IX BOB.
QATTIQ J IS M N IN G SO D D A HARAKATLARI
Jism n in g ixtiyoriy ikki n u q tasi orasidagi m asofa o ‘zg arm asd an
qolsa, u ab so lu t q attiq jism deb ataladi. K eyinchalik q a ttiq jism de-
g an da ab solu t q a ttiq jism tush u n ilad i.
Q a ttiq jism n in g sodda h a ra k a tla ri uning ilgarilam a va aylanm a
harakatlaridir.
4 3 - §. Qattiq jismning ilgarilama harakati
Jism h a ra k a ti davrida u n d a n olingan ixtiyoriy kesm a o ‘z -o ‘ziga
parallel k o ‘ch sa, b u n d ay h a ra k a t ilgarilam a harakat d eb ata lad i (80-
rasm ). M a sa la n , velosiped
p e d a lin in g h a ra k a ti, t o ‘g ‘ri u c h astk ad a
h arak at qilayotgan avtom obil b o rtin in g harakati
ilgarilam a harakat-
d an iborat. U m u m a n ilgarilam a harakatdagi jism nuqtasining trayek
toriyasi egri chiziqdan iborat. Jism ilgarilam a h arak atin in g xususiya-
tini quyidagi te o re m a bilan berish m um kin.