Variant 8. Genetika. .
1. Albinizm kasalligi qanday belgilari bilan farqlanadi?
A) Terida pigment bo’lmasligi.
V) Sochlar oq.
S) Ko’rish qobiliyatida kamchiliklar bo’lishi.
D) Quyosh nuriga juda ta’sirchan bo’lishi.
E) Barchasi.
2. Tovuqlarda jingalak patli zotlar uchraydi. Bunday pat tovuq tanasida yopishib turmaydi, ko’pincha sinib ketadi. Ularda ovqat hazm qilish yurak qon tomir faoliyatining ishi buziladi. Bu hodisa nimaga misol bo’ladi?
A) To’liq dominantlik;
V) Epistaz;
S) Polimeriya;
D) Komplementariya.
E) Pleyotropiya.
3. Organizmdagi belgilarning tashqi muhit omillari ta’sirida muayyan doirada, genotipga bog’liq holda o’zgarish qobiliyati nima deb ataladi?
A) Poliploidiya;
V) Vivalent;
S) Albinizm;
D) Pleyotropiya;
E) Reaksiya normasi.
4.Qaysi belgilar dominant genlar bilan irsiylangan kaslliklar hisoblanadi?
A) Qandli diabet, braxidaktiliya.
V) Tug’ma karlik, ko’z shox pardasining ko’rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiyasi.
S) Kalta barmoqlilik, sil kasalligiga moyillik.
D) Gemofiliya, shizofreniya.
E) Barchasi.
5. Mendel tajribalarining mohiyati nimadan iborat?
A) O’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini sifat jihatdan aniq hisobga olib borish.
V) O’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini miqdor jihatdan aniq hisobga olib borish.
S) O’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini sifat va miqdor jihatdan aniq hisobga olib borish.
D) O’rganilayotgan belgilarning birinchi avlod individlarida namoyon bo’lishini sifat jihatdan aniq hisobga olib borish.
E) O’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda jinsga bog’liq holatda namoyon bo’lishini aniq hisobga olib borish.
6. Qaysi metod yordamida odam genomini tashkil qiluvchi DNK molekulasida joylashgan genetik
axborot – genlar tuzilishi va funksiyasini tadqiq qiladi?
A) Geneologik;
V) Sitogenetik;
S) Molekulyar genetik;
D) Egizaklar;
E) Biokimyoviy.
7. . Klaynfilter sindromida xromosomalar soni nechta bo’ladi?
A) 46 ta; V) 47 ta; S) 48 ta;
D) 45 ta; E) 23 ta.
8. Qaysi kasalliklar retsessiv holda nasldan – naslga o’tishi geneologik usul yordamida aniqlangan?
A) Qandli diabet, braxidaktiliya.
V) Tug’ma karlik, ko’z shox pardasining ko’rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiyasi.
S) Kalta barmoqlilik, sil kasalligiga moyillik.
D) Gemofiliya, shizofreniya.
E) Barchasi.
9. To’satdan vujudga keladigan va qat’iy ravishda nasldan-naslga o’tadigan o’zgarishlar natijasida paydo bo’lgan belgilarni ko’rsating.
A) Xushbo’y no’xatning kalta poyali navlari; Nav - seleksiya natijasida yaratilgan, muayyan morfologik, fiziologik va xoʻjalik belgi hamda xususiyatlari turgʻun va nasldan oʻtib boradigan, bir turga mansub oʻsimliklar majmui; madaniy oʻsimliklar uchun eng kichik tasnif birligi.
V) Kalta oyoqli qo’ylar;
S) Tovuqlarda patning bo’lmasligi;
D) Pigmentlarning bo’lmasligi;
E) Barmoqlarning kalta bo’lishi.
10. Mendel qo’llagan gidrologik usulning asosiy ahamiyati nimadan iborat?
A) Belgilari bir –biriga o’xshash ota-ona formalarini chatishtirib, kuzatilayotgan belgilarni birinchi avlodda o’rganish.
V) Belgilari bir –biriga o’xshash ota-ona formalarini chatishtirib, kuzatilayotgan belgilarni birnecha avlodda o’rganish.
S) Belgilari bir –biridan ajralib turadigan ota-ona formalarini chatishtirib, kuzatilayotgan belgilarni birinchi avlodda o’rganish.
D) Belgilari bir –biriga ajralib turadigan ota-ona formalarini chatishtirib, kuzatilayotgan belgilarni birnecha avlodda o’rganish.
E) Mendel o’z tadqiqotlarida gidrologik metodni qo’llamagan
11. Gametalar sofligi gipotezasi izohlangan javobni belgilang.
A) Somatik hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan faqat bittasiga ega bo’ladi.
V) Jinsiy hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan barchasiga ega bo’ladi.
S) Jinsiy hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan faqat bittasiga ega bo’ladi.
D) Somatik hujayralarning hosil bo’lishida har bir gametalar juft genlardan barchasisiga ega bo’ladi.
E) Gametalarning hosil bo’lishida somatik hujayralarning barcha genlariga ega bo’ladi.
12.Bir xromosomada joylashgan genlarning birikish hodisasi kimning qonuni bilan mashhur.
A) G.Mendel. V) T. Morgan
S) G.De-Friz. D) Ye. Chermak.
E) K.Korrens.
13. Fenotipik o’zgaruvchanlikka xos xususiyatlar keltirilgan qatorni aniqlang.
1. nasldan – naskga o’tmaydi;
2.nasldan-naslga o’tadi;
3.o’zgarishlar guruhli xarakterga ega.
4. o’zgarishlar individual xaraktega ega;
5.tashqi muhit ta’siriga bog’liq;
6. o’zgaruvchanlik chegaralari genotip bilan aniqlanadi.
A)1,3,5,6. V) 2,3,4,6. S) 5,6.
D) 1,4,5. E) 2,4,6.
14.Nima ta’sirida mutatsiyalar paydo bo’lishini 150 marta oshirishga erishildi?
A) Ionlashuvchi reaksiya nurlari.
V) Kimyoviy moddalar.
S) Muhitni keskin o’zgartirish.
D) Rentgen nurlari
E) ota-onadagi belgilarning juda katta farq qiladiganlarini tanlab olish.
15. . Nomozshomgul o’simligi ikki irsiy formasini chatishtirish nimaga misol bo’ladi?
A) Polimeriya. V) Epistaz.
S) Genlarning ko’p tomonlama ta’siri.
D) Komplementariya. E) Chala dominantlik.
16. Qanday mutatsiyaga ega organizmlar gomo yoki geterozigota holatlarida yashovchan bo’lmaydi va individual rivojlanishning dastlabki bosqichlaridayoq nobud bo’ladi?
