“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
57
- ishlab chiqarishni xom ashyo, yoqilgʻi va energiya manbalariga va iste’mol
hududlariga yaqinlashtirish sarhisobini xoʻjalik va infratuzilmaviy obyektlarni
oqilona joylashtirish bilan birga qoʻshib olib borish;
- xoʻjalik va infratuzilma obyektlarini oqilona joylashtirishda ekologik
vaziyatni sogʻlomlashtirish, tabiatdan oqilona foydalanish va tabiatni muhofaza
qilishning samarali tadbirlari yuzasidan maxsus dastur ishlab chiqish.
Shamol sxemasi – ma’lum bir hududda shamol yoʻnalishlari va tezligining
ma’lum bir davr ichida taqsimlanishini koʻrsatadigan xarita yoki diagramma
hisoblanadi.
Shamolning aylanish ma’lumotlarini toʻplash va tahlil qilish mintaqadagi
shamol qonuniyatlarining aniq modelini yaratish uchun juda muhimdir. Buning
uchun yerosti ob-havo stansiyalari, masofadan zondlash va kompyuter
modellashtirish kabi zamonaviy texnologiya va texnikalardan foydalanish talab
etiladi. Olingan ma’lumotlar turli loyihalar uchun eng mos joylarni aniqlashga va
ularning potentsial samaradorligi va barqarorligini baholashga yordam beradi.
Sanoat tugunlarining, ishlab chiqarish quvvatlarining qoʻshimcha yaratilishi,
ularni kommunikatsion jihatdan bogʻlovchi yoʻl qurilishining, shuningdek,
infratuzilma obyektlarining, mahalliy iste’mol bozorlarimizning zaruriy mahsulotlar
bilan toʻlishida, shuningdek, aholini ish bilan band etishda alohida oʻrni va roli bor
albatta, ammo ekologik barqarorlik nuqtayi nazaridan oqilona joylashtirish ayni
muddao sanaladi. Buning eng birinchi yoʻnalishi bu “QMQ 2.01.01- 2004” boʻyicha
shamol esishining ustuvor yoʻnalishlariga rioya etish hisoblanadi. Mazkur
tadqiqotning obyekti sifatida Jizzax hududidagi real ishlab chiqarish yoki xizmat
koʻrsatish obyektlari misolida koʻrib chiqadigan boʻlsak, tahlillarimiz asosan qish
faslining chilla payti hisoblangan yanvar oyi uchun, shuningdek, yoz faslining chilla
payti hisoblangan iyul oylarii uchun olindi (1-rasm).
Xulosa qilib aytganda, Jizzax viloyatida shamol yoʻnalishini hisobga olish
ekologik barqarorlik, iqtisodiy farovonlik va ijtimoiy farovonlikka erishishga
qaratilgan yashil iqtisodiyotni rivojlantirish strategiyasining muhim elementi
hisoblanadi. Ushbu vositadan samarali foydalanish aniq ma’lumotlar, innovatsion
texnologiyalar, xalqaro hamkorlik va jamiyatning barcha sohalarining faol
ishtirokiga asoslangan kompleks yondashuvni talab qiladi.
