182
,
k koeffitsientlarning qiymatlari to’plam ikki, uch va to’rtta o’tkazgichdan
iborat bo’lgan holatlar uchun 4.4- jadvalda keltirilgan.
4.4- jadval. Parchalangan faza uchun ekvivalent radius
0
r
va
,
k
koeffitsientlarning
qiymatlari.
Fazadagi o’tkazgichlar soni
n
2
3
4
Koeffitsient
2
3
2
3
2
Koeffitsient
k
a
r
0
2
1
a
r
0
3
2
1
a
r
0
2
3
1
Ekvivalent radius
Э
r
a
r
0
3
2
0
a
r
4
3
0
2
a
r
Yuqorida keltirilgan formulalar bo’yicha
olib borilgan hisoblashlar
ko’rsatadiki, agar to’plamning summaviy ko’ndalang kesimi o’zgarmas qolsa,
o’tkazgichlar sirtidagi elektr maydon kuchlanganligi to’plamdagi o’tkazgichlar
soni oshgani sari pasayib boradi. O’tkazgichlar
sirtida elektr maydon
kuchlanganligi
maks
E
ning pasayishi yuqori kuchlanish
elektr uzatish liniyalarida
fazani parchalashni qo’llashning maqsadga muvofiqligini bildiradi. Elektr uzatish
liniyasi
o’tkazgichlarining
sirtidagi
solishtirma
zaryad
emas,
balki
o’tkazgichlardagi kuchlanish doimo ma’lum bo’ladi.
Shu sababli faza
kuchlanishining
qiymatlaridan foydalanib, o’tkazgichlar
sirtida mujassamlangan
solishtirma zaryadni hisoblash muhim masala hisoblanadi.
Parchalangan o’tkazgichlar to’plamlarining solishtirma zaryadlari (q)ni
hisoblashda ularni ko’pincha bitta ekvivalent o’tkazgich bilan almashti-riladi.
Ekvivalent o’tkazgichning radiusi
Э
r
quyidagi formula yordamida hisoblaniladi.
n
k
Sin
)
n
Sin
a
(
r
r
n
k
n
Э
1
1
1
0
,
bu yerda
П ko’paytmani bildiradi.
n ta o’tkazgichli sistemada potentsial bilan zaryad orasidagi bog’lanishni
Maksvellning tenglamasi orqali ifodalashimiz mumkin:.
