Variant-12.Кириш, хужайра




Download 498 Kb.
bet4/23
Sana24.03.2017
Hajmi498 Kb.
#1664
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
Variant 4. Ekologiya asoslari, biosfera.

www.JPG.uz



1. ... organizmning asosiy mineral tarkibiy qismi hisoblanadi?

A) suv. V) natriy xliorid.

S) kaliy nitrat. D) kalsiy fosfat.

E) kalsiy karbonat..

2.Parchalanayotgan organik moddalar bilan ovqatlanuvchi organizmlar....?

A) Entomofaglar. V) Fitofaglar.

S) Detritofaglar. D) Zoofaglar.

E) T.J.Y.

3.Biosfera haqidagi ta’limotni qaysi olim yaratgan?

A) J.B. Lamark. V) V.I. Vernadskiy.

S) V.N.Sukachyov. D) V.O. Kovalevskiy.

E) A.O. Kovalevskiy.

4. Bir yil davomida Yerga tushgan Quyosh energiyasining necha foizi Yerdan koinotga qaytadi, necha foizi atmosfera va tuproqqa yutiladi?

A) 58: 42. V) 42: 58.

S) 40: 60. D) 50:50.

E) 85:15.

5. Litosfera qanday qavatdan iborat?

A) cho’kindi jinslar va granit.

V) granit va bazalt.

S) bazalt, suv qatlami.

D) cho’kindi jinslar, toshko’mir.

E) gidrosfera va atmosfera.

6. Antropoekologik sistemalarning tabiiy sistemalardan asosiy farqi uning tarkibida ... mavjudligidir.

A) bir hujayrali organizm jamoalarining.

V) odamlar jamoalarining.

S) flora va faunaning.

D) parazit organizmlarning.

E) faqat faunaning.

7.Atmosferaning qaysi qatlamida kislorod ozonga aylanadi?

A) troposfera. V) stratosfera.

S) gidrosfera. D) ionosfera.

E) atmosfera.

8. Biosferaning pastki chegarasini aniqlang.

A) Stratosfera. V) troposfera.

S) litosfera. D) gidrosfera.

E) atmosfera.

9. Biosferaning eng pastki qismida hayot nima bilan chegaralangan?

A) namlik. V) ultrabinafsha nur.

S) kislorodning miqdori.

D) yuqori temperatura.

E) pastki temperatura.

10. Qushlar, mo’ynali hayvonlar, baliqlarni saqlash mumkinligi yoki mumkin emasligi ... qarab belgilanadi?

A) yosh individlarning katta yoshdagi individlarga nisbat ko’rsatkichlariga.

V) qari individlarning qari individlarga nisbati.

S) tug’ilish va o’lish nisbati ko’rsatkichiga.

D) areal kengligi nisbati ko’rsatkichiga.

E) turli populyatsiyalar o’rtasidagi munosabatlarga.

11. “Biosfera va inson ” dasturining vazifalarini belgilang.

1. ekologik toza muhitni yaratish.

2. inson xo’jalik faoliyatining kelajakdagi oqibatlarini aniqlash.

3. biosfera boyliklaridan oqilona foydalanish.

4. inson salomatligini saqlash choralarini ishlab chiqish.

5. biosferani muhofaza qilish choralarini ishlab chiqish.

A) 1,4,5. V) 1,3,4. S) 2,4,5.

D) 1,2,3. E) 2,3,5.

12. Atmosferada kislorodning konsentratsiyasi 3 % ga yetganda, qaysi organizmlar kelib chiqdi?

A) hujayrasiz organizmlar.

V) yadrosiz prokariotlar.

S) bir hujayralilar.

D) ko’p hujayralilar.

E) birlamchi hujayralar.

13. Erkin kislorod nima ta’sirida ozonga aylanadi?

A) quyosh nuri ta’sirida.

V) radiaktiv energiya ta’sirida.

S) kislorodning miqdori oshishi natijasida.

D) yerdan qaytadigan nur ta’sirida.

E) yerga yutiladigan nur ta’sirida.

14. O’simliklar ko’rinadigan nurlarni har xil spektrlarini nimalar orqali o’zlashtiradi?

A) fitopigmentlar. V) hujayralar.

S) barglar.

D) xlorofil donachalari.

E) hujayra yadrolari.

15. Biosferaning elementar birligi nima hisoblanadi?

A) biomassa. V) biosenoz.

S) biogeosenoz. D) noosfera.

E) biogenez.

16.Biosferaning asosiy funksiyasiga nimalar kiradi?

1. oksidlanish-qaytarilish.

2. gaz hosil qilish.3.konsentratsiyalash.

4. biokimyoviy. 5. migratsiya.

6. iqlimlashtirish. 7. energiya hosil qilish.

A) 1,2,3,4. V) 1,2,3,5.

S) 1,3,5,6. D) 1,4,5,6.

E) 1,5,6,7.

17. Quyidagi berilganlarning qaysi biri produsentlar, konsumentlar va redusentlardagi biomassa va energiya nisbatining ko’rsatkichi hisoblanadi?

A) trofik darajalar.

V) ekologik piramida.

S) biogeosenozlar.

D) biosferada moddalar aylanishi.

E) oziq zanjiri.

18.Tirik organizmlar ko’p miqdorda bo’r, ohak kabi jinslarni hosil qiladi. Bu jarayon tirik moddaning biokimyoviy funksiyasining qaysi biriga kiradi?

A) gaz almashinuvi.

V) oksidlanish-qaytarilish.

S) konsentratsiyalash.

D) biokimyoviy.

E) degidratlanish.

19.Quyosh nuri energiyasidan foydalanish okean yuzasidan necha foiz bo’lishini belgilang.

