2-Mavzu:
ZAMONAVIY
PEDAGOGIK
TEXNOLOGIYALARNING
KONSEPTUAL ASOSLARI.
REJA
2.1 Doimiy qayta aloqani tashkil etish.
2.2.
Individuallashtirish asosida oʻqitishni faollashtirish.
2.3
Oʻqish motivatsiyasini oshirish.
Tayanch soʻz va iboralar: uzluksiz ta‟lim, axborot, axborot texnologiyalari, axborot
kompetentligi, kasbiy tayyorgarlik.
Bugungi kunda ta‘lim va tarbiya bilim va koʻnikmalar ―toʻplarni‖ning tez oʻzgarishini
inobatga olgan holda kelajakka yoʻnaltirilgan boʻlishi, oʻquvchilarning
faqatgina insoniyat
tomonidan toʻplangan bilimlar va tajribalarni oʻzlashtirishlari bilan cheklanmasligi lozim.
Oʻquvchida doimiy mustaqil ta‘lim olish ehtiyojini tarbiyalash, mustaqillik, faollik, sub‘ektivlik
kabi shaxs sifatlarini shakllantirishga imkon beradigan oʻqitishning yangi shakllari va metodlari
zarurdir. Bu vazifa boshlang‗ich ta‘lim bosqichidanoq qoʻyiladi, chunki oʻqituvchilarning
boshlang‗ich ta‘lim davrida oʻquvchilarda shakllantiriladigan koʻnikma va malakalari butun
hayot davomida foydalaniladi.
Boshlang‗ich sinfda bola ilk bor ta‘limda mustaqillikni namoyon
eta boshlaydi va u faol
fikrlash faoliyatiga hamda mustaqillikka qanchalik oʻrganishiga uning umumta‘lim bosqichidagi
ta‘limining muvaffaqiyati bog‗liq boʻladi. Mazkur muammoni hal etishni koʻpgina
tadqiqotchilar yangi axborot texnologiyalaridan ta‘limda keng foydalanishda, ya‘ni oʻquv-
tarbiya jarayonini eng yangi texnologik vositalar, birinchi navbatda
kompyuter texnikasi va
pedagogik dasturiy vositalardan foydalanish bilan tashkil etishda koʻradilar.
Bolaga nafaqat kompyuter bilan oson va erkin muloqot qilishga, balki ―hamkorlikdagi‖
faoliyatning barcha natijalari uchun shunchaki insonning irodasini, rejasini bajaradigan mashina
emas, insonning oʻzi mas‘uliyatga ega boʻlishini tushunishiga imkon berishi zarur. Shu tariqa,
bolada oʻzining hattiharakatlari uchun shaxsiy mas‘uliyat hissi rivojlanadi.
Pedagogik dasturiy vositalardan foydalanib oʻquv jarayonini tashkil etishning
samaradorligi asosan ikki omillar bilan belgilanadi:
-
pedagogik dasturiy
vositalarning sifati bilan,
-
oʻqituvchiga mazkur vositalarning sifatini va uning kasbiy faoliyati doirasidagi
muayyan aniq vaziyatda ularning qoʻllanilishini baholashga imkon beruvchi oʻqituvchining
maxsus axborot kompetentligi bilan.
Chorak asr davomida tadqiqotchilar boshlang‗ich ta‘limda pedagogik dasturiy vositalarni
qoʻllashning turli jihatlarini oʻrganganlar:
-
ta‘limiy, trenajer va nazorat dasturlaridan foydalanish masalalari.
-
kompyuterli dars metodikasini shakllantirish, tegishli
metodik majmualarni
takomillashtirish va yangilarini yaratish.
Pedagogik faoliyatlarida kompyuter texnologiyalaridan foydalanuvchi oʻqituvchilar
axborot texnologiyalardan foydalanish bilan darslarni oʻtkazishi oʻquv jarayonini
takomillashtirish va faollashtirishga; oʻquvchilarda aqliy va amaliy hatti-harakatlarni
bajarishga
ijobiy motivatsiyani yaratishga; turli analizatorlarga ta‘sir etish hisobiga bilimlarni oʻzlashtirish
jarayonini ahamiyatli oshirishga; qoʻlning mayda motorikasini,
diqqatni va taktil xotirani
rivojlantirishga yordam berishga; darsda vaqtdan optimal foydalanishga va hokazolarga
imkoniyatlarga erishgan.
Boshlang‗ich ta‘lim oʻquv jarayonida pedagogik dasturiy vositalardan foydalanish maqsadi
avvalo quyudagilardan iborat:
-
oʻrganilayotgan hodisa va jarayonlarni
namoyish etish uchun;
-
yangi materialni oʻrganish va mustahkamlash uchun;
-
oʻrganilgan materialni mustahkamlash, koʻnikma
va malakalarni hosil qilish
uchun;
-
bilim, koʻnikma va malakalarni tekshirish va baholash uchun;
Amaliyotning koʻrsatishicha, axborot kompetentlikka ega oʻqituvchi tomonidan darsda
sifatli pedagogik dasturiy vositalardan foydalanishi boshlang‗ich ta‘limda oʻqish jarayonining
samaradorligini oshirishga imkon beradi. Tadqiqotchilar pedagogik dasturiy vositalardan
foydalanish bilan oʻqish jarayonining samaradorligini oshirishning quyidagi tashkil etuvchilarini
ajratadilar:
