|
Zbek1ston respublikasi axborot
|
bet | 16/71 | Sana | 28.05.2024 | Hajmi | 24,2 Mb. | | #255852 |
Bog'liq Ma\'lumotlar bazasi. ZaynidinovX.N.Fayl
|
Jadval
|
Munosabat
|
Mohiyat
|
Yozuv
|
Satr
|
Kartej
|
Mohiyat
nusxasi
|
Maydon
|
Ustun
|
Atribut
|
Atribut
|
Relyatsion m a’lumotlar bazasi munosabatlarida tuzilmali va semantik axborotlar saqlanishi mumkin. Tuzilniali axborotlar munosabat sxemalar yordamida aniqlanadi.
Semantik axborotlar esa munosabat sxemalarda ma’lum boigan va hisobga olinadigan va atributlar o‘rtasidagi funksional
31
bog‘lamshlar bilan ifodalanadi. M a’lumotlar bazasidagi munosabatlarda atributlami tarkibi quyidagi talablarga javob berishi kerak.
Atributlar o‘rtasida funksional bo‘lmagan bog'lan ish lai' bo‘lmasligi kerak.
Atributlar guruhlanishi m a’lumotlar takrorlanishidan eng kani holatining tahlillash kerak va ular qayta ishlash va tiklashni qiyinchiliksiz amalga oshirilishi kerak.
„VQo'yilgan m a’lumotlar bazasi munosabatlari normallashadi. Munosabatlarni normalashtirish m a’lumotlar bazasida berilgan munosabatlarni dekompozitsiya (ajratish) jarayoni yordamida sodda va kichik munosabatlar hosil qilishdir.
2.4-jadval. M a’lumotlar bazasida talaba obyekti
Talaba kodi
|
Famliyasi
|
Telefon
|
Talaba
|
|
1001
|
Ashurov
|
4767777
|
2341717
|
1002
|
Soliev
|
1365556
|
2341717
|
;
|
1003
|
Soliev
|
1365656
|
2485888
|
|
1004
1005
|
Amirov
Amirov
|
2351717
2381817
|
2485888
|
i j
|
1006
|
Amirov
|
2351817
|
|
!
|
Har bir munosabatda kortejlar identifikator kalitiga ega bo'lishi kerak. Kalit quyidagi ikkita xossaga ega bo‘lishi kerak:
Kartej kalit qiymati bilan bir qiymatli ifodalanishi kerak; 2.Ka1itda ortiqchalik bo'lmasligi kerak. Bu degani hech qanday
atributni kalitdan olib tashlash mumkin emas.
Relyatsion ma’lumotlar bazasida axborotlarni ortiqchaligini normallashtirish yo‘li bilan kamaytiriladi. Jadvallar ustida har xil arnaliar bajarish mumkin. Ainallarga quyidagilar kiradi:
Munosabatlar ustida amalni bajarish uchun ishlatiladigan tillami ikki sinfga ajratish mumkin:
Relyatsion algebra tillari; b)Relyatsion hisoblash tillari.
Munosabatlar o'z mazmuniga qarab ikki sinfga ajratiladi: a)Obyekt!i munosabatlar;
Bog‘lanuvchi munosabatlar.
Obyektli munosabatlarda - obyektlar haqidagi munosabatlar saqlanadi. Masalan, talaba munosabati, Bog‘lanish munosabatlarida asosan, obyektli munosabatlarnmg kalitlari saqlanadi. Kalit atributlari oddiy va murakkab boMishi mumkin. Agar kalit ikkita va undan ortiq aiributdan tashkil topgan boMsa, murakkab hisoblanadi.
|
| |