1-mashg’ulot
Mavzu: Mikrobiologiya laboratoriyasining tuzilishi va uning jixozlanishi. Surtma tayyorlash. Oddiy va murakkab bo‘yash usullari. Bakteriyalar strukturasi
1-mashg’ulot uchun test savollari.
1.Mikrobiologiyaning rivojlanish davrlari
+Morfologik.
- Kox.
- Zilber
- Ivanovskiy
2. Xujayraga kiruvchi moddalarning asosiy boshkaruvchisi bo’lib bakteriya
xujayrasining kaysi strukturasi xisoblanadi?
+ xujayra devori
- SPM
- kapsula
- liposomalar
3. Emlash natijasida bolalar orasida uchraydigan qanday kasalliklarni kamayishiga erishildi.
- Meningit
- Kolienterit.
- Gastroenterit.
+ Bugma.
4.."Shtamm" ma’nosiga kaysi tushuncha to’g’ri keladi?
+ xar xil ob’ektdan, ma’lum vaktda ajratib olingan bir tur mikroblar
- ozik muxitdagi bakteriyalarning to’plami
- bakteriyalarning elementar tuzilish birligi
- bir xil kasallik qo’zg’atuvchi mikroorganizmlarguruxi
5. Bo’yashni kaysi usuli differensialga kiradi?
+ Gramm
- Gins-Buri
- Ojeshko
- Neysser
6. Qorongilashtirilgan mikroskop yordamida o’rganiladi.
+Kapsulani aniqlash.
- Xivchinlarni joylanishi.
- Mikrob xujayrasining strukturasi.
- Mikroblarning razmeri.
7. Koxning asosiy xizmatlari.
+ Qutirishga qarshi vaksina oldi.
- Qizamikka qarshi vaksina oldi.
- Sil qo’zg’atuvchisini ochdi.
- Chin chechakka qarshi vaksina kulladi.
8. Mikrob kulturasidan tayyorlangan surtmani fiksasiya qilish uchun foydalaniladi.
- Xloramindan.
+ Alangadan.
- Xavoda quritiladi.
- Ishkordan.
9. Valyutin dognachalarini aniqlash usullari.
- Gram.
- Buri Ginsa
+ Neysser.
- Ojechko.
10. Morfologik, fiziologik, genetik, patogen xususiyatlari bo’yicha yakin qarindosh mikroorganizmlar kaysi taksonomik kategoriyaga kiradi?
+tur
- bo’lim
- oila
- avlod
2-mashg’ulot
Mavzu: Mikroorganizmlar asosiy morfologiyasi Oziqa muhitlari va turlari, ularning qo’llanilishi
2-amaliy mashg’ulot uchun test savollari
1.Bakteriyalar xarakterlanadi.
+ Tayokchasimon (silindrik) shaklga ega.
- Albatta xivchinlari buladi.
- Albatta sporasi buladi.
- Albatta kapsula xosil kiladi.
2. Kokklarning klasifikasiyasi asoslangan.
-Kokklarning razmeriga.
-Xivchinlarning soniga.
-Xivchinlarning joylashishiga.
+ Turli tekislikda bulinishiga.
3. GPB ni tayyorlash uchun kerak.
- aminokislotalarning eng kam mikdori.
+natriyning xlorli tuzi.
- Kon plazmasi.
- Saxaroza.
4. Ozik muxitlarga talabchan bo’lgan bakteriyalar kaysi muxitlarda o’stiriladi?
+ ishqorli agar
- soton muxiti
- qonli agar
- go’sht peptonli agar
5.Qo’llanilishi bo’yicha ozik muxitlar bo’linadi?
+ differensial – diagnostik
- qattiq oziq muxit
- sintetik
- murakkab
6.Bakteriyani turini aniklashda qulay sharoit yaratish uchun ozik
muxitlarqo’llaniladi?
- yarim sintetik
- sintetik
- oqsilli
+ differinsial – diagnostik
7.Sintetik muxitlar kaysi maksadlar uchun qo’llaniladi?
+ boyitish muxiti sifatida
- antibiotiklar ishlab chiqarishda
- geterogen bakteriyalarni o’stirish uchun
-bakteriyalarni koloniyasini ajratish uchun
8. Giss muxitiga ekilganda kaysi fermentlar aniklanishini ko’rsating?
+ saxaralitik
- patogenlik
- lipolitik
- preteolitik
9. Mikrokokklarning surtmada joylashishini ko’rsating?
- 6 tadan
+ betartib
- shingilsimon
- 4 ta bulib
10. Bakteriyalarning Endo muxitidagi farqi asoslangan.
+ nordon maxsulot xosil kilishiga.
-Sistinni parchalashga.
-Ureazani parchalashga.
-Saxarozani parchalashga.
3-mashg’ulot
Mavzu: Mikroorganizmlar fiziologiyasi: nafas olishi, o‘sishi va ko‘payishi. Aerob va anaerob bakteriyalarni sof kulturasini ajratib olishusullari va bosqichlari.
3-amaliy mashg’ulot uchun test savollari
1.Bakterialarni suyuk oziq muxitda o’sish fazalari
+ maksimal stasionar
- bakteriostatik
- progressiv o’sish
- tashki muxitga bog’lik emas.
