|
Sel vaktida qanday %arakat qilish kerak?
|
| bet | 88/201 | | Sana | 20.06.2024 | | Hajmi | 7,87 Mb. | | #264582 |
Bog'liq Αquv – uslubiy majmuaning tarkibiSel vaktida qanday %arakat qilish kerak? Kelayotgan sel okimining shovщshini eshittach, zudlik bilan kamida 50-100 m balandlikka chщib olish kerak. Bunda shiddat bilan kelayotgan okimdan katta masofaga kattagina ogirlikdagi, xayot uchun xavfli bo’lgan toshlar otilib chikishi mumkinligini yodda tutish lozim.
Sel oьdimi utib ketgandan sung jabrlanganlarga, sel otnimi utgan joylardagi vayrona uyumlari va loщalarni tozalayotgan kutkaruvchilarga kumaklashing. SHikastlangan bulsangiz, uzingizga birinchi tibbiy yordam kursatishga harakat kiling. Tanangizning shikaet topgan joylarini, iloji boricha kjorirok kutargan xolda tuting, shikaet joylariga muz (namlangan mato) kuying, kaggih boglang. Tibbiyot xodimlariga murojaat kiling.
ihop kuchkisi - 20-30 m/soniya va undan ortщ tezlik bilan xarakatlanayotgan yoki pastga surilayotgan qor massasi.
K;or kuchkisining tushishi kuchki oldida xdvo to’lqininiig xosil bo’lishi bilan birga kechadi. Mana shu havo to’lqini katta vayronaliklarga sabab buladi. Qor kuchkisidan xavfli xududlar sirasiga Kola yarimoroli, Ural, SHimoliy Kavkaz, SHarkiy va Rarbiy Sibirь, Uzok SHark, Markaziy Osiyo, jumladan Uzbekistan Respublikasining togli xhududlari kiradi.
Qor kuchkisiga uzok; muddat v;or yogishi, k;orning shiddatli erishi, zilzila, portlash va tog yonbagirlarining tebranishini keltirib chщaruvchi inson faoliyatining bonщa turlari, xavo muhitining tebranishi sabab bo’lishi mumkin. Qor kuchkisi binolar, muhandislik inshootlarini vayron ьdshshshi, zichlangan qor bilan yul va tog suщoyugarini yopib huyishi mumkin. Kuchkiga tuknash kelgan tog »;ishloklari axolisi, sayyodlar, alьpinistlar, geologlar, chegarachilar va axolining boshv;a toifasi jarohat olishi yoki kalin qor v;atlami ostida щshishi mumkin.
Qor kuchkisi tushishi mumkin bo’lgan xududda harakat kilishning asosiy koidalariga rioya gщlinishi lozim:
qor yogayotgan va ob-xavo buzilgan vaqtida toqqa chiqmang;
tog’da bo’lgan vaщpngizda ob-xavo uzgarishlarini kuzatib boring;
tokka chsh<;a turib, qor kuchkisi tushishi exdimol bo’lgan joylarni bilib oling;
qor kuchkisi tushishi mumkin bo’lgan joylarni chetlab uting.
Qor kuchkisi, odatda, yonbagirlar nishabligi 30° dan oshgan, agar yonbagir yaydok' bulsa, nishablik 20° dan oshgan joylarda tushadi. Nishablik 45° dan oshgan joylarda qor ko’chkisi x,ar k;or yoщan vaktda yuzaga kelishi mumkin.
|
| |