A) Dominant mutatsiya.
V) Generativ mutatsiya.
S) Somatik mutatsiya.
D) Gen mutatsiyasi.
E) Nuqtali mutatsiya.
17. Tibbiyot genetikasining bir necha usullari yordamida qaysi kasalliklarni har xil dorilar yordamida davolash yo’llari topilgan. Tibbiyot, meditsina, tabobat - kishilar sogʻligʻini saqlash va mustahkamlash, umrni uzaytirish, kasalliklarning oldini olish, davolash haqidagi bilimlar va shu sohadagi amaliy tadbirlar majmui.
A) Qandli diabet, raxit, sindaktiliya.
V) Daun sindromi, shershevskiy terner sindromi., klaynfilter sindromi.
S) Gemofiliya, mikrosefaliya, daltonizm.
D) Fenilketonuriya, raxit, polimiyelit.
E) Polidaktiliya, ensefalit, qandli diabet.
18. Ayrim hollarda xromosomadan ajralgan qism gomologik bo’lmagan xromosoma bilan birikib, genlarning yangi kombinatsiyasini paydo bo’lishi va ularning o’zaro ta’siri xarakteri mutatsiyaning qaysi turiga mansub?
A) Gen mutatsiyasi.
V) Xromosoma mutatsiyasi.
S) Generativ mutatsiya.
D) Somatik mutatsiya.
E) Nuqtali mutatsiya.
19. Odam tana hujayralarida genlarning nechta birikish guruhi mavjud?
A) 20. B) 22. S) 18. D) 23. E) 46.
20. Moddalar almashinuvi jarayonining buzilishi natijasida paydo bo’ladigan kasalliklarni toping.
A) Qandli diabet, fenilketonuriya, galoktozemiya.
B) Sindaktiliya, fenilketonuriya, polidaktiliya, Daun sindromi.
S) Daun sindromi, Klaynfelter, Shershevskiy – Terner sindromi.
D) Mikrosefaliya, bo’qoq, Klaynfelter sindromi.
E) Polidaktiliya, mikrosefaliya.
21Qaysi irsiy kasalliklar dominant holatda irsiylanadi?
A) Sindaktiliya, mikrosifaliya.
B) Polidaktiliya, fenilketonuriya.
S) Fenilketonuriya, gemofiliya.
D) Fenilketonuriya, daltonizm.
E) Mikrosefaliya, fenilketonuriya.
22.Qaysi metod odamning normal va kasallik belgi, xususiyatlarining genetikasi, ularning mumkin qadar ko’proq avlodlarning nasl- nasabi haqida ma’lumot to’plash va tahlil qilish orqali
o’rganiladi?
A) Geneologik;
B) Sitogenetik;
S) Molekulyar genetik;
D) Egizaklar;
E) Biokimyoviy.
23. Genlarning o’zaro qanday ta’siri natijasida F2 da fenotip bo’yicha 9:6:1 nisbat kelib chiqadi?
A) Genlarning epistatik ta’siri natijasida.
B) Genlarning kompementariya ta’siri.
S) Polimeriya.
D) Pleyotropiya.
E) Genlarning birikkan holda irsiylanishi.
24. Qaysi vaqtda belgilar to’liqsiz holatda irsiylanadi?
A) Belgilar bir-biriga birikkan bo’lsa.
B) Krossingoverlangan gametalar orqali.
S) Alternativ genlarda jaoylashgan bo’lsa.
D) Allel belgilar.
E) Pleyotropiyada.
25. Jinsiy ko’payishda belgilarning bir qancha avlodlarida nasldan – naslga o’tib borishidagi asosiy qonuniyat dastlab nechanchi yilda e’lon qilingan?
A) 1660 y; B) 1735 y; S) 1865;
D) 1995 y; E) 1900;
26. Tibbiyot genetikasining dolzarb vazifalariga nimalar kiradi?
A) Mutatsiyalarning yuzaga kelish sabablarini aniqlash.
B) Irsiy kasalliklarning oldini olish.
S) Irsiy kasalliklarni davolash.
D) A, B E) A,B,S.
27. Qaysi belgilar dominant belgi hisoblanadi?
1. Yuzi botiq bo’lishi;
2. Quloq suprasi pastki qismining yopishgan bo’lishi;
3. Sochning tekis farq hosil qilmay o’sishi;
4. Til uchini qayira olish;
5.Bosh barmoqlarning to’mtoq bo’lishi;
6. Tilni nay shakliga keltira olish;
7. Teri, qaosh va kipriklarning oppoq bo’lishi; 8.Ko’z qorachig’ining to’liq ko’rinmasliga;
A) 1,2,3,4. B) 1,3,5,7. S) 2,4,6,8.
D) 1,3,4,6. E) 2,4,7,8.
28. Chala dominantlik orqali irsiylanadigan belgilarni belgilang.
A) Qulupnay mevasining rangi, qushlar patining rangi.
B) Odamgi biokimyoviy belgilar, qushlar qanotining tuzilishi.
S) Andaluz tovuq patining rangi, qovoq mevasi shakli.
D) Bug’doy doni rangi, paxta tolasi rangi.
E) Barchasi.
29.Ba’zi bir genlarning pleyotrop ta’sirida organizmdagi turli organlarning rivojlanishida katta o’zgarishlar ro’y beradi, natijada ular nobud bo’ladi. Bunday genlar….. deyiladi?
A) Polimer genlar.
B) Komplementar genlar.
S) Letal genlar. D) Izogenlar.
E) Dominant gen.
30. Qaysi irsiy kasallik resessiv holatda irsiylanadi?
A) Sindaktiliya, mikrosifaliya.
B) Polidaktiliya, fenilketonuriya.
S) Fenilketonuriya, gemofiliya.
D) Fenilketonuriya, daltonizm.
E) Mikrosefaliya, fenilketonuriya.
31. Genotipi aabbCC x AabbCc bo’lgan ota-ona organizmlarini o’zaro chatishtirish natijasida F1 da hosil bo’lgan duragaylar genotipi berilgan qatorni aniqlang.
A) AaBbCc, AabbCc, aabbCC, aabbCc.
V) AabbCC, AabbCc, aabbCC, aabbCc.
S) Aabbcc, aabbcc, aaBbCc, aabbcc.
D) aaBbCc, aabbCc, AabbCC, AabbCc.
E) aabbCC, AabbCc, AabbCc, AabbCC.
32. Quyidagi genotipga ega bo’lgan organizmlarning qaysi birlarini o’zaro chatishtirish natijasida 1:1:1:1:1:1:1:1 nisbat olish mumkin?
A) AaBbCC x AA BbCc.
V) AaBbcc x aabbCc.