2. Anaeroblarning sof kulturasining ajratib olish uchun qo’llaniladigan usul.
+ fortner
- paster
- saburo muxitiga
- kimyoviy usul
3. Aeroblarning sof kulturasining ajratib olish uchun kullaniladigan usul.
+ drigalskiy usuli
- soton muxitga ekish
- shukevich
- veynberg
4. Suyuqlikdagi bakteriyalar sonini aniqlash uchun qo’llaniladi.
+ ma’lum xajmda ekish
- fazova kontarast mikroskop
- immunoflyuoressent usuli
- korongilashgan mikroskopiya maydoni.
5. Bakteriyalarning o’stiruvchi omillarni ko’rsating
+ vitaminlar
- anderede indekatori
- lipidlar
- fermetlar
6. Aerob bakteriyalarni o’stirish uchun qo’llaniladi
- aristovskiy apparati
- omelyanskiy svechasi
- eksikator
+ termostat
7. Anaeroblarni o’stirish uchun ozik muxitlar
- qandli bulon
+ kitta – tarossi muxiti
- levin muxiti
- muyuller muxiti
8. Anaerob bakteriyalarning o’sish sharoiti
- SO2 bo’lmaganda
- kislorod ishtrokida
- past bosimda
+ xavoni fizik usul bilan chikarilganda/(naerostatda)
9.Mikroorganizmlar nafas olishiga karab bulinadi
+ obligat anaerob
- pirovinograd kislota xosil kiluvchi
- spitrlik bijgish xosil kiluvchi
- nordon yegli bijgish xosil kiluvchi
10. Nafas olishiga kura mikroorganizmlar bulinadi
+ fakultativ anaerob
- spirtli maxsulot xosil kiladi
- sut kislotali achish, bijgish
- sut kislotali achish
4-mashg’ulot
Mavzu: Mikroblarning genetikasi. Mikroorganizmlardagi o‘zgaruvchanlik turlari. Aseptika, antiseptika, sterilizatsiya va uning turlari, dezinfeksiya.
4-amaliy mashg’ulot uchun test savollari
1.Avtonom genetik tuzilmalarga kiradi?
+ plazmidlar
- mezosomalar
- ribosomalar
- vakuollar
2. F-kiprikchalarning funksiyasi?
- ximoya
- xarakat
- bakteriyani substrastga yopilishini
+ jinsiy usulni eslatuvchi yo’l bilan ko’payishi
3. Genetika -bu mikroorganizmlarni naslini va?
- bakteriya tuzilishini o’rganuvchi fan
+ o’zgaruvchanlik belgilarini o’rganuvchi fan
- o’zgarmas belgilarni o’rganuvchi fan
- morfologiyasini o’rganuvchi fan
4.Transformasiyada nasliy belgilar donor xujayradan resipient xujayraga qanday uzatiladi?
+ faglar orqali
- xivchinlar orqali
- aloxida DNK orqali
- xujayralar orqali
5. R - faktor kanday belgilarga javobgar xisoblanadi?
- gemolitik xususiyati
- pigment xosil kilish xususiyati
+ antibiotiklarga chidamli xususiyati
- kolisinogenlik xususiyati
6. Kon’yugasiya jarayonida F+ faktor orqali nima o’tkaziladi?
+ DNK kismi
- RNK kismi
- lipopropeid
- oqsil molekulasi
7. Tabiiy sharoitda mikroorganizmlar ikkala tomon uchun xam foyda keltiradigan ma’lum munosabatlarda bo’ladi. Bu munosabatga nima deyiladi?
+ mutualizm
- neytralizm
-parazitizm
-antoganizm
8. Bakteriyalar S formadan R formaga o’tishida ularni qaysi xususiyati o’zgaradi?
+ faglarga chidamlilik
- virulentlik
- pigment xosil qilish
- bakteriyaning ichki tuzilishi
9. Transformasiya ruy beradi?
+ mo’tadil faglar yordamida
- fertil faktor yordamida
- donorning DNK kulturasi yordamida
- lizogeniya yordamida
10. Transkripsiya bu nima?
+ DNK xujayrasi ipidan i RNKga ko’chirib yozish
- RNK ribosomalarida oqsil sintezi
- xujayrada metabolizm maxsulotlari
- oqsilda aminokislotalarning ketma-ketligi
5-mashg’ulot
Mavzu: Dorivor o‘simliklar xom ashyosining mikroflorasi. O‘simliklarda kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroorganizmlar. Tayyor dorilarning mikroflorasi va aniqlash usullari.
5-amaliy mashg’ulot uchun test savollari
1.Dorivor o’simliklarning xom ashyolari mikroorganizmlar bilan zararlanadi
+ yig’ishtirib olishda,maydalash,yanchish va saqlashda
- organizmga qabul qilishda
- qo’l bilan ko’rilganda
- tashib olib kelinganda
2.Dorivor xom ashyoning saqlash joyida namlikning axamiyati
+ zamburug’lar,chirituvchi,sellyuzalarni parchalovchi bakteriyalar paydo bo’ladi.
- juda yaxshi saqlanadi.
- aerob saprofti bakteriyalar o’sadi.
- xech qanday jarayon bo’lmaydi.
3.Dori moddalarga mikroorganizmlar tushishi
+ Suv, xavo,organoleptik tekshirish vaqtida.
