F nuqtasi
0 bilan tutashtiriladi. Maboda /=2:1, ko‘tarilish balandligi
4
berilgan bo ‘lsa, yuqoriga
4, yoniga
2 bo'lak orqali qiyalik aniqlanadi va
hokazo. Yonbag‘irlaming qiyaliklari bir xil, y a’ni /=1:1 bo‘lsa, planda,
masalan, tomni yopishda nishablaming o ‘zaro kesishishidan hosil
boMadigan qirralari misol b o ia oladi (13.19-shakl).
A pparel. Chuqurlikka tushish yoki tepalikka chiqish qiya yo‘lka
orqali amalga oshiriladi. Bu qiya yo ‘lka apparel deyiladi.
Yer qurilish ishlarida apparellardan keng qo‘llaniladi. Ulami planda
yasash deganda, apparel yonbag‘irlarining asosiy (gorizontal) tekisliklar
va yonbag‘irlaming o'zaro kesishish chiziqlarini qidirib topish
tushuniladi.
Apparel yonbag‘irlarini doiraviy konus sirtiga urinib o ‘tadigan te
kisliklar deb qaralsa, konus uchini yo ‘l yoqasi (to‘g ‘ri chiziq) bo'yicha
sirpanib boruvchi, konus yasovchisini esa yonbag‘ir qiyaligiga teng
tekislikda yotuvchi deb qarash lozim.
Tepalikka chiqish apparelini yasash ko‘rib chiqiladi (13.20-shakl). :
- apparel yo'lkaning qiyaligi /^ = 1:6;
- ko‘tarilish balandligi 0 belgidan 3 m;
- apparel yon yonbag‘irlarining qiyaligi / £ = 1:2;
- apparel orqa yonbag‘rining qiyaligi
IQ = 1:1;
- apparel yo'lkaning kengligi 3 m.
Berilgan masshtabga binoan qiyalik masshtabi grafigi chizishdan oldin
qiyaliklar grafigi asosida qo ‘ymalar /,= 6,
i= 2, /}= 1 т aniqlab olinadi.
Oldin chiziqli masshtabga binoan eni 3m, uzunligi 03=3/ ga teng
ABCE
yoMkasi chizib olinadi (13.20-shakl). Keyin
11, 22, 33 nuqtalar apparel
chetki yon chiziqlarida belgilab olinadi. Endi har bir nuqtadagi konus
/
/
/
/ ,
/
Л - /
о
1 г j * r 6
a)