S) AabbCc x aaBbCc.
D) aabbcc x AaBbCC.
E) AabbCC x aaBbCc.
33.Bug’doyda A1A2 genlar bahorlik xususiyatini a1a2 genlar esa kuzlik xususiyatini namoyon qiladi. A1A1A2A2 genotipga ega shakllarda bahorlik xususiyati, a1a1a2a2 genotipli shakllarda kuzgilik belgi kuchli ifodalangan bo’ladi.
A1a1a2a2 x a1a1A2a2 organizmlarning chatishtirishda olingan shakllarning genotipi va fenotipini aniqlang.
A) A1a1A2a2; A1a1a2a2; a1a1A2a2 (barchasi bahorgi).
V) A1a1a2a2; a1a1a2a2 (1 ta bahorgi, 1 ta kuzgi.)
S) A1a1A2a2; A1a1a2a2; a1a1A1a1; a1a1a2a2 (3ta bahorgi, 1 ta kuzgi.)
D) A1a1A2a2; A1a1a2a2; a1a1A2A2; A1A1 a2a2 (2 ta bahorgi, 2 ta kuzgi.)
E) A1a1A2A2; A1A1A2A2; a1a1a2a2(2ta bahorgi, 1 ta kuzgi.)
34.Odamda gemofiliya kasalligini keltirib chiqaruvchi gen x xromosomada joylashgan. Otasi sog’lom onasi gemofiliya bilan kasallangan yigit otasi gemofiliya bilan kasallangan, onasi fenotip va genotip jihatidan sog’lom qizga uylandi.
Ularning nikohidan gemofiliya bilan kasallangan o’g’il va gemofiliya genini tashuvchi qiz tug’ildi. Nikohlangan qiz va yigitning genotipini aniqlang.
A) XhXh x XHY.
V) XHXH x XhY.
S) XHXh x XHY.
D) XHxh x XhY.
E) XhXh x XhY.
35. Julrang urg’ochi drozofila kulrang erkagi bilan chatishtirildi. Faqat erkak sariq drozofilalar olindi. Ota-ona genotiplarini aniqlang.
A) XAX a x XAY.
V) XAXA x XAY.
S) XAXA x XaY.
D) XaXa x XAY.
E) XaXa x XaY.
36. Genotipi AaBbCcDdEeFF bo’lgan organizm necha xil gameta hosil qiladi?
A) 8. V) 10. S) 32. D) 16. E) 64.
Variant 9. Genetika.
1. Albinos organizmlarning juni oq, ko’zi qizil bo’lishi qanday irsiylanadi?
A) Genlarning epistatik ta’siri natijasida.
B) Genlarning kompementariya ta’siri.
S) Polimeriya.
D) Pleyotropiya.
E) Genlarning birikkan holda irsiylanishi.
2. No’xatsimon tojli xo’rozlarning genotipi qanday?
A) AABB. B) AaBb. S) aabb.
D) aaBb E) Aabb.
3. Odamdagi braxidaktiliya qanday mutatsiyaga misol bo’ladi?
A) Xromosoma
B) Gen
S) Sitoplazmatik
D) Somatik.
E) Jinsiy.
4. Qaysi hayvonlar kariotipida “Y” xromosoma umuman bo’lmaydi?
A) Tog’ayli baliqlarda.
B) Y xromosoma doimo bo’ladi.
S) Ayrim hasharotlarda.
D) Chuvalchanglarda.
E) Sut emizuvchilarda.
5. Qaysi kasallik yangi tug’ilgan chaqaloqlarda aniqlanib, o’z vaqtida davolanmasa mikrosefaliya kasalligi rivojlanadi?
A) Polidaktiliya. B) Fenilketonuriya.
S) Sindaktiliya. D) Braxidaktiliya.
R) Shizofreniya.
6. Nilufarning suv ostidagi bargi lansetsimon, suv ustidagisi – voronkasimon bo’lishi qanday o’zgaruvchanlikka misol bo’ladi?
A) Kombinativ. B) Fenotipik..
S) Rekombinogenez. D) Mutatsion.
E) Genotipik.
7. Alternativ belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
A) Tekis- yashil;
B) Sariq- silliq;
S) Kar-soqov – yaxshi eshitish;
D) Qora – kalta;
E) Sariq – uzun.
8. Agar organizmning genotipida bitta xromosoma yo’qolgan bo’lsa, uni ….deb ataladi?
A) Monosomik liniyalar.
B) Poliploid organizm.
S) Izogen liniya.
D) Tetrasomik liniya.
E) Poligen organizm.
9. Autosomalar sonining o’zgarishi natijasida sodir bo’luvchi irsiy kasallikni ko’rsating.
A) Sindaktiliya.
B) Shershevskiy terner sindromi. S) Daun sindromi.
D) Klaynfilter terner sindromi.
E) Gemofiliya.
10. Tibbiyot genetikasining dolzarb vazifalari nimalardan iborat?
1. Odamlarda mutatsiyalarning yuzaga kelish sabablarini aniqlash; 2. Gomozigotalilikni kuchaytirish; 3. Irsiy kasalliklarning oldini olish; 4. Xromosomalar shaklini o’rganish; 5. Irsiy kasalliklarni davolash shaklini aniqlash.
A) 2,3,5. B) 1,2,5. S) 1,3,5.
D) 1,2,4. E) 1,2,3.
11. Jinsiy xromosomalarning o’zgarishi natijasida sodir bo’luvchi irsiy kasalliklarni ko’rsating.
A) Daun sindromi, klaynfilter sindromi.
B) Klaynfilter sindromi, Shershevskiy terner sindromi.
12. Krossingover miqdori …. bog’liq?
A) Genlar orasidagi masofaga.
B) Xromosoma shakliga.
S) Gen tarkibidagi nukleotidlar soniga;
D) Xromosomalar uzunligiga.
E) Xromosoma soniga.
13. Mutatsiyalar qanday bo’lishi mumkin?
A) Dominant, retsessiv.
B) Generativ, somatik.
S) xromosoma, gen.
D) Foydali, zararli.
E) Barchasi.
14. Pigmentning sintez qilinishini to’xtatib qo’yadigan gen faoliyati oqibatida organizm butun tana yuzasi oq rangda bo’lishi nima deyiladi?
A) Poliploidiya;
B) Vivalent;
S) Albinizm;
D) Pleyatropiya;
E) Reaksiya normasi.
15. Organizmlarning individual rivojlanishida hosil bo’lgan belgi va xususiyatlarning yig’indisi nima deyiladi?
A) Genotip; B) Fenotip;
S) Irsiyat; D) Albanizm;
E) Vivalent.
