• Sertifikatlar hám cifrlı imza
    		•

    Dinamikalıq - (bir mártelik) parol




    Download 0,69 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet5/18
    Sana02.10.2024
    Hajmi0,69 Mb.
    #273120
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
    Bog'liq
    Otaxanova Dildora

    Dinamikalıq - (bir mártelik) parol 
    - bir ret isletilgennen keyin basqa 
    uluwma isletilmeytuǵın parol. Ádetde turaqlı parolǵa yamasa tıykarı barına 
    tiykarlanıwshı úzliksiz ózgerip turıwshı baha isletiledi.
    «Soraw -juwap» sisteması 
    - táreplerdiń biri heshkimge belgili bolmaǵan 
    hám aldınan bilip bolmaydıǵan «soraw» mánisin ekinshi tárepge jıberiw arqalı 
    autentifikaciyani baslap beredi, ekinshi tárep bolsa soraw hám sır járdeminde 
    esaplanǵan juwaptı jiberedi. Eki tárepge bir sır belgili bolǵanı sebepli, birinshi 
    tárep ekinshi tárep juwabın tuwrılıǵın tekseriwi múmkin.
    Sertifikatlar hám cifrlı imza
    - eger augentifikatsiya ushın sertifikatlar 
    isletilse, bul sertifikatlarda cifrlı imzanı isletiliwi talap etiledi. Sertifikatlar 
    paydalanıwshı shólkeminiń juwapker shaxsı, sertifikatlar serveri yamasa sırtqı 
    isenimli shólkem tárepinen beriledi. Internet sheńberinde ashıq gilt 
    sertifikatların tarqatıw ushın ashıq giltlerdi basqarıwshı qatar sawda 
    infrastrukturaları PKI (PublicKeyInfrastructure) payda boldı. Paydalanıwshılar 
    hár qıylı dáreje sertifikatların alıwları múmkin.
    Augentifikaciya processlerin támiyinleniwshi qawipsizlik dárejesi boyınsha 
    da gruppalaw múmkin. Usı pikirlerge qaray autentifikaciya processleri 
    tómendegi túrlerge bólinedi:

    parollar hám cifrlı sertifikatlardan paydalanıwshı autentifikaciya; 

    kriptografik usıllar hám qurallar tiykarındaǵı turaqlı autentifikaciya; 

    nollik bilim menen tastıyıqlaw qásiyetine iye bolǵan autentifikaciya 
    processleri (protokolları ); 

    paydalanıwshılardı biometrik autentifikaciyasi.

    Qawipsizlik tárepinen joqarıda keltirilgenlerdiń hár biri ayriqsha 
    máselelerdi sheshiwge múmkinshilik beredi. Sonıń sebepinen autentifikaciya 
    processleri hám protokolları ámelde aktiv isletiledi. Usınıń menen bir qatarda 
    atap ótiw kerek, nollik bilim menen tastıyıqlaw ayrıqshalıǵına iye bolǵan 
    autentifikaciyaga qızıǵıwshılıq ámeliy xarakterge salıstırǵanda kóbirek 
    teoriyalıq xarakterge iye. Bálkim, jaqın keleshekte olardan informaciya almasıw 
    processinde aktiv paydalanıwları múmkin. 

    Download 0,69 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




    Download 0,69 Mb.
    Pdf ko'rish