SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2
ǀ ISSUE 6
ǀ 2021
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 1363
XXI asr axborotning nazariy va amaliy ijodi eng choʻqqisiga yetgan asr.
Shuning uchun ham bugungi kunda XXI asrni axborot asri deb taʼkidlashmoqda.
Jahon tajribasidan maʼlumki, davlat axborot infrastrukturasining rivojlanishi
jamiyat
va davlatning hamma jabhalarini, jumladan, odamlarning dunyoqarashini va ularning
mehnat, ijtimoiy va siyosiy hayotda ishtirok etishi shartlarini oʻzgartirib, jamiyat
rivojlanishini tezlashtiradi. Har xil axborot texnologiyalari, avtomatlashtirilgan
sistemalar va maʼlumotlar bazasi davlat strukturalarini,
iqtisodiyotni va mamlakat
mudofaasini boshqarishning ajralmas qismi boʻlib qoladi. Bugungi kunda yanada
rivojlanib, o’zining yangi yo’nalishlariga ega bo’lib borayotgan internet jurnalistikasi
keng qamrovliligi va auditoriyasining chegara bilmasligi bilan ajralib turadi.
Zamonaviy OAV turi hisoblangan internet jurnalistikasi OAV taraqqiyoti, uning
vazifalarining kengayishi, ishlab chiqarish va texnika sohasidagi keskin o‛zgarishlar,
jurnalistika va jamiyat o‛rtasidagi munosabatlarning murakkablashuvi
jurnalistlar
oldiga yangi vazifalarni qo‛ymoqda. Bir vaqtning o‛zida yangiliklar yoza oladigan,
intervyu olish, rasm va videoga tushirish mahoratini egallay olgan, internet uchun
materiallar tayyorlay oladigan universal jurnalistlarni
yetishtirish hozirgi kunda
muhim. Shu bilan birga ushbu anʼanaviy jurnalistik malakaga endilikda yana texnik
xarakterdagi matematik va muhandislik kabi sohalar bo‛yicha ham malaka hamda
ko‛nikmalarni hosil qilishga to‛g‛ri kelayapti. Bu, ayniqsa, internetdan foydalanuvchi
jurnalistlar uchun juda zarurdir. Shunday qilib, turli
sohalarning konvergensiyasi
jurnalistlardan ham universallashish, ham ixtisoslashuvni talab etadi. Shu bilan birga
universallashuv, to‛g‛rirog‛i, transprofessionallashuv, avvalambor,
aynan bir sohani
to‛liq o‛zlashtirib olishni taqozo etadi. Universal jurnalist bu muayyan bir sohani to‛liq
egallagan
mutaxassis
ham
demakdir.
Aynan
mana
shu
narsa
bir-biriga yaqin bo‛lgan ixtisosliklarni tezlikda o‛zlashtirib olish imkonini beradi.
Yuzaki yondashuv, barcha narsani shunchaki bajarish professional vazifani amalga
oshirish uchun yetarli emas. Medialarning birlashuvi, yaʼni
konvergensiya sharoitida
jurnalist ijodi o‛zining ko‛p qirraligi, axborotni qisqa, faktlarga asoslangan holda,
zamonaviy talablarga mos ravishda tezkor uzatishi bilan ajralib turadi.
Raqamli texnologiyalar konvergensiyasi
sharoitida media va axborot
savodxonligiga ega bo‛lgan jurnalistlarning ijodiy faoliyati sifat bosqichiga
ko‛tariladi. Shuningdek, universallashuv jarayoni jurnalistlarni quyidagilarni bajara
olishlariga sharoit yaratdi:
• dolzarb, ijtimoiy axborotni yaratish;
• mavjud ijtimoiy jarayonlarni tankidiy jihatdan tahlil eta olish;
• medianing ijtimoiy jarayonlarga taʼsir etish ko‛lami
va darajasini, unda
axborotni namoyish etish shakllarini tushunish;
• ularning o‛zlarining faol fuqarolik pozitsiyasini namoyish etishda undan
foydalanish va ijodiy jihatdan tushunish;
