Validlik
- ishonchim izning darajasi, u yoki bu tanlangan test,
o ic h o v yo eksperim ent haqiqatan belgilangan vazifani yechishga
qodirligi yoki aksi haqidagi ishonchim iz darajasi:
a)
ichki validlik
- haqiqatdan ham kuzatilayotgan effekt
eksperim ental yondashuvning natijasi;
b)
tashqi validlik
- eksperim entim iz ijobiy natijaga ega b o ig a n
holda ham, keng om m aga q o ila b b o ‘lmasligi.
3. M azkur o ‘quv guruhida (yoki m azkur sinfda) m uayyan psixik
holatlar yuzasidan o ‘quvchilardagi individual-psixologik farqlar
ham da o ‘rtacha ko'rsatkichlarni o ‘rganish.
4. Turli o ‘ziga xos psixik xususiyatlam ing ifodalanishi o ‘rta-
sidagi o ‘zaro aloqalam i aniqlash.
Ishning birinchi turi, psixologik kuzatish olib borish m alakasini
hosil qiladi. Uni bajarayotganda kuzatish rejasini tuzib chiqish,
obyektlam i tanlash, m aqsadni belgilab olish, alohida e ’tibor berilishi
zarur boMgan belgilam i aniqlab qo ‘yish lozim ; kuzatishni vaqt
b o ‘yicha taqsim lab chiqish lozim va hokazo. Y angi faktlarning o lg 'a
surilishi, eksperim ent tarzida tekshirib chiqish talab qilinadigan
yangi-yangi m asalalarni o ‘rtaga q o ‘yish ushbu ish turining ilmiy
m aqsadi boMishi mum kin. Ayrirn o ‘quvchilam i, o ‘quvchilar guruhi
yoki o'q itu v ch ilam i ta ’riflab beradigan maMumotlar to ‘plash bu
ishning am aliy m aqsadi boMishi m um kin.
Ishning ikkinchi turi m uayyan m etodikani egallab olish bilan
bogMiq boMib, turli sharoitlarda sinov o ‘tkaziladigan turli kishilarga
nisbatan k o ‘p m arta tatbiq etishni talab qiladi. B unday ishning ilmiy
m aqsadi u yoki bu m etodikani qoMlanish chegaralarini qidirib topish
va uning variantlarini ishlab chiqishdan iboratdir.
Ishning uchinchi turi, guruh uchun o 'rta c h a aham iyatga ega
boMgan (yoki ancha xaraktcrli) jihatlarni statistik aniqlashning
elem entar m etodlarini egallab olishni nazarda tutadi.
Ishning to ‘rtinchi turi, m uam m oning o ‘rganilayotgan o ‘ziga xos
ay rim tom onlari o'rtasidagi statistik aloqalam i aniqlash m etodlarini
egallab olishga yordam beradi. Bu o ‘rinda turli yoshdagi va har xil
ixtisosdagi sinalayotgan kishilam ing psixik jihatdan o ‘ziga xos
xususiyatlari to 'g 'risid a , psixik hodisalar o'rtasid ag i o ‘zaro aloqalar
haq;da yangi axborotlar olish, maMumotlami qayta tekshirish va shu
singari ishlar ilmiy maqsad boMib xizm at qilishi; ishning am aliy
m aqsadi - turli kursdagi talabalar va har xil sinidagi m aktab
o 'q u v c h ilari to ‘g ‘risida fakultet yoki m aktab uchun zarur boMgan
maMumotlar olishdan iborat boMishi mum kin.
|
