|
‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Pdf ko'rish
|
| bet | 91/237 | | Sana | 11.12.2023 | | Hajmi | 13,35 Mb. | | #116299 |
Bog'liq Chizmachilik.I.Raxmonov. 2016Chizmalarni o‘qish. Tayyor chizinaga qarab, huddi ta’rifi yozilgan-
dek, detal haqida batafsil m a’lumot olishga harakat qilinadi. Detaining
chizmasini sinchiklab ko‘rgan sari u haqida yana ham to ‘laroq tasavvur
hosil qilinadi. Chizmani o ‘qish jarayoni chizmachilikni yaxshi o ‘rga-
nishga yordam beradi. Fazoviy tasaw um i yaxshi o ‘stirishga va chizma-
lardagi barcha shartliliklami to‘laroq o ‘zlashtirishga imkoniyat yaratadi
va o ‘quvchi tomonidan chizmani tez o'qiy olish qobiliyatini o ‘stiradi.
Umuman, chizmalarni o ‘qish - chizmada tasvirlangan detaining shak-
lini to‘la tasavvur qilishga va uning konstruktiv xususiyatlarini aniqlash
ga, chizmaga qo‘yilgan hamma oMchamlami o ‘qishga, ular detaining
qaysi qismiga oidligini aniqlashga o'rganishdir. Bulardan tashqari, chiz
mani o ‘qish natijasida detaining nomi, u qanday materialdan tayyorlan-
ganligini va chizmaning masshtabini aniqlab olishga yordam beradi.
Chizmani o ‘qishda eng qiyin tomoni tasvirlangan detaining umumiy
shaklini tasavvur qilishdir. Buning uchun mumkin qadar ko‘proq chiz-
malami tahlil qilishga o ‘rganish zarur.
K o‘pincha detallar ikkita ko'rinishda chiziladi. Bunday chizmalarni
o ‘qish chizmada tasvirlangan detaining yaqqol tasvirini chizish yoki
uning uchinchi ko ‘rinishini yasash yo ‘li bilan amalga oshiriladi.
4.1 4-shaklda detaining berilgan ikkita k o‘rinishiga asoslanib uchinchi
ko‘rinishini aniqlash uning bosh va ustdan ko‘rinishlari orqali berilgan.
Detaining chapdan ko‘rinishini aniqlash joyiz bo‘lsa, darhol detal qan
day geometrik jism lardan tuzilganligi tahlil qilinadi. Detal asosi to ‘g ‘ri
to'rtburchakli prizma, uning ustida silindr, kesik konus bilan yakunlan-
gan, markaziy o ‘q bo‘yicha silindrik teshik qo‘yilgan. Umumiy tayyor-
garlikdan keyin detaining uchinchi, ya’ni chapdan ko ‘rinishini aniqlash
ga o ‘tiladi. 4 .1 4 -shaklda bu jarayon bosqichlarda to‘liq ko‘rsatilgan
bo‘lib, har qaysi bosqich yo‘g‘on chiziqlarda chizilgan.
Birinchi bosqich. Detallaming ostki asosiy A o icham da chiziladi
(4.14-shakl,
a).
lkkinchi bosqich. В o ‘lchamdagi silindr chiziladi (4.14-shakl, b).
Uchinchi bosqich. В o ‘lchamdagi silindr ustiga uchi С o ‘lchamli ke
sik konus va silindrik teshik chiziladi (4.14-shakl,
d).
Agar detaining oldin yaqqol tasvirini chizib olganimizda, uning
uchinchi ko‘rinishini aniqlab chizish yana ham osonlashar edi. 4.15- shakl,
a da ko‘rinishlari berilgan detaining yaqqol tasvirini chizish (4.15-shakl,
14b
|
| |