16. Tibbiyot genetikasi nimani tarkibi hisoblanadi?
A) Biotexnologiyaning.
B) Antropogenetikaning.
S) Embriologiyaning.
D) Sitogenetikaning.
E) Molekulyar genetikaning.
17. . Ingibitor deb ataluvchi gen – genlarning qaday ta’sirida ko’rishimiz mumkin?
A) Genlarning epistatik ta’siri natijasida.
B) Genlarning kompementariya ta’siri.
S) Polimeriya.
D) Pleyotropiya.
E) Genlarning birikkan holda irsiylanishi.
18. Erkakning somatik hujayralarida nechta jinsiy xromosoma bo’ladi?
A) 46. B) 2. S) 22.
D) Jinsiy xromosoma faqat jinsiy hujayralarda bo’ladi. E) 23.
19. Poligenlarning o’zaro ta’sirida belgilarning irsiylanishi qonunlarining kashf etilishi va rivojlanishiga kimlar hissa qo’shgan? Pay - biriktiruvchi toʻqimadan iborat pishiq tuzilma. Shakli va uzunligi (lenta yoki plastinka) har xil; muskullar P. yordamida suyaklarga birikadi. P.ning pishiq yoki choʻziluvchanligi, qayishqokligi u paydo boʻlgan biriktiruvchi toʻqimaga bogʻliq. P.
A) T.Morgan, Miller; B) Ele, Levit;
S) Panoport, Ust. D) Bridjes, Efroyson;
E) Betson, Niyasson.
20. Mutatsiyalar ta’sir doirasiga qarab qanday bo’lishi mumkin?
A) Dominant, retsessiv.
B) Generativ, somatik.
S) xromosoma, gen.
D) Foydali, zararli.
E) A va D
21. O’rganilgan belgi genlari bo’yicha gomozigotali o’simliklar guruhiga nima deyiladi?
A) Monosomik liniyalar.
B) Poliploid organizm.
S) Izogen liniya.
D) Tetrasomik liniya.
E) Poligen organizm.
22. Genlarni qanday chatishtirish natijasida F2 fenotip jihatdan 13: 3 nisbat kelib chiqadi?
A) Genlarning epistatik ta’siri natijasida.
B) Genlarning kompementariya ta’siri.
S) Polimeriya.
D) Pleyotropiya.
E) Genlarning birikkan holda irsiylanishi.
23. Uy hayvonlarining sut miqdori va yog’liligi qanday genlar ishtirokida irsiylanadi va rivojlanadi?
A) Komplementar genlar. B) Epistaz genlar.
S) Monogenlar. D) Poligenlar.
E) S va D.
24. Qaysi mutatsiya “generativ” deyiladi?
A) Autosoma xromosomalarda sodir bo’ladigan.
B) Somatik hujayralarda sodir bo’ladigan.
S) Jinsiy hujayralarda sodir bo’ladigan.
D) Jinsiy xromosomalarda sodir bo’ladigan.
E) Genlarda sodir bo’ladigan.
25. Murakkab miqdoriy, jumladan, xo’jalik uchun ahamiaytli belgilarning irsiylanishini o’rganuvchi metod - ….?
A) molekulyar-genetik;
B) ontogenetik;
S) populyatsion-statik;
D) sitogenetik;
E) Shajara.
26. Qaysi metod bir organizmning noyob genlari yoki xromosomalarini boshqa organizmga ko’chirub o’tkazishni ishlab chiqishga asoslangan?
A) Populyatsion – statistik;
B) Sitogenetik;
S) Ontogenetik;
D) Molekulyar genetik.
E) Genetik injeneriya.
27. Qaysi metod yordamida organizmlarning individual rivojlanish jarayonida genotip va tashqi muhit omillari ta’sirida belgi va xususiyatlarning fenotipda namoyon bo’lishi qonuniyatlari o’rganiladi?
A) Populyatsion – statistik;
B) Sitogenetik;
S) Ontogenetik;
D) Molekulyar genetik;
E) Genetik injeneriya.
28. Oraliq irsiylanishning ikkinchi avlodida fenotipik va genotipik sinflarning o’zaro nisbati qanday bo’ladi?
A) o’xshash(3:1).
B) o’xshash(1:2:1).
S) fenotip bo’yicha(1:3), genotip bo’yicha(1:1).
D) o’xshash(1:1).
29. Odamlardagi irsiy kasalliklar kelib chiqishiga qarab qanday guruhlarga bo’linadi?
A) Xromosoma, gen.
B) Dominant, resessiv.
S) Zararli, foydali, neytral
D) Irsiylanadigan, irsiylanmaydigan.
E) Gomozigotali, geterozigotali.
30. Qaysi metodni samarali qo’llash natijasida odamda xromosomalar soni hamda ular tuzilishining o’zgarishi bilan bog’liq anchagina irsiy kasalliklar bor ekanligini aniqlang.
A) Geneologik;
B) Sitogenetik;
S) Molekulyar genetik;
D) Egizaklar;
E) Biokimyoviy.
31 Genlarning komplementar ta’sirida oshqovoq mevasining gardishsimon shaklini qaysi genotip belgilaydi?
A) AABb. V) Aabb.
S) aabb. D) aaBB. E) aaBb.
32.Qora va jingalak sochli, ko’kko’z ayol sariq silliq sochli, qo’yko’z yigitga turmushga chiqib, sariq silliq sochli ko’kko’z farzand ko’rdi. Ota-onasining genotipi qanaqa?
A) AaBBcc x aabbaa.
V) AaBbCc x aabbaa.
S) AaBbcc x aabbCc.
D) AaBbcc x aabbCc.
E) AaBbCc x AaBbCC.
33. Tovuqlarda (B) gen patining chipor, (b) gen qora rangda bo’lishini ta’minlaydi. Tajribada chipor tovuq qora xo’roz bilan chatishtirilgan. F1 da 16 ta tovuq va xo’rozlar olingan. Ota- ona organizm genotipini toping.
A) ZBW x ZbZb. V) ZbW x ZBZB.
S) ZbW x ZBZb. D) ZBW x ZBZb.
E) ZbW x ZbZb.
34.Pomidorning gomozigota uzun poyali, geterozigota qizil va yumaloq formasi, gomozigota kalta poyali, sariq va noksimon mevali formasi bilan chatishtirilgan. F1 duragaylarning genotipini aniqlang.
A) AABBCC, AaBbCc, AaBBCc, Aabbcc.
V) AaBbCc, AaBBCC, AaBBCc, AaBbcc,Aabbcc.
S) AaBbCc, aaBbCc, AABbCc, AABbcc, AaBBCc.
D) AaBbCc, AaBbcc, AabbCc, Aabbcc.
