179
katta bo’ladi. Agar o’tkazgichdagi solishtirma zaryad
q bo’lsa, u holda o’tkazgich
yaqinida elektr maydoni fazoda joylashgan izolyatsiyalangan tsilindr uchun
hisoblanadi. Bunga muvofiq o’tkazgich sirtidagi elektr
maydon kuchlanganligi
quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
0
0
018
0
2
r
q
,
r
q
E
0
.
(4.14)
O’ta yuqori kuchlanishli (YuK) liniyalarda har bir fazaga bir-biridan
ma’lum masofaga uzoqlashtirilgan 2 tadan 12 tagacha simlar to’plami osiladi (4.9-
rasm). Bu o’tkazgichlarni parchalash deb yuritiladi. To’plamdagi barcha
o’tkazgichlar bir xil potentsial ostida bo’ladi.
4.9- rasm. 500 kV kuchlanishli HEUL parchalangan o’tkazgichlarinining joylashuvi.
Odatda parchalangan o’tkazgichlar
radiusi R bo’lgan aylananing perimetri
bo’ylab simmetrik joylashadi (4.9- rasm). O’tkazgichlar orasidagi masofa
a
o’tkazgichning radiusidan bir necha marta katta bo’lib,
bu masofa fazani
parchalash qadami deb yuritiladi. Agar to’plamdagi o’tkazgichlar soni
n ta bo’lsa
qo’shni o’tkazgich
n
2
radianga teng yoyga siljiydi. O’tkazgichlarni belgilangan
masofada ushlab turish uchun liniya bo’ylab ma’lum masofada joylashtirilgan
maxsus ponalar xizmat qiladi.
Fazarlari parchalangan simlarda bir xil nomli zaryadning qo’shni
o’tkazgichlarga ta’siri har bir parchalangan o’tkazgich
sirtida elektr maydon
kuchlanganligining notekis taqsimlanishiga olib keladi. Parchalangan faza
o’tkazgichlarining sirtlarida elektr maydon kuchlanganligining taqsimlanishini