-ishlab chiqarishda
- dorixonalarda
- sotib olingandan so’ng.
4.Dorivor o’simliklarda uchraydigan fitopatogen zamburug’lar aniqlanadi
+ Soburo,suslo agar muxitida
- qonli agarda
- GPA,GPSh
- Kit-Tarotsi muxitida.
5.Ekstrakt,mikstura va damlamalarga ruxsat beriladigan mikroblar soni
+ 100 ta 1 gram tarkibida
-10000 ta 1 gramda
- Steril bo’lishi keark
- 1gramda 1000 ta
6.Enterobakteriya oilasiga mansub bakteriyalarni aniqlash uchun ishlatiladigan ozuqa muxiti
+ Endo, Vismut sulfitli agar,
-GPA ,GPSh
- Zardobli agar
-Tuxim sarig’i qo’shilgan tuzli agar.
7.Dori vositalarini steriligini saqlash
+ muayyan tozalik qoidalari va sterilizasiya tartiblariga amal qilishda
- idishlarni toza saqlashda
- dorilarni to’g’ri saqlashda
- orgonolitik tekshirish natijasida
8. Pirogenlik dorivor preparatlarda
+murakkab oqsil tabiatli moddalar,lipid,polisaxaridlar
- dorining asosiy tarkibiy qismi
- galen preparatlari
- qo’shimcha preparatlar
9.Dorivor o’simliklarni kasalliklarini ko’rsating
+ chirish,unli shudring
- ranginig o’zgarishi
- bargining kattalashishi
- ildizning kattalashishi
10. O’simliklarda rizosfera sonasining axamiyati
+ tuproqdagi turli bakteriyalarni tasirini kamaytiradi
-bakteriyalar ta’siri kuchaytiradi
- axamiyati umuman yo’q
-ozuqlanishi yordam beradi.
6-mashg’ulot
Mavzu: Viruslar umumiy xarakteristikasi, reproduksiyasi. Bakterofaglar, ularning tuzilishi va tibbiyotda qo‘llanilishi.
6-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Viruslar kaysi xususiyati bilan bakteriyalardan fark kiladi.
+ Ko’payish usuli bilan.
- Patogenligi bilan.
- Xarakatchanligi bilan.
- Shakli bilan.
2.Viruslarning asosiy xususiyatlari.
- Xujayraviy tuzilishga ega.
- Turli nuklein kislotalarni tutadi.
- Xujayra devori bor.
+ Xujayra ichi aro parazitlik kiladi.
3.Viruslarning tuzilishi o’rganiladi.
+ Elektron mikroskopda.
- Elektrofarez usuli bilan.
- Qorongilashtirilgan mikroskopda.
- Gram usulida buyash.
4.Virion nima.
- Viruslarning to’plami.
+ Aloxida virus bo’lakchalari.
- Viruslarning sof kulturasi
- Xujayra ichi kiritmasi.
5. Viruslar o’stiriladigan muxit.
- RU muxitida.
- Leffler muxitida.
+ Xayvon va usimliklar organizmida
- Levin muxitida.
6. Bakteriofaglarni medisinada qo’llanilishi
+ Yukumli kasalliklarning oldini olish va davolash uchun
- Bakteriyalarni o’stirish uchun
- Xujayralarning ichki tuzilishini aniklashda
-emlash uchun
7. Bakteriofaglarda modifikasiya ko’pincha quyidagi ko’rinishda namoyon bo’ladi
+ fermentativ aktivligini o’zgarishida
-pigment xosil kilishining o’zgarishida
- toksin xosil kilishining o’zgarishida
- erituvchilik spektrini o’zgarishida
8. Bakteriofaglar xarakterlanadi
+ bakterial tabiati bilan
- korpuskulyar uzilishi bilan
- xujayraviy tuzilishi bilan
- xromosoma bilan birikishiga kura
9. Bakteriya fag olinadi
- xavodan
- ozik – ovqatlardan
+ yukumli kasallik bilan og’rigan bemor najasidan
-bakteriyalardan
10.Bakteriyaofagiya xodisasida kuzatiladti.
bakteriyalarning kupayishi
+ bakteriyalarning lizisi
- bakteriyalarning usishdan tuxtashi
- bakteriyalarning usishini tezlashishi
- bakteriyalarning fermentativ aktivligi susayishi
7-mashg’ulot
Mavzu: Odam organizmi normal mikroflorasi. Tuproq, suv va xavo mikroflorasi. Sanitar-ko‘rsatgich mikroorganizmlar.
