|
partiya tomonidan daraxtlarning ayrim turlarigaBog'liq 3-2023-uzzamin.uz
partiya tomonidan daraxtlarning ayrim turlariga
yarim yillik moratoriy e’lon qilish masalasi
ko‘tarilgan edi. O‘zbekiston hududida daraxtlarni
kesish haqidagi petitsiyaga juda ko‘p kishi imzo
qo‘yganidan so‘ng, Prezident farmoni bilan davlat
o‘rmon fondiga kirmaydigan daraxtlar va butalar
qimmatbaho navlarining kesilishiga 2019-yilning
1-noyabridan 2020-yilning 31-dekabriga qadar
moratoriy e’lon qilingan edi.
Moratoriy e’lon qilinganiga qaramasdan,
2020 yil noyabr holatiga 7854 tup daraxt noqonuniy
kesilib, tabiatga 9,787 mlrd so‘mdan ortiq zarar
yetkazilgani ma’lum qilindi. 2021-yilning yanvar
oyida esa Davlat ekologiya qo‘mitasi 2020-yilda
noqonuniy daraxt kesilishi bilan bog‘liq jami
3 960 ta huquqbuzarlik aniqlanganini ma’lum
qildi. Noqonuniy daraxt kesarlarning 136 nafari
mansabdor shaxs bo‘lgan [10].
Qayd etilishicha, o‘tgan 6 oyda moratoriy
davrida 316 ming dona qimmatbaho daraxtlar asrab
qolingan. Biroq, shunga qaramasdan, o‘tgan davrda
2,8 mingta qimmatbaho va 2 mingdan ziyod kam
qimmatli daraxtlar noqonuniy kesilgan [11].
Shu bois, yurtimizda ekologiya politsiyasi
tashkil etildi va o‘z faoliyatini olib bormoqda. Uning
zimmasiga ekologiya sohasidagi qonunbuzarliklar,
jumladan daraxtlarni ruxsatsiz kesish, brakonerlik,
noqonuniy chiqindilar tashlash kabi holatlarga
qarshi profilaktika vazifalari yuklatiladi. Shu bilan
birga, ekologiya sohasida qo‘llaniladigan jarimalar
miqdori 5 baravar, yetkazilgan zarar uchun
kompensatsiya miqdori 2 baravar oshirildi.
2021-yil fevralga kelib, Prezident farmoni
bilan daraxtlarni kesishga joriy etilgan moratoriy
muddati 2021-yil yakunigacha uzaytirildi. Bundan
tashqari, noqonuniy kesilgan har tup daraxt uchun
100 tup ko‘chat ekish va ularni 3 yil parvarishlash
majburiyati yuklatiladi. 2021-yilning avgust oyida
esa Prezident topshirig‘iga ko‘ra, daraxtlarni
kesishga moratoriy 2024-yilga qadar uzaytiriladi
va javobgarlik keskin kuchaytirilishi aytildi.
Sentyabrda Shavkat Mirziyoev o‘z saylovoldi
dasturida daraxtlarni kesishga muddatsiz moratoriy
joriy qilinishi haqida ma’lum qildi [10].
O‘zbekistonda 2022-yil davomida daraxt
va butalarning noqonuniy kesilishi bilan bog‘liq
4599 ta huquqbuzarlik holati aniqlangan. Ularga
nisbatan 7,3 mlrd. so‘m ma’muriy jarima va 10 mlrd.
so‘m tabiatga zarar belgilangan. Shu jumladan,
o‘tgan yilda jami 1777 tup qimmatbaho va ko‘p
yillik daraxtlar kesilgan.
Vaziyat tahlil etilganda, qurilish obyektlari
atrofini o‘rab olish natijasida daraxtlarning qarovsiz
qolishi, shikastlanishi va nobud bo‘lish holatlari
sodir etilayotganligi aniqlangan.
Ma’lumotlarga ko‘ra, Respublika bo‘yicha
500 dan ziyod qurilish obyektlari atrofi o‘rab
olingan bo‘lib, ularda 24 mingga yaqin daraxtlar
taqdiri xafv ostida qolmoqda. Afsuski, bir qator
qurilish obyektlarida daraxtlarni kesib tashlash
holatlari sodir etilgan [12].
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
|
| |