E) AABbCc, AaBbCC, AaBbCc, aaBbCc, aabbcc.
35. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida fenotip bo’yicha xilma-xillik 27:9:9:9:3:3:3::1 nisbatda bo’ladi?
A) AABBCC xaabbcc.
V) AaBbCC x aabbcc.
S) AaBbCC x AaBBCC.
D) AaBbCc x AaBbCc.
E) AaBbCcDd x AaBbCcDd.
36. Triduragay chatishtirishda F2 da genotip va fenotip jihatdan har xil individlar soni nechta bo’ladi?
A) 2; 3. V) 3; 24. S) 4; 9.
D) 16; 27. E) 27; 8.
Variant 10. Seleksiya. Biotexnologiya.
1. Duragaylashning qaysi metodi natijasida olingan duragaylarda o’zgaruvchanlik kuchli bo’lib, ular yashash sharoitiga tez moslanuvchan bo’ladi?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylash.
V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S
2. Turlararo duragaylarning naslsizligini bartaraf qilish metodi kim tomonidan yaratilgan?
A) S.Mirahmedov. V) S.S.Kanash.
S)G.D.Karpachenko. D)P.P.Lukyanenko.
E) I.V.Vavilov.
3. Go’za va bug’doy navlariga gerbitsitga chidamlilik xossasini beruvchi gen kiritilib transgen g’o’za va transgen bug’doy formalari ilk bor qaysi olim tomonidan olindi?
A) A.A. Abdullayev, Sh. Azimova
V) J. Hamidov, R.S.Muhamedov. S) B.Irisboyev.
D) F.Muhammedxonova, S.Jatayev.
E) O.Odilova, A.Ikromov.
4. Seleksiya jarayonining samaradorligi ko’p jihatdan nimaga bog’liq?
A) Yangi navlar yaratishda foydalaniladigan boshlang’ich materialning sifatiga.
V) boshlang’ich materialning miqdoriga. S)Boshlang’ich materialning xilma-xilligiga.
D) A va S E)A, V, S.
5. Quyidagi bеrilgan olimlar tomonidan qanday paxta navlari yaratilgan?
1) Sodiq Mirahmеdov 2)Oston Jalilov 3) Nabijon Nazirov 4)A.I.Avtonomov 5)S.Kanash
a)8202 b)Toshkеnt-1 v)2850 g)Yulduz d)Samarqand-3
A)1-a,v, 2-b, 3-g, 4-d, 5- g,d. V) 1-b, 2-g,d, 3-g,d, 4-v, 5- a. S) 1-b, 2-a, 3-g,v, 4-d, 5- v.
D) 1-a, 2-b, 3-v, 4-g, 5- d.
Е) 1-b, 2-g,d, 3-g,d, 4-a, 5- v.
6. ........gen yoki genlar yig’indisini maqsadga muvofiq manipulyatsiya qilish .
A) Genlarni klonlash. V) Lizogeniya.
S) Genetik injeneriya. D) Transduksiya.
E) Transformatsiya.
7 . Bir zanjirli RNK molekulasidan qo’shaloq zanjirli DNK molekulasining sintezlanishi nima deyiladi?
A) Timidinkinaza. V) Teskari transkripsiya.
S) Teskari transduksiya. D) Transformatsiya.
E) Ekssiziya.
8. Seleksiya jarayoni uchun birinchi va muhim bo’lgan bosqichini belgilang.
A) Madaniy o’simliklarning turli-tumanligini o’rganish va kolleksiyasini yaratish. V) Yovvoyi va yarim yovvoyi o’simliklarning bir- biridan farq qiluvchi belgilarini o’rganish.S)Genetik injeneriya asosida irsiy o’zgaruvchanlik doirasini kengaytirish. D) Yovvoyi o’simliklarning turli- tumanligini o’rganish. E) Yangi zot, navlar va shtammlarning belgi va xususiyatlarini o’rganish.
9. Profagni bakteriya genomidan chiqib ketish jarayoni ..... deyiladi.
A) Elektrofarez. V) Vektor konstruksiya.
S) Ekssiziya. D) Timidinkinaza.
E) Transpozaza.
10. G’o’za kolleksiyasini yaratishda o’z hissasini qo’shgan olimlarni belgilang.
A) G. S. Zaysev, D.V. Ter- Avanesyan., I.V. Michurin, G. D. Karpachenko.
V) F.M. Mauyer, A.A. Abdullayev, N.V.Sisin; S) G. S. Zaysev, F.M. Mauyer, A.A. Abdullayev, D.V. Ter- Avanesyan; D)I.V. Michurin, G. D. Karpachenko, N.I.Vavilov.
E). A.I.Avtonomov, N.V.Sisin, G.D.Zaysev, A.A. Abdullayev
11.Vektor konstruksiyasi deganda nimani tushunasiz?
A) Bir zanjirli RNK molekulasidan qo’shaloq zanjirli DNK molekulasining sintezlanishi.
V) Hujayra xromosomalari tarkibiga rekombinatsiyalana oladigan plazmid.
S) Bir hujayra DNK bo’lagining ikkinchi hujayra genomiga funksional aktiv holatda ko’chib o’tishi.
D) Biror ahamiyatga ega DNK bo’lagi kiritilgan plazmida.
E) Hujayraning bo’linishidan hosil bo’lgan, deyarli ixtisoslashmagan hujayralar massasi.
12. DNK zanjirini kesuvchi ferment nomi?
A) Timindinkinaza. V) Endonukleaza. S) Lipaza.
D) Restriktaza. E) V va D.
13.Fag induksiyasi deganda nimani tushunasiz?
A) Bir hujayra DNK bo’lagining ikkinchi hujayra genomiga funksional aktiv holatda ko’chib o’tishi.
V) Profag holidagi bakteriofagning aktiv holatga o’tib litik reaksiyani boshlashi.
S) Induksiya davrida profagning bakteriya genomidan biror genni olib chiqib ketishi.
D) Yot DNK molekulasini vektor plazmida tarkibiga kiritishdan olingan genetik konstruksiya. E) T.J.Y.
14. Vilt kasalligiga chidamsiz g’o’za navini ko’rsating.
A)Toshkent- I; V) AN-402; S) Yulduz;
D) S-4727; E) Samarqamd.
15. Qachon seleksiyada yangi navlarni yaratish samarali bo’ladi?
A) O’simliklarga kuchli ta’sir qiluvchi kimyoviy moddalar ta’sir ettirilganda.