7-amaliy maщgulot uchun test savollari
1. Yangi tugilgan bolalar uchun xodimlarda kaysi mikroblarni tashib yurish xavfli
+enteropatogen ichak bakteriyalarni
- sut achituvchi bakteriyalarni
- laktobakteriyalarni
- bifidumbakteriyalarni
2.Normal mikrofloraning axamiyati
+ antogonistik
- energiya manbai
- uglevodlar manbai
- oksillar manbai
3.Bolalarda ichak normal mikroflorasining buzilishi
- o’tkir ovkatdan zaxarlanish natijasida kelib chikadi
- avitaminoz
+ disbakterioz
- kolienterit
4.Bolalar uchun tayyorlangan sutli aralashmalarning sanitar bakteriologik normalari
+ patogen mikroblarning uchramasligi shart
- koli titri 3,0
- mo’g’or zamburug’ning uchrashi mumkin
- patogen mikroblar uchrashi mumkin
5.Vodoprovod suviga qo’yiladigan talablar
- koli titri 300 dan yukori
+koli titr 2
- koli indeks 10
- koli indeks 4
6. Suv orqali yuquvchi kasalliklar
+ qorin tifi
- qizamik
- koqshol
- botulizm
7. Tuproqqa sanitar bakteriologik baxo berishda quyidagilar aniqlanadi
+ Perfringans titr
- autotroflarning mavjudligi
- shiggellarning mavjudligi
- streptookokklarning mavjudligi
8. Xavoning sanitar kursatgich mikroorganizmlari
+ gemolitik stafilokokk
- ichak taekchasi
- entrekokklar
- protey
9. Suvning sanitar ko’rsatkich mikroorganizmlari
+ ichak tayoqchasi
- streptokkoklar
- stafilokokklar
- perfringens
10.Xavodagi mikrob soni quyidagicha aniqlanadi
- go’sht peptonli agarda
+ tuxumlm tuzli agarda ekib
- membranali filtrlash usuli buyicha
-endo muxitiga ekib
8-mashg’ulot
Mavzu: Infeksiya, infeksiya turlari. Infeksion jarayon va uning davrlari. Antibiotiklar, ximioterapiya asoslari.
8-amaliy maщgulot uchun test savollari
1. Kommensalizm
- makroorganizm va normal mikrofloraning simbiozi
- yukumli kasalliklarning bir turi
+ mikroblarning uzaro foydali alokasi
- patogen mikroorganizmlar simbiozi
2. Yuqumli kasalliklarga xos
+ kasallikning siklik kechishi
- kontagioz emas
-inkubasion davri bir xil
-organizmda kasallik qo’zgatuvchisi topilmaydi
3. Zararlantirilgan xayvon organizmini bakteriologik yorib ko’rishdan maqsad
+ organlardagi patologik o’zgarishlar aniqlanadi
- organlarni gistologik o’rganiladi
- kasallikning kontagiozlarini aniqlash maqsadida
- organlardagi normal mikroflorani aniqlashadi
4. Bakteriyalarning virulentligi bog’lik
- kapsula xosil bo’lishiga
- sporalarga
- indol xosil bulishiga
+ agressiv fermentlariga
5. Mikroorganizmlar virulentligi
- fakat shtammga bog’lik
- laborotoriya xayvonlari organizmi orqali passaj qilinganda pasayadi
- immun xayvonlar organizmida kuchayadi
+ turga xos xususiyati
6. Antibakterial davolash uchun ishlatiladigan modda
- organik spirt
- farmaldegid
+ fitonsit
- sulema
7.Antibiotiklarning asosiy xususiyatlari
- suyuqliklarda kam eruvchanlik
+ bakteriosit ta’sir etish
- umumiy sitopatik ta’siri
-lipidlar bilan bog’lanadi
8. Antibiotiklarga qo’yiladigan talab
- organizimdagi lipidlar bilan birikishi
+ past dozada ta’sir etishi
- organizimning ximoya omillarini kuchaytirish
- organizm suyuqliklarda erimasligi
9.Dorilarga chidamlilikning oldini olish uchun ko’riladigan chorani belgilang
+ antibiotiklarni tug’ri ishlatish
- xayvondan olingan antibiotiklarni ishlatish
o’simliklardan olingan antibiotiklarni ishlatish
- faqat sintetik antibiotiklarni ishlatish
10. Xayvondan olinadigan aktibiotiklar
+ eritrin
- nistatin
-siklosporin
- levorin
9-mashg’ulot
Mavzu: Immunitet, immunitet turlar. Organizmning nospetsifik ximoya omillari.
