• Autentifikaciyalaw faktorı Autentifikaciyalaw faktorına mısallar Qandayda bir bilimdi, informaciyanı biliwge tıykarlanǵan autentifikaciya
  • Qandayda bir quralǵa iyelik qılıwǵa tıykarlanǵan autentifikaciya
  • Ózbekistan respublikasi joqari hám orta arnawli bilimlendiri ministrligi berdaq atindaǵi qaraqalpaq mámleketlik universiteti




    Download 0,69 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet7/18
    Sana02.10.2024
    Hajmi0,69 Mb.
    #273120
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18
    Bog'liq
    Otaxanova Dildora

    4.
     
    Identifikaciyalaw hám autentifikaciyalawdıń faktorları 
    Subekt óziniń shaxsın tastıyıqlaw hámde sistemadan paydalanıw ushın 
    sistemaǵa qanday da jasırın informaciyanı usınıs etedi. Ol sistemaǵa hár qanday 
    kórinistegi informaciyanı usınıwı múmkin.
    Autentifikaciya faktorı - anıq bir informaciya túri bolıp, subekttiń 
    autentifikaciyadan ótiw ushın usınıs etetuǵın jasırın informaciyası bolıp tabıladı.
    Ádetde ush faktorga tiykarlanǵan autentifikaciyalaw usılları tómendegiler: 
    Autentifikaciyalaw faktorı
    Autentifikaciyalaw faktorına 
    mısallar
    Qandayda bir bilimdi, informaciyanı 
    biliwge tıykarlanǵan autentifikaciya 

    Parol;

    PIN-kod (Personal Identification 
    Number). 


    Qandayda bir quralǵa iyelik qılıwǵa 
    tıykarlanǵan autentifikaciya 

    Fizikalıq gilt; 

    Magnit karta; 

    OTR-token, bir márteli parol 
    generaciya qılıwshı qurılma. 
    Biometrik 
    xarakteristikalarǵa 
    tıykarlanǵan autentifikaciya 

    Barmaq izi;

    Kóz perdesi;

    Dawıs, dawısqa tıykarlanǵan. 
    Ayırım kompaniya yamasa firmalarda kiriw-shıǵıwǵa kúshli qadaǵalaw 
    shólkemlestirilgen, yaǵnıy kompaniyaǵa kiriw huqıqı tek ǵana sheklengen 
    muǵdardaǵı shaxslarǵa berilgen boladı. Mısalı, server reti kelgendege tek 
    admınıstrator yamasa finans bólimi bólmelerine tek usı bólim xızmetkerleri 
    kiriw huqıqına ıyelik etiwi kerek.
    Házirgi kúnde taraw shólkemlerde kúshli qadaǵalawdı shólkemlestiriw 
    ushın integrallasqan logikalıq qurallar járdeminde autentifikaciyalawshı SKUD 
    sistemaları qollanılıp atır. Kompyuter sistemasındaǵı resurslardan paydalanıw 
    ushın smart-kartalardan paydalansa boladı. Usı quraldan hár qıylı jaylarǵa 
    kiriwde fizikalıq shaxslardı autentifikaciyalawda keń paydalanılıp atır.
    Autentifikaciyalaw procesi bir hámde kóp faktorli bolıwı múmkin. Eger 
    sistemaǵa kiriw processinde tek bir faktordan paydalanılsa bul bir faktorli 
    autentifikaciya yamasa bir neshe faktordan paydalanılsa kóp faktorli 
    autentifikaciya esaplanadı. Mısalı kóp faktorli autentifikaciyaga tómendegilerdi 
    mısal keltirsek boladı :

    paydalanıwshı sistemaǵa kiriwde smart karta menen birge paroldan 
    paydalanıwı; 

    barmaq izi hámde fizikalıq gilt járdeminde; 

    kóz perdesi hámde PIN-kod járdeminde.
    Mısalı eki faktorli autentifikaciya procesine bankomatlardı mısal keltiriwge 
    boladı. Sebebi bankomatlar menen islew processinde magnit palosali karta 
    hámde PIN koddan bir waqtıniń ózinde paydalanıw talap etiledi. 



    Download 0,69 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18




    Download 0,69 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ózbekistan respublikasi joqari hám orta arnawli bilimlendiri ministrligi berdaq atindaǵi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

    Download 0,69 Mb.
    Pdf ko'rish