V) O’simliklarning kelib chiqishi va xilma-xillik markazlari ko’p bo’lsa
S) O’simliklarga turli xil fizikaviy omillar ta’sir ettirilganda. D) Madaniy o’simliklarda o’zgaruvchanlik qancha kuchli bo’lsa. E) T.J.Y
16. “Bezostaya –I ” bug’doy navini qaysi olim , duragaylashning qanday metodi orqali olgan?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylab, P.P.Lukyanenko.
V) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylab, A.I. Avtonomov. S) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylab, S. Mirahmedov.
D) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylab, P.P.Lukyanenko. E) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylab, A.I. Avtonomov.
17. Irsiy o’zgaruvchanlikni qaysi metodlar yordamida olish mumkin?
A) Radiatsion seleksiya metodi. V) Kimyoviy seleksiya metodi.
S) Duragaylash metodi.
D) so’niy mutagenez. E) Gen injeneriyasi.
18. Duragaylashning qaysi metodi yordamida olingan o’simliklarning butunlay yangi formalarini yaratish mumkin?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylash.
V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash.
S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S
19. Genlar terapiyasi bu:..... ?
A) Genlarning strukturasini o’zgartirish.
V) genlarni bakteriyaga kiritish bilan dori-darmon ishlab chiqarish. Ishlab chiqarish, moddiy ishlab chiqarish - jamiyatning yashashi va taraqqiy etishi uchun zarur boʻlgan moddiy boyliklar (turli iqti-sodiy mahsulotlar)ni yaratish jarayo-ni; ishlab chiqarish omillarini isteʼ-mol va investitsiyalar uchun moʻljallangan tovarlar va xizmatlarga aylantirish. I.ch. S) Genlarning rekombinatsiyalanishi. D) Genlarning transpozitsiyasi. E) Genlar yordamida turli irsiy kasalliklarni davolash.
20. Transgеn o’simlik qaysi hujayralardan olinadi?
A) ayrim fеrmеntlar yordamida muayyan programma bo’yicha rivojlanadigan; V) yot DNK kiritilgan;
S) xromosomasi ajratib olingan; D) ixtisoslashmaydigan hujayralardan. Е) gormonlar va boshqa rеgulyatorlar ta'sirida muayyan programma asosida bulinadigan;
21. Transpozaza fеrmеnti DNK malеkulasiga qanday ta'sir qiladi?
A) DNK malеkulasining nuklеotidlar izchilligini buzadi va DNK ni rеduplikatsiya qiladi.
V) DNK malеkulasini ' yopishqoq uchlar hosil qilib kеsadi va transpozon uchlariga biriktiriladi .
S) DNK bo’laklarining ligaza fеrmеnti ta'sirida kimyoviy bog’lar orqali bog’lanishni tеzlashtiradi .
D) Faglar DNK sini baktеriya DNK si bilan biriktiradi
Е) to’g’ri javob bеrilmagan .
22. Yangi serhosil, tola sifati yaxshi, kasalliklarga chidamli bo’lgan 10964 va 2850 ingichka tolali g’oza navlarini yaratgan olim kim?
A) P.P. Lukyanenko. V) I.V.Michurin.
S) A.I. Avtonomov. D) S.Mirahmedov.
E) G.D.Karpachenko.
23. Gеn injеnеriyasini qo’llab qanday o’simlik navlari yaratildi.
A) go’za. V)bug’doy, S)katoshka. D)dukkakli ekinlar. Е)A,S.
24. Biror genni hujayraga kiritish uchun qaysi bakteriyaning hujayrasidagi plazmiddan foydalaniladi?
A) Agrobakterium. V) Tuganak.
S) Sut kislotasi. D) Sirka kislotasi. E) Temir.
25. Avtonom plazmidlariga xos
xususiyatlarni aniqlang.
1) asosiy xromasomaga birikadi.
2) asosiy xromasomaga birika olmaydi .
3) o’z-o’zini rеplikatsiya qiladi .
4) o’z - o’zini rеplikatsiya qilolmaydi .
5) nasldan-naslga o’tadi.
A) 1,4, V) 1,3, S) 2,5 D) 2,3. Е) 4 ,5 ,
26. Duragarlashning qaysi metodida bir turga mansub bo’lgan o’simlik navlari o’zaro chatishtiriladi?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylash.
V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S
27. Plazmidlar qanday gеnlardan tuzilgan.
1) antibiotiklarni parcholovchi fеrmеntni sеntiz qiluvchi .
2) zaharli toksinlarini parchalovchi fеrmеnt sintеz qiluvchi .
3) uglеvodlarni parchalovchi fеrmеnt sintеz qiluvchi .
4) oqsillarni parchalovchi fеrmеnt sintеz qiluvchi.
5) yog’larni parchalovchi fеrmеnt sintеz qiluvchi .
A)3,4. V) 2,3. S) 1,2 D)4,5. Е)3,5.
28. Akala, kuk, dyuranga g’o’za navlarining vatani qayer?
A) Markaziy Osiyo. V) Janubiy Amerika, Misr, Meksika. S) Janubiy Amerika, Shimoliy Amerika. D) Peru, Meksika, Markaziy Osiyo.
E) Janubviy Afrika, Misr.
29. . Hozirgi kunda o’rganilgan endonukleazalar soni nechta?
A) 500. V) 200. S) 300. D) 400 . Е)100.
30. Biror gеnni hujayraga kiritish uchun qaysi baktеriyaning hujayrasidagi plazmiddan foydalaniladi A) sut kislotasi ..
V) tuganak. S) agrobaktеrium D) sirka kislotasi
31. Qaysi olim go’zaning Gossipum xirzutum va gossipium xerbasium turlariga mansub navlarni o’zaro chatishtirish orqali g’o’zaning qanday navini yaratdi?
A) S.Mirahmedov, S-4727; V) A.I.Avtonomov, 10964; S) S.S.Kanash, 114-1;
D) G.D. Karpachenko, 8202;
E) O.Jalilov, AN-402.
32. Duragaylashning qaysi metodida olingan duraylar nasldor bo’ladi?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylash.
V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S
33. Hayvonlar seleksiyasidagi chatishtirishning qaysi usuli bilan olingan formalar ko’pincha sermahsul va hayotchan bo’ladi?
A) Qon-qarindosh bo’lgan, lekin bir zotga mansub bo’lmagan hayvonlar.
V) .Qon-qarindosh bo’lgan, bir zotga kiruvchi hayvonlarni
S) Qon-qarindosh bo’lmagan.
D) A va S E) T.J.Y.
34. Qaysi qonun tabiatda va tajribada paydo bo’lishi mumkin bo’lgan yangi o’simlik formalarini qidirib topish, yaratish uchun nazariy asos bo’lib xizmat qiladi?
A) Irsiy o’zgaruvchanlikdagi gomologik qatorlar qonuni;
V) Madaniy o’simliklarning kelib chiqishi haqidagi qonuniyat;
S) Madaniy o’simliklarning kelib chiqishi va xilma-xillik markazlari haqidagi qonuniyat;
D) O’zgaruvchanlik qonuniyati;
E) Sun’iy tanlash qonuniyati.
35. Hozirgi vaqtda quyidagi o’simliklarning qanchaga yaqin navlari mavjud?
1. Bug’doy; 2. Olma; 3. Atirgul;
4. G’o’za.
a-4000; b-10000; s- 9000; d-2000.
A) 1-a; 2-s; 3-d; 4-b. V) 1-a; 2-d; 3-b; 4- s.
S) 1-b; 2-s; 3-a; 4-d. D) 1-s; 2-a; 3-b; 4-d.
36. Seleksiyaning nazariy asosini nima tashkil etadi?
A) Irsiyat. V) O’zgaruvchanlik.
S) Darvinizm. D) Genetika. E) S va D
Variant 11. Seleksiya, biotexnologiya.
1. Qaysi metod seleksiya jarayonining hamma bosqichida qo’llaniladi?
A) Kuzatish. V) duragaylash.
S) Tanlash. D)Eksperimental
E) Hech qaysi.
2.Hozirgi kunda gen muhandisligi yo’li bilan nimalar olinmoqda?
A) Interferon oqsili. V) Lizin aminokislotasi.
S) Insulin oqsili. D) Birlamchi oqsil.
E) A va S.
3. N.V. Vavilov o’simliklarning nechtaa kelib chiqish markazlarini aniqladi?
A) 2. V) 4. S) 6. D) 8. E) 10.
4. Mikroorganizmlarda genlarning genom bo’yicha ko’chib yurishi qaysi olimlar tomonidan kashf etildi?
A) G.Georgiyev, J.Gyordon.
V) B.Mak-Klintok, J.Hamidov.
S) F.Griffit, R. Roslin.
D) Boyer va Koen.
E) J.Bishop, A.Buxoriy.
5. Parchalangan DNK bo’laklari elektroforez moslamasida nimaga binoan ajraladi?
A) Molekulasining zaryadiga binoan.
V) Molekulasining uzunligiga binoan.
S)Molekulasining tarkibiga binoan.
D) Molekulasining zaryadi va o’lchamiga binoan. E) Barchasi to’g’ri.
6. Poliploidiya nima?
A) O’simliklardagi xromosomalar sonining karra ortishi;
V) naslsiz turlararo duragayning xromosomalar soni kolxisin moddasi eritmasi yordamida ikki marta ortishi;
S) O’simliklardagi xromosomalar sonini karra kamayishi;
D) Kuchli ta’sir etuvchi kimyoviy omillar yordamida o’simliklarda irsiy o’zgaruvchanlik olishga.
7. tDNK shish chiqarish qobiliyatini qachon yo’qotadi?
A) tDNK qismi restriktaza bilan kesilganda.
V) Yot gen tDNK ni ikki bo’lakka bo’lganda.
S) tDNK RBR-322 plazmidaga ko’chirib o’tkazilganda.
D) tDNKni klonlari olinganda.
E) Ti plazmida bilan rBR-322 plazmidalar mayda bo’laklarga bo’linib, qaytadan tiklangandan keyin.
8. Duragaylashning qaysi metodida qarindoshlik jihatidan uzoq bo’lgan, har xil turga va hatto turli turkumga mansub bo’lgan o’simliklar bir-biri bilan duragaylanadi?
A) Tur ichidagi formalarni duragaylash. V) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. S) Jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash. D) A va S E)A,V,S
9. S.Jatayev va F.Muhammedxanova qaysi o’simliklarning transgen formalarini yaratdilar?
A) Bug’doy. V) No’xat.
S) Go’za. D) Bug’doyiq.
E) A va S.
10.Duragaylashning qaysi metodi yordamida olingan o’simliklarning butunlay yangi formalarini yaratish mumkin?
A) Genetik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash.
V) Tur ichidagi formalarini duragaylash.
S) Bir turdagi jo’g’rofik uzoq bo’lgan o’simlik formalarini duragaylash.
D) A va S. E) A, V, S.
11. Fagning DNK malеkulasini baktеriya xromasomasiga birikishi ...... dеyiladi?
A) transformatsiya . V) translyatsiya
S) transpozon . D) transduksiya .
Е) translitsiya
12. Qaysi jarayonlarni « immun rеaksiya» dеyiladi .
A) sun'iy sharoitda antitana sintеzlovchi limfosit hujayrasi bilan chеksiz bo’linuvchi rak hujayrasini bir- biriga qo’shish.
V) organizmning yot moddalarga chidamliligi. S) organizmlarda antigеn ta'sirida maxsus hujayralarda har bir antigеnning uch o’lch1amdagi fazoviy strukturasini aniqlaydigan nеytrollovchi oqsil antitana sintеz qilinadi .
D) kon tarkibidagi antigеn malеkularining bog’lanishi
Е) plazmatik hujayralrda sintеz bo’lgan antitana molеkulasining hujayra tashqarisiga sеkrеtsiya qilishi
13. DNK bo’lagini klonlashda vektor sifatida nimalardan foydalaniladi?
A) Transpozon.
V) Virus DNK molekulasi.
S) Fag DNK molekulasi.
D) A va S. E) A, V, S.
14. . Nima uchun duragaylashda bo’ladigan o’zgaruvchanlik kombinativ o’zgaruvchanlik deb ham ataladi?
A) Duragaylash jarayonida ota-ona o’simliklarning belgi va xususiyatlari duragay avlodlarga bir xil kombinatsiyada beriladi.
V) Duragaylash jarayonida ota-ona o’simliklarning belgi va xususiyatlari duragay avlodlarga turli kombinatsiyada beriladi.
S) Qarindoshlik jihatdan uzoq bo’lgan, har xil turga mansub bo’lgan o’simliklar bir-biri bilan duragaylanadi.
D) Bir turga mansub lekin yer kurrasining turli jo’g’rofiy hududlaridan keltirilgan ekologik uzoq bo’lgan o’simlik formalari o’zaro chatishtiriladi.
E) T.J.Y.
15. Geterologik DNK bo’lagini plazmid tarkibiga klonlashda rekombinant plazmidli hujayra plazmidsiz bakteriyadan qaysi xususiyatiga qarab ajratib olinadi?
A) Molekulyar og’irlik. V) Suvda erish.
S) Klonlash.
D) Antibiotikka chidamlilk.
E) Elektroforez.
16. G.D. Karpachenko duragaylarning turlararo bepushtligini bartaraf qilish maqsadida qaysi o’simliklarni o’zaro chatishtirgan?