9-amaliy maщgulot uchun test savollari
1. Immunitetning nospesifik gumoral omillariga kiradi
- properdin sistema
- agglyutininlar
+ bakteriolizinlar
- gemaglyuteninlar
2. Yangi tug’ilgan chaqalok bolalarda fagositoz
+ infeksiyaning generalizasiyalashga olib keladi
- kattalarga nisbatan kuchlirok bo’ladi
- xemiotaksis fazasi yo’q
- umuman sodir bo’lmaydi
3. Immunitet
+ organizmning fiziologik funksiyasi
- bakteriyalarga nisbatan tarixi kam o’rganilgan
- aktiv orttirilgan nasldan naslga o’tadi
- passiv orttirilgan nasldan naslga o’tadi
4. Antitoksik immunitet quyidagicha xosil buladi
+antitoksik zardob yuborilganda
o’ldirilgan mikroblar organizmga yuborilganda
oqsil moddalar yuborilganda
antimikrob zardob yuborilganda
5. Yangi tug’ilgan bola organizmida sintezlanadi
+ immunolglobulin
-E immunoglobulin
-A immunoglobulin
-D immunoglobulin
6. Odam immun statusini baxolashni birinchi daraja testlariga kiradi?
- immun sistema mediatorlarini aniklash
- xelper va S-superssorlarini aniklash
+ T va V limfositlar mikdorini aniklash
- T-killer va tabiiy killerlarni aniklash
7. Orttirilgan immunitet
+ Yo’ldosh orqali o’tmaydi
- sun’iy emlanganda xosil bo’ladi
- turga xos belgi
- filogenez jarayonda shakllanadi
8. Viruslarning yuqumliligi
nuklein kislota xususiyatlari bilan bog’liq
butun virus bo’lagi bilan bog’liq
virus oqsil qobigining xususiyatiga bog’liq
virusning genotipiga bog’lik emas
9. Endotoksinlar
+ temperaturaga chidamli
- temperaturaga chidamsiz
- organotrop ta’siriga ega
- oksil moddadan tuzilgan
10. Birlamchi immunodefesitlarga kiradi?
+ timus gipoplaziyasi
- yuqumli kasalliklar
- OITS
- somatik kasalliklar
10-mashg’ulot
Mavzu: Serologik reaksiyalar va ularning turlari. Vaksinalar va immun zardoblar. Ularning olinishi va ishlatilishi.
10-amaliy maщgulot uchun test savollari
1. Kimyoviy vaksinalar
+ to’lik antigen kompleksdan iborat
- antitoksik immunitet xosil kiladi
- mikrob va ularning toksinlaridan olinadi
- aynan tulik mikrob xujayrasidan iborat
2. O’ldirilgan vaksinalar
+ yuqori immunogen xususiyatiga ega
- mikrob toksinlaridan olinadi
- steril emas /nosteril/
- qoldik virulentlik xususiyatiga ega
3. Asta sekin yuzaga chiqadigan allergik reaksiyalar
- yuqumli kasalliklardagi allargik xolatlar
- anafilaktik shok
+ artyus fenomeni
- zardob kasalligi
4. Tez yuzaga chiqadigan allergik reaksiyalar
+ anafilaktik shok
- tuberkulin ta’siriga teri reaksiyasi
- artyus fenomeni
- yuqumli kasalliklarda allergik xolatlar
5. Allergiya nimadan iborat
+ umumiy sezuvchanlikning oshishi
- immunitetning bir turi
- sezuvchanlikning yo’qligi
- maxalliy sezuvchanlikning oshishi
6. Kimyoviy vaksinalar
+ to’liq antigen kompleksdan iborat
- antitoksik immunitet xosil kiladi
- mikrob va ularning toksinlaridan olinadi
- aynan to’liq mikrob xujayrasidan iborat
7. Antitololarni mos ravishda antigen bilan birikish mustaxkamligi nima
deyiladi?
- adgeziya
+ avidlik
- afinlik
- valentlik
8. Allergiya terminini fanga kiritgan olim?
+ Pirke
-Mantu
- Montene
- Smit
9. Gemoliz reaksiyasi
+ indikator sifatida foydalanadi
- leykositlarning lizisi kuzatiladi
-diagnostik axamiyatiga ega
- 1020 12345678900normal kon zardobida kuzatiladi
10. Bakterioliz reakiyasi
-organizimda ximoya rolini (uynamaydi) bajarmaydi
-normal zardob bilan xam quyiladi
+ infeksion kasalliklarning diagnostikasida foydalaniladi
-komplement ishtirokida yuzaga keladi
11-mashg’ulot
Mavzu: Yiringli yallig‘lanuvchi kasalliklar chaqiruvchi patogen kokklar. Grammusbat stafilokokklar, streptokokklar. Grammanfiy kokklar, meningokok va gonokoklar, mikrobiologik xususiyatlari.
11-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Stafilokoklar:
+ pigmentlar ishlab chikaradi
- gemolitik va yashil gemolitik turlarga bulinadi
- kapsula xosil kiladi
- xarakatchang
2.Stafilokokklar koloniyasi
- chetlari tekis, kabarik
- yassi,notekis kirrali
- notugri shaklda
+ shudring sifat mayda
3.Stafilokokklarning patogenlik faktorlari
+ gialuronidaza maxsuloti
- kapsula
- vodorod sulfid xosil kilishi
- spora
4.Stafilokokklar chaqirgan sepsisning mikrobiologik
diagnostikasida qo’llaniladi
+ qonni qandli bulonga ekish
- qonni bevosita mikroskopiyasi
- qonni qonli muxitga ekish
- yiringni konli muxitga ekish
5.Streptokokklar
+ spora xosil kilmaydi
- xarakatchang
- obligat aerob
- grammanfiy
6.Streptokokkoar chaqiradi
+ revmatizm
- gepatit
- kizamik
- bugma
7.Pnevmakokklarning patogenlik faktorlari
+ kapsulasi
- lesitinaza
- sporasi
- gialuronidaza fermenti
8. Meningokokk kasalliklari xarakterlanadi
+ xavo- tomchi yo’li bilan tarqaladi
- alimentar yul bilan tarqaladi
- bakteriemiya ro’y beradi
- parenteral yo’l bilan yuqadi
9. Meningokok kasalligining mikrobiologik diagnostikasida quyidagi material tekshiriladi:
+ orka miya suyukligi
- balg’am
- siydik
- najas
10. Meningokokk kasalligining oldini olish uchun qo’yidagilar ishlatiladi
- tirik vaksina
- antimikrob zardob
+ epid xolatga karab ximik vaksina.
- immun zardob
12-mashg’ulot
Mavzu: Yuqumli ichak kasalliklari Qorin tifi va paratiflar, ichak tayoqchasi, ich burug‘i – shigellalar va vabo qo‘zg‘atuvchilarning mikrobiologik xususiyatlari.
