirishda
soliq omilidan foydalanganlar. Ammo, barqaror rivojlanish maqsadlariga mos
keladigan va qoʻllab-quvvatlanadigan yoʻnalishlarini aniq belgilash zarurati mavjud
hisoblanadi. Ilmiy-tadqiqot va texnologiya innovatsion sa’y-harakatlari resurslar
samaradorligiga, shuningdek, oqava suvlarni tozalash va tuzsizlantirish, qayta
tiklanadigan energiya, qattiq chiqindilarni qayta ishlash va qayta ishlash, yashil
qurilish va binolar, ekologik toza uskunalar va sanoat texnologiyalari kabi sohalarga
yoʻnaltirilishi kerakigini talab qiladi. Bunga “Byurokratik toʻsiqlarni yanada
qisqartirish hamda davlat organlari va tashkilotlari faoliyatiga zamonaviy boshqaruv
tamoyillarini joriy qilish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” . Oʻzbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasining 09.03.2020 yildagi 133-sonli qarorini ham yaqqol misol
qilishimiz mumkin.
Bozorni iqtisodiyotini ragʻbatlantirishni tartibga solish choralarini qoʻllab-
quvvatlash chora tadbirlarni ishlab chiqilish kerak.Bu koʻplab muammolarga
yechim boʻladi. Koʻp hollarda siyosat vositalari mustaqil ravishda ishlab chiqilgan
va bir-biriga zid boʻlishi mumkin. Siyosiy - iqtisodiy masalalarga koʻproq e‘tibor
qaratish va uni ahamiyatini yanada oshirish kerak. Oʻzgarishlar sekin boʻlishiga
sabab, oʻz manfaatlariga putur yetkazishi mumkinligiga ishonadiganlar tomonidan
turli xil toʻsqinliklar qilinishi mumkinligidir. Bular yirik biznes egalari,
korporatsiyalar egalari boʻlishi mumkin. Shuning uchun har bir holat, jarayon va
chora-tadbir ishlab chiqilganda, oʻzgarishlarga qarshi boʻlishi mumkin boʻlganlarni
aniqlash va ular oʻzgarishlar oldida yuzaga kelishi mumkin boʻlgan toʻsiqlarni
bartaraf etish choralarini koʻrish muhim hisoblanadi.
Fuqarolik jamiyati joylardagi yuz berayotgan voqea va hodisalar bilan
|