A) Karam bilan turp.
V) Olma bilan nok.
S) Karam bilan sholg’om.
D) Bug’doy bilan bug’doyiqni.
E) Bug’doy bilan javdar.
17. “Asos” hujayralarni kim va qachon kashf qilgan?
A) 1998 yil, Tomson.
V) 1998 yil, Chek. S) 1977 yil, Roslin.
D) 1977 yil, Gyordon. E) 2000 yil, Fiyeld.
18. Mikroorganizmlardan quyidagi qaysi vitaminlarni olishda foydalaniladi?
A) D va S. V) B, B12. S) B2 va D.
D) B2 va B12. E) PP va S.
19. “Yangi” organlar yaratish texnologiyasi qaysi to’qimalar uchun qulay?
A) O’pka, jigar, tog’ay.
V) Yurak, teri, pay.
S) Qovuq, teri, tog’ay.
D) Nerv, ichak, buyrak.
E) Pay, teri, tog’ay.
20.Seleksiya fanining asoschisi kim?
A) L.Paster. V) A. I. Avtonomov.
S) N.I. Vavilov.
D) P.P. Lukyanenko.
E) I.V. Michurin.
21.Bug’doy va zig’irning vatanini belgilang.
A) Janubiy-Garbiy Osiyo markazi.
V) Sharqiy Osiyo markazi.
S) Janubiy Osiyoning tropik markazi.
D) O’rta yer markazi. E) Markaziy Amerika.
22. . Zambrug’larning zaharli toksinlarga chidamliligini nima ta'minlaydi.
A) klonlar . V) indonuklеozlar .
S) plazmidlar
D) transpozonlar. Е) rеstriktazalar .
23. Quyidagilardan qaysilari chatishtirilganda geterozis hodisasi yuz beradi?
A) Mayin junli qo’yni qo’tos bilan.
V) Qo’tos bilan qoramolni.
S) Mayin junli qo’yni arxar qo’chqori bilan.
D) Arxar bilan qoramolni.
E) T.J.B.
24. Yo’naltirilgan mutatsiya dеb qanday usulga aytiladi.
A) gеn injеnеrligi usuli yordamida hujayraning ko’chirib o’tkazish biotеxnologiyasiga .
V) DNK bo’lagining xromasoma bilan birikishi va undan ajralib chiqish usuliga
S)gеn injеnеrligi usuli bilan istalgan gеnning nuklеotidlarini almashtirish biotеxnologiyasiga.
D)gеn injеnеrligi usullarini qo’llash yordamida baktеriya klonlarini hosil qilish usuliga.
Е) to’g’ri javob bеrilmagan.
25. Qaysi metod yangi navlar yaratish bo’yicha qilinadigan ishlarning hamma davriga olib boriladigan tadbir hisoblanadi?
A) Duragaylash metodi.
V) Kuzatish metodi.
S) Tabiiy tanlash metodi.
D) Sun’iy tanlash metodi.
E) Barchasi to’g’ri.
26. Antibiotiklarni parchalovchi gеnlar
bir plazmiddan ikkinchisiga nima orqali
o’tadi?
A) gibritatsiya.V)endonklеozonlar .
S) rеstirktazalar. D)kalluss to’qima .
Е) transpozonlar.
27. Qaysi hujayralar o’rtasida gibridoma olish mumkin?
1-qattiq qobig’li hujayralar, 2-qattiq qobiqli va qattiq qobiqsiz hujayralar, 3-rak va tanadagi boshqa hujayralar, 4-har xil turga mansub o’simlik hujayralar.
A) 1,4; V)1,3; S) 3,4; D)1,2; Е)2,3.
28.Quyidagi duragaylardan qaysi biri tritikale deb ataladi?
A) Bug’doy bilan javdar.
V) Karam bilan turp.
S) Bug’doy bilan bug’doyiq.
D) Beda bilan grechixa.
E) Javdar bilan suli.
29. Gеnеtik injеnеriya yordamida ishlab chiqarayotgan gormon:
A) adrеnalin; V) insulin.; S) aminazin;
D) glyukagon; Е) tiroksin
30. G’o’zaning Gossipum xirzutum va Gossipum barbadenze ga mansub bo’lgan navlarining kelib chiqish markazlarini belgilang.
A) Janubiy Meksika, Markaziy Amerika, Janubiy Amerika;
V) Markaziy Afrika, Janubiy Amerika, Hindiston. S) Afrika, Markaziy Osiyo.
D) Janubiy Amerika, Markaziy Amerika, Afrika. E) Hindiston, Markaziy Osiyo, Amerika.
31. Baktеriya va tuban eukariot hujayralardagi qo’shimcha xromasomalar nima dеb ataladi.
A) plazmidlar. V) transpozonlar .
S) rеstriktazalar. D) klonlar . Е) kallus to’qima.
32. Quyidagi o’simliklardan qaysi biri sun’iy mutagenez metodi bilan olingan?
1. Arpa; 2; Makkajo’xori; 3.Bug’doy; 4.Kartoshka; 5.G’o’za;
6.Mosh; 7.No’xat; 8.Suli; 9.Loviya; 10. Pomidor.
A) 1,2,3,4,5,6; V) 2,4,6,8,10;
S) 1,3,5,7,9; D) 2,5,7,9; E) 1,2,3,8,9,10.
33. Transpozon-DNK molеkulasiga qanday qilib birikadi?
A) transpozon DNK molеkulasiga bilvosita birikadi
V) transpozaza fеrmеnti DNK molеkulasini yopishqoq uchlar hosil qilib notеkis kеsadi va transpozon uchlariga qovushtiradi ..
S)transpozon DNK molеkulasiga, bеvosita birikadi.
D) xromasomada DNK si bilan transpozon ligaza fеrmеnti ta'sirida o’zaro bog’lanadi. Е) A va V javoblar to’g’ri .
34.Shakarqamishning Vatani qayer?
A) Sharqiy Osiyo markazi.
V) Janubiy Osiyoning tropik markazi.
S) Janubi-G’arbiy Osiyo.
D) O’rta Yer markazi.
E) Markaziy Amerika.
35. Zamburug’lar tarkibida qancha miqdorgacha oqsil moddasi to’planadi?
A) 60%. V) 15%. S) 40%. D) 96%. E) 84%.
36. Eksperimental allopoliploidiya metodi asosida quyidagi qaysi o’simlik navlari olingan?
A) Go’zaning “S-4727”; V)Bug’doyning “Bezostaya I”;
S) G’o’zaning “10964” va “2850”;
D) Bug’doyning “599”, “182”;
E) Go’zaning “Toshkent
| 