12-amaliy mashg’ulot uchun test savollari
1. Ichak tayoqchasining morfologiyasi
+ mayda tayoqchalar
- ozuka muxitlarda kapsula xosil qiladi
- gram musbat buyaladi
- markazda joylashgan sporasi bor
2.Kolienteritning diagnostikasi uchun olinadi
+ bemorning najasi
- xalqumdan surtma
- siydik
- ona suti
3.Kolienteritni davolash uchun qo’llaniladi
+ antibiotiklar
- antimikrob zardob
- spesifik gammaglobulin
- antitoksik zardob
4.Ichak tayoqchasining bioximiyaviy xususiyati
+ laktozani kislota va gazgacha parchalaydi
- mannitni kislotagacha parchalaydi
- maltozani kislotagacha parchalaydi
- saxarozani kislotagacha parchalaydi
5.Kolienteritni mikrobiologik tekshirishda qo’llaniladi
+ najasni endo ozuka muxitiga ekish
- neytrallash reaksiyasi
- komplementni biriktirish reaksiyasi
- tormozlash reaksiyasi
6. Paratif tayoqchalarni birinchi marta topgan olim
+ shotmyuller
- mechnikov
- kox
- ivanovskiy
7. Tif va paratif kasalliklarining spesifik profilaktikasi quyidagilarning qo’llanishi bilan bog’liq
+ bakteriofag
- gammaglobulin
- anatoksin
-spesifik zardob
8. Qorin tifi patogenezining fazalari
+baktereimiya
- kataral
- konvulsiv
- allergik
9. Ovqatdan zaxarlanish xarakterlanadi
+ kasallik uzoq davom etmaydi
- uzok davom etadigan yashirin davr
-kasallikdan so’ng turg’un immunitetning qolishi
-sust surunkali kechishi
10. Salmonellez infeksiyasida infeksiya manbasi
+ ozik-ovkatlar
-suv
-xashoratlar
tuproq
13-mashg’ulot
Mavzu: Yuqori nafas yo‘llari kasalliklari. Bo‘g‘ma, ko‘kyo‘tal va sil mikobakteriyalari va ularning mikrobiologik xususiyatlari. Aktinomikozlar, kandidozlar va ularning mikrobiologik xususiyatlari
13-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Sil mikobakteriyasi
+ nozik sal egilgan tayoqcha
- gram manfiy tayoqcha
- tuxumsimon egilgan taekcha
- kislotaga chidamsiz
2.Sil qo’zg’atuvchilari o’stiriladi
+ gliserin kartoshkali muxitda
- oddiy ozukqa muxitlarida
- Endo muxitida
- levin muxitida
3.Sil kasalligining asosiy yuqish yo’llari
+ xavo tomchi
- transmissiv
- parenteral
- xayvonlar tishlaganda
4.Moxovning inkubasion davri
+ 3-5 yildan to 20-35 yilgacha
- qisqa muddatli
-3-5 kun
- bir oy
5.Moxovda infeksiya manbai
+ bemor odamlar
- bemor xayvonlar
- uy xayvonlari
- kemiruvchilar
6.Kandida zamburug’ining xarakterli xususiyati
+ kurtaklanib va bo’linib ko’payadi
- miseliylari bor
- septalangan giflari bor
- spora xosil kilib kupayadi
7.Dermatomisetlarni o’stirish uchun bo’lishi shart
- 370temperatura
+ 280temperatura
- anaerob sharoit
- o’sish faktorlari
8. Dermatomikozlarni belgilang
+trixofitiya, kal yara
- blastomikoz
- stafilodermiya
- sklerodermiya
9. Dermatomisetlarni o’stirish uchun qo’llaniladigan ozuqa muxiti
- ishkorli agar
+ saburo muxiti
- endo muxiti
- levin muxiti
10. Dermatomikozlarning profilaktikasi uchun qo’llaniladi
- kuchsizlantirilgan vaksina
- anatoksin
+ shaxsiy gigienaga rioya kilish
- anatoksin zardob
14-mashg’ulot
Mavzu: Patogen anaeroblar. Qoqshol, gazli gangrena, botulizm qo‘zg‘atuvchilari va ularning biologik xususiyatlari.
