|
Litiyning kimyoviy texnologiyasi
|
bet | 1/5 | Sana | 07.06.2024 | Hajmi | 0,5 Mb. | | #261273 |
Bog'liq LITIY METALLURGIYASINING UMUMIY AHVOLI Reja
Litiy haqida umumiy ma`lumot 3
Litiyning kimyoviy xossalari 4
Litiyning fizik xossalari 5
Litiyning biologik ahamiyati 6
Sanoatda olinishi 7
Litiy metallining ishlatilishi 8
Qotishmalar 9
Metallurgiya 9
Yadro energetikasida 9
Li haqida qiziqarli ma`lumotlar 10
Foydalanilgan adabiyotlar ruyhati 12
1. Litiy haqida umumiy ma`lumot
2. Sanoatda olinishi
3. Litiy metallining ishlatilishi
Litiy haqida umumiy ma`lumot
Litiy 1817 yilda shved kimyogari va mineralogisti Iogann Arfvedson tomonidan dastlab petalit Li[AlSi4O10] minirali tarkibida, so’ngra spodumeni LiAl[Si2O6 va lepidolit K2Li3Al5[Si6O20](F,OH)4 lardan kashf etilgan . Litiy metall birinchi marta 1818-yil Xamfri Davi tomonidan olingan, Li nomi uni birinchi marta aniqlangan tosh nomidan kelib chiqqan (yun. λίθος — tosh). Dastlab uni «lition» deb nomlangan zamonaviy nomni Berzeliy tomonidan taklif qilingan.
Litiy (Li, lot. lithium) – davriy tizimining birinchi guruh kimyoviy elementi, atom raqami 3, ikkinchi davrda joylashgan. Litiy juda engil, juda yumshoq, oq-kumush rang metal, oddiy modda sifatida kumush rangli yumshoq ishqoriy metalldir. Litiy ishqoriy metallarning birinchi vakili hioblanadi.
Rasm 1 - Oddiy moddaning ko’rinishi
Jadval 1 - Li atom xossalari
Nomlanishi
|
Qiymati
|
Nomi, belgi, raqami
|
Litiy (Li), 3
|
Atom massasi
|
6,997 m.a.b. (g/mol)
|
Elektron konfiguratsiyasi
|
[He] 2s 1,1s 22s 1
|
Atom radiusi
|
128 pm
|
Jadval 2 - Kimyoviy xossalari
Nomlanishi
|
Qiymati
|
Kovalent radius
|
134 pm
|
Ion radiusi
|
76 (+ 1e) pm
|
Elektrmanfiyligi
|
0.98 (poling shkalasi bo‘yicha)
|
Oksidlanish darajasi
|
1, 0,
|
Ionlanish energiyasi
|
519,9 kJ/mol; (5,39eV)
|
|
| |