α -ning  katta qiymati bilan);  α

~ 8 ~ 
ning kichik qiymati bilan); 
δ
─ bimetall elementning summar qalinligi; 
l
─ uning uzunligi; 
τ
─ bimetall element haroratining muhit haroratiga nisbatan ortishi. 
Issiqlik relelarida invar (
α
-ning kichik qiymati) va xrom-nikelli po’lat (
α
-ning 
kichik qiymati) keng tarqalgan. 
Issiqlik relesining asosiy xarakteristikasi ─ ishlash vaqtining yuklama tokiga 
bog’liqligi (vaqt-tok xarakteristikasi). 
Energetik jihozlarning ishlash muddati davomliligi ularga ish vaqtida to’g’ri 
keladigan yuklamalarga bog’liq. har qanday ob’ektga ishonchli va uzoq muddat ishlashi 
uchun oqayotgan tokning mumkin bo’lgan qiymatiga bog’liqligini topish mumkin (16-
rasmdagi 1-egri chiziq). Tok nominaldan ortsa qo’shimcha tarzda harorat ortadi va 
izolyatsiya eskirishiga olib keladi. SHunga ko’ra o’ta yuklama qancha katta bo’lsa, ish 
davomliligi shuncha kam bo’ladi. 16-rasmda ko’rsatilgan 1-egri chiziq jihozning ishlash 
muddatidan kelib chiqqan holda belgilanadi. Xizmat muddati qancha kam bo’lsa, o’ta 
yuklanishlar mumkin bo’ladi. 
Himoya effektivligini baholash uchun himoyalanuvchi ob’ektning va issiqlik 
relesining 
bimetall 
elementi 
vaqt-tok 
xarakteristikalari 
quriladi. 
Himoya 
xarakteristikalarini qurish uchun pasport yoki hisoblangan ma’lumotlar olinadi. Relening 
o’rtacha toki 
I
o’rt
= (1,2 ─ 1,3) 
I
nom
. Bimetall elementning himoya xarakteristikasi 
ε
= 0 
va 
ε
= 1 uchun quriladi. Rele to’g’ri tanlanganda uning 
ε
= 0 uchun xarakteristikasi 
himoyalanuvchi ob’ekt xarakteristikasi yaqinida yo uning pastrog’idan o’tishi kerak. 
SHundagina nominal tok bilan qizdirilganda rele ishonchli himoya qiladi. 16-rasmda 1-
chiziq dvigatelniki, ikkita turli nominal tokli issiqlik relelariniki ko’rsatilgan. Bitta 
relening ishlash toki (2-chiziq) dvigatelning nominal tokiga to’g’ri keladi, ikkinchisiniki 
29% katta 3-chiziq). Dvigatelь va rele xarakteristikalari ikkinchi holatdagina bir-biriga 
mos keladi. 
Inertsionligi katta bo’lgani sabab, issiqlik relelari zanjirlarni qisqa tutashuv 
toklaridan himoya qilishga yaramaydi. Qisqa tutashuv paytida bimetall elementning 
qizishi issiqlikni muhitga tarqatmaydi va qizdiruvchi elementlar rele ishlaguncha yonib 
ketishi mumkin.

Download 0,78 Mb.