14-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Qoqshol klostridiyasi
+ grammusbat tayoqchalar
- organizimda kapsula xosil kiladi
- uglevodni aktiv parchalaydi
- xarakatchan emas
Qoqshol qo’zg’atuvchisining xosil qiladigan toksini
+ tetanospazmin
- enterotoksin
- nekrotoksin
- endotoksin
3.Qoqsholning patogenezi quyidagilarga bog’liq
+ toksining periferik nerv orkali tarqalishiga
- kasallik yovvoyi xayvonlar tishlaganda tarqaladi
- qo’zg’atuvchi zararlanmagan teri orqali kiradi
- qo’zg’atuvchi transimossiv yo’l bilan kiradi
4.Qoqshol qo’zg’atuvchisi o’stiriladi
- 42 % optimal temperaturada
+ Qat’iy anaerob sharoitda
- Endo muxitda
-Levin muxitda
5.Qoqshol qo’zg’atuvchisining xosil qiladigan toksini
- enterotoksin
- nekrotoksin
- endotoksin
+tetonolizin
6.Qoqshol qo’zg’atuvchisining xususiyati
+ nafas olishi qattiy anaerob
- ozuka muxitiga talabchan emas
- bioximiyaviy jixatdan faol
- sekin o’sadi
7.Qoqsholni davolash uchun qo’llaniladi
+ maxsus gamma globulin
- bakteriofag
- antimikrob zardob
- autovaksina
8.Qoqsholning patogenezi bog’lik bo’lgan faktorlar
+Qo’zg’atuvchining toksinini xarakat markaziga ta’sir
qilishi
- Kasallikning yovvoyi xayvonlar tishlaganda yuqishiga
-Quzgatuvchiningsh zararlanmagan teri orkali yuqishiga
-Qo’zg’atuvchining burun orqali kirishiga
9. Gazli gangrenaning mikrobiologik diagnostikasi uchun qo’llaniladigan usul
- bakterioliz reaksiyasi
- sof kultura ajratish va identifikasiya qilish
+ ok sichqonlarni zararlantirish
- najasni mikroskopda qo’rish
10.Qoqsholning maxsus profilaktikasi uchun qo’llaniladi
- STI vaksinasi
- BSJ vaksinasi
- Seben vaksinasi
- AKDS vaksinasi
15-mashg’ulot
Mavzu: Patogen zoonoz o‘ta xafli bakteriyalar. Kuydirgi, o‘lat, brutsellyoz qo‘zg‘atuvchilari. Ularning mikrobiologik xususiyatlari.
15-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Kuydirgi kasalligining profilaktikasi uchun qo’llaniladi.
+STI vaksinasi.
- Kimyoviy vaksina.
- Anotoksik zardob.
- Anotoksin.
2.Burusellalarning o’stirish uchun qo’llaniladi.
+ Jigarli agar va jigarli bulon.
- Myuller muxiti.
- Endo muxiti.
- Levin muxiti.
3.Brusellyozning klinik belgilari.
+ Ko’p terlash.
- Gruchni suviga o’xshab ichi ketadi.
- Qayt qiladi.
- Butun tanada mayda toshmalar toshadi.
4.Brusellalarning turlarini differensiasiya qilish asoslanadi.
+ Uglevodlarning parchalanishiga.
- Anilin buyoklarini parchalashiga.
- Vodorod sulfitning xosil kilishiga.
- Indol xosil kilishiga.
5.Bolalarga brusellyoz yuqadi.
+ Xom sut va sut maxsulotlari orqali.
- Suv orqali.
- Mevalar orqali.
- Xashorotlar chakkanda.
6.Rayt reaksiyasi yordamida aniqlanadi.
+ Agglyutininlar.
- Gemolizinlar.
- Komplement bog’lovchi antitelalar.
- Presipitinlar.
7.Kuydirgi yara qo’zg’atuvchisi.
+ Organizmda kapsula xosil qiladi.
- Xarakatchan.
- Ikkitadan joylashadi.
- Kiprikchalari bor.
8.Kuydirgi kasalligining mikrobiologik diagnostikasi.
+ Bakterioskapik.
- Allergik.
- Aglyutinasiya reaksiyasi kuyiladi.
- KBR kuyiladi.
9.Kuydirgi kasalligining klinik formalari.
+ O’pka.
- Sarikli.
- Revmatizmga uxshash.
- Sariksiz.
10.Chumaning inkubasion davri.
- 3 sutkadan 6 sutkagacha.
+ 1 oy.
- 1 yil.
- 6 oy.
16-mashg’ulot
Mavzu: Patogen spiroxetalar. Zaxm, qaytalama tif qo‘zg‘atuvchilari. Mikrobiologik xususiyatlari.
16-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Rangsiz triponemaga xos xususiyatlar.
- Kapsula xosil kiladi.
- Oson ustiriladi.
- Gram musbat buyaladi.
+ Aerob sharoitda yaxshi usadi.
2.Spiroxetalarning biologik xossalari.
+ O’z o’qi bor.
- Qobigi bor.
- Gram musbat buyaladi.
- Spora xosil kiladi.
3.Vasserman reaksiyasi.
+ Lipoid antigen bilan kuyiladi.
+kasallikning boshlanish xaftasida musbat.
- Nospesifik antitelalarni aniklaydi.
- Spesifik presipitinlarni aniklaydi.
4.Zaxmni davolash uchun qo’llaniladi.
+ Mish’yak preparatlari.
- Biomisin.
- Eritromisin.
- Anatoksin.
5.Leptospiralar xarakatlanadi.
+ Romanovskiy-Gimza usuli bilan bo’yalganda ko’k binafsha rangda bo’yaladi.
-Oddiy ozuqa muxitlarida o’sadi.
- Ustirish uchun 350-370 temperatura optimal xisoblanadi.
- Tayokchasimon shaklga ega.
6.Sariqlik leptospirozning mikrobiologik diagnostikasi usullari.
+ O’t safroli bulonga ekiladi.
- Gusht-peptonli bulonga ekiladi.
- Jigarli agarga ekiladi.
- Kondan tayyorlangan surtmani mikroskop ostida kuriladi.
7.Leptospirozning maxsus profilaktikasi uchun qo’llaniladi.
- Anotoksin.
- Tirik vaksina.
+ Qizdirilgan vaksina.