A) 0,02. V) 0,04. S) 0,06.

D) 0,08. E) 0,03

20. Biotik aylanishga ega bo’lgan birlamchi biosferaning hosil bo’lishi taxminan ....?

A) 3 mlrd yillar oldin boshlanib, paleozoy erasining kembriy davrida tugallanadi.

V) 2 mlrd yil oldin boshlanib, arxey erasining boshlarida tugallanadi.

S) 0,5 mlrd yillar oldin kembriy davridan boshlanib, hozirgi zamon odamlari paydo bo’lishi bilan tugallanadi.

D) arxey erasidan boshlanib, proterazoy erasining oxirlarida tugallanadi.

E) T.J.Y.

21. ...... – o’zaro biologik bog’lanishlarning bir shakli bo’lib, bunda birga yashash har ikkala organizmga ham foyda keltiradi.

A) Sinoykiya. V) Neytralizm.

S) Mutualizm. D) Kommensalizm.

E) Antibioz.

22. To’lqin uzunligi 0,400 mkm dan 0,750 mkm gacha bo’lgan nurlar qanday ataladi?

A) ultrabinafsha. V) infraqizil.

S) ko’rinadigan. D) rentgen.

E) gamma nurlar.

23. Biomassa uchun tegishli bo’lmagan moddalar?

A) barcha tirik organizmlar yig’indisi.

V) barcha o’simliklar yig’indisi.

S) barcha hayvonlar yig’indisi.

D) barcha mikroorganizmlar yig’indisi.

E) mineral modda va jonsiz tabiat komponentlari.

24. Populyatsiyalarda .... individlar nisbatiga qarab o’sayotgan, .... borayotgan populyatsiyalar farq qilinadi.

A) yosh va qari, barqaror yoki kamayib.

V) ko’p va kam, shakllanib.

S) qari, barqaror va ko’payib.

D) yosh, ko’payib va kamayib.

E) kasal, barqaror yoki kamayib.

25. Biosferada ilmiy- texnik progres sharoitida ekologik tanglik kelib chiqishining oldini olish choralarini ishlab chiqish bilan shug’ullanadigan fan qaysi?

A) Noogenika. V) Antropogenika.

S) Antropogenetika. D) Biogeneka.

E) Barchasi to’g’ri.

26....... – har xil turga mansub organizmlarning o’zaro munosabatlari shakli bo’lib, bunda bir organizm ikkinchi organizmdan yashash muhiti va ovqat manbai sifatida foydalanadi.

A) Konkurensiya.

V) Parazitizm.

S) Yirtqichlik.

D) Neytralizm.

E) Simbioz.

27. Tana haroratini doimiy saqlashdagi kimyoviy mexanizm qanday jarayonlarning jadalligiga bog’liq?

A) oksidlanish - qaytarilish.

V) issiqlik hosil bo’lishi.

S) sintez qilish.

D) assimlyatsiya.

E) dissimlyatsiya.

28.Insoniyat sivilizatsiyasi va texnologiyasining rivojlanishi natijasidagi ekologik o’zgarishlarni ekologiyaning qaysi bo’limi o’rganadi?

A) Autekologiya.

V) Sinekologiya.

S) Evolyutsion ekologiya.

D) Tarixiy ekologiya.

E) Barchasi.

29. Qaysi fan antropoekologik sistemalarning kelib chiqishi, yashashi va rivojlanish qonuniyatlarini o’rganadi?

A) inson ekologiyasi.

V) autekologiya.

S) sinekologiya.

D) populyatsion ekologiya.

E) pole ekologiya.

30. Kim 5 ta asosiy tuproq hosil qiluvchi omillarni aniqladi?

A) J.B. Lamark.

V) V.I. Vernadskiy.

S) V.N.Sukachyov.

D)V.V. Dokuchayev..

E) A.O. Kovalevskiy.

31. Atmosferadagi ozon qatlami qanday to’lqin uzunligiga teng bo’lgan ultrbinafsha nurlarni ushlab qoladi?

A) 0,290 mkm. V) 0,300- 0,400 mkm. S) 0,400 mkm.

D) 0,400 – 0,750 mkm.

E) 0,750 – 0,850 mkm 32..Organizmlarning bir- birlari bilan o’zaro munosabati necha turga bo’linadi?

A) 2. V) 3. S) 4. D) 5. E) 6.

33. Yerga yetib keladigan Quyosh energiyasining necha foizi suv va tuproqdan suvni bug’latish uchun sarf bo’ladi?

A) 0,1. V) 0,5. S) 10. D) 20. E) 42.

34. ekologik sistemalarning sayyoramizda hayot kelib chiqishi bilan birga o’zgarishlarini va biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta’sirini o’rganadigan ekologiya bo’limini ko’rsating.

A) inson ekologiyasi.

V) autekologiya.

S) sinekologiya.

D) evolyutsion ekologiya.

E) pole ekologiya.

35. Birga yashaydigan ikki organizmlarning bittasi yoki ikkalasi ham salbiy ta’sir ostida bo’’lishi nima deyiladi?

A) neytralizm. V) Antibioz.

S) Simbioz. D)Kommensalizm.

E) Mutualizm.

36. Nima asosida o’simlik va hayvonlarda evoluytsiya davomida maxsus davriy takrorlanib turuvchi .....

paydo bo’lgan?

A)fotoperiodizm, anabioz.

V) fotoperiodizm, biologik ritm.

S) kun uzunligi, gomeostaz.

D) mavsumiy o’zgarishlar, anabioz, gomeostaz.

E) kun uzunligi, abiotik omillar.


1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




Download 498 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Variant-12.Кириш, хужайра

Download 498 Kb.