- Formal vaksina.
8.Kaytalama tifning laboratoriya diagnostikasi uchun qo’llaniladi.
+ Komplementni bog’lash riaksiyasi.
- Rikkenberg-Brusin reaksiyasi.
- Lizis reaksiyasi
- Vasserman reaksiyasi.
9.Kaytalama tifning yuqtiruvchisi.
- Pashshalar.
- Burgalar.
- Bitlar.
+ Kalamushlar.
10.Bolalarda tug’ma zaxmning diagnostikasi uchun qo’llaniladi.
- Qonni mikroskop ostida ko’rish.
- Byurne reaksiyasi.
- Rayt reaksiyasi.
+ Vasserman reaksiyasi.
17-mashg’ulot
Mavzu: Rikketsiozlar. Toshmali tif qo‘zg‘atuvchilarining mikrobiologik xususiyatlari.
17-amaliy maщgulot uchun test savollari
1.Rikketsiyalar
- Fakat odamda parazitlik kiladi.
+ Mayda polimorf mikroorganizmlar.
- Yirik tayoqchalar.
- Odam organizmida kapsula xosil kiladi.
2.Rikketsiyalar o’stiriladi.
- Oksil kushilgan suniy ozuka muxitlarida.
- Sintetik suniy ovkatlarda.
- Liffler muxitida.
+ Tukima kulturasida.
3.Epidemik toshmali tifning laboratoriya diagnostikasi uchun qo’llaniladi.
+ Allergik sinama
- Agglyutinasiya reaksiyasi.
- Siydikni gusht-peptonli bulonga ekish.
- Xalkumdan olingan materialni zardobli agarga ekish.
4.Toshmali tifning maxsus profilaktikasi uchun qo’llaniladi.
- Tirik vaksina.
- Gammaglobulin.
- STI vaksinasi.
+ Bitlarni yuk kilish.
5.Ku-issitmasi qo’zg’atuvchisini buyash.
- Gram.
+ Romanovskiy-Gimza.
- Gins-Burri.
- Neysser.
6.Ku-issitmasining asosiy yuqish yo’llari.
- Parental yul bilan.
- yo’ldosh orkali.
+ Transmissiv yo’l bilan.
- Idish tovok orkali.
7.Toshmali tif qo’zg’atuvchisining bo’yash usullari.
- Gram.
+ Romanovskiy-Gimza.
- Gins-Burri.
- Sil – Nilsen.
8.Ku-isitmasining klinik formalari.
+ Meningoensefalit.
- Oshkozon ichak.
- Tirtishish.
- Dizenteriyasimon.
9.Toshmali tifning laboratoriya diagnostikasi.
- Presipitasiya reaksiyasi qo’yiladi.
+ qon tomchisidan tayyorlangan surtma mikroskopda kuriladi.
- Lizis reaksiyasi kuyiladi.
- Komplementni boglash reaksiyasi kuyiladi.
10.Rikketsiyalar o’stiriladi.
- Leven muxitida.
+ Tovuk embrionida.
- Soton muxitida.
- Levenshteyn Ierson muxitida.
18--Mashg’ulotlar
Mavzu: Virusli kasalliklar. Gripp, qizamiq va qutirish kasalliklari qo‘zg‘atuvchilari. OITS va poliomielit kasalliklarini keltirib chiqaruvchi viruslar
18-mashg’ulot uchun test savollari
1.V – gepatitining yuqish yo’llari.
- Transmissiv.
- Alimentar.
- Xavo tomchi.
+ Parenteral.
2.Gepatit V ning profilaktikasi.
- Daydib yuradigan itlarni yo’qotish.
- Shaxsiy gigienaga rioya qilish.
- Kanalarni yo’qotish.
+ Gen injeneriyasi asosida olingan vaksina bilan emlash.
3. Gepatit A da infeksiya manbai.
+ Bemor odam
- Itlar.
- Kemiruvchilar.
- Bakteriya tashib yuruvchilar.
4. V gepatiti virusini o’stirish uchun qo’llaniladi.
- Tovuk embrioni.
- Oq sichqon.
- KV – to’qima kulturasi.
+ Gepotosit tukima kulturasi.
5. Gepatit A-ning yuqish yo’llari.
- Transmissiv.
+ Alimentar.
- Xavo tomchi.
- Parenteral
6. OITS kasalligini qo’zg’atuvchi virus.
- Miksovirus.
- Gepatovirus.
- Adenovirus.
+ Retrovirus.
7. VICh – OITS kasalligining yuqish yo’llari.
- Alimentar.
- Transmissiv.
+ Jinsiy.
- Xavo tomchi.
8. Qutirish profilaktikasi uchun olib boriladi.
- Dezenfeksiya.
- Bitlarni yukotish.
+ Daydi itlarni yo’kotish.
- Shaxsiy gigienaga rioya kilish.
9. Poliomielitning yuqish yo’llari.
- Jinsiy aloqa.
- Teri orqali.
- Transmissiv.
+ Suv orqali
10. Epidemik parotit (tepki) eng ko’p uchraydi.
- Yangi tug’ilgan chaqaloqlarda.
+ 9 yoshdan 12 yoshgacha bo’lgan bolalarda.
- Bemor xayvon bilan kontaktda bo’lganda.
-. Epidemik zonalarda.
|