110
Mikrosegmentlash esa bir mamlakat iste’molchilarini yanada batafsilroq
mezonlar bo‘yicha guruhlarga bo‘ladi.
Ichkarida segmentlashda segmentlash jarayoni keng iste’molchi guruhlari
bilan
boshlanib, keyin tovar yoki xizmatlarni oxirgi iste’molchilari tasnifiga
bog‘liqligiga qarab bosqichma-bosqich chuqurlashadi.
Chuqurda segmentlash tor iste’molchi guruhlari (segmentlari) bilan
boshlanib, keyin tovarni ishlatish va qo‘llanish sohasidan bog‘liqligiga qarab
kengaytirishni nazarda tutadi.
Avvaldan segmentlash maksimal bozor segmentini o‘rganishga
mo‘ljallangan marketing tadqiqotining boshlang‘ich bosqichidir.
Yakuniy segmentlash – bozor muhiti sharoitlari va firmaning o‘z
imkoniyatlarini tartibga solib o‘tkazishdagi bozor tahlilini yakunlovchi
bosqichidir. U iste’molchilar talabiga va firma imkoniyatiga javob beruvchi
segmentga tovarlarni pozitsiyalashtirish maqsadida bozorning optimal
segmentini qidirish bilan bog‘liq.
Bozorni segmentlashning tamoyillari quyidagilardir:
1. Geografik tamoyil.
2. Ijtimoiy- iqtisodiy.
3. Psixografik tamoyil.
4. Demografik tamoyil.
5. Xulq-atvor tamoyili.
6. Holat tamoyili.
Geografik tamoyil
orqali bozorning joylashuvi, aholi soni va zichligi,
tijorat faoliyatining tuzilishi, hududning rivojlanish dinamikasi,
inflyatsiya
darajasi, huquqiy cheklashlar hisobga olinadi.
Ijtimoiy-iqtisodiy tamoyil orqali aholining daromadi, ijtimoiy kelib
chiqishi, ma’lumoti kabi omillar inobatga olinadi.
Psixografik tamoyil natijasida hayot tarzi, shaxsning turi, jamoat holati
kabi
omillar hisobga olinib, turmush tarzi shaxsning o‘z faoliyatida,
qiziqishlarida, qat’iyatida va e’tiqodlarida o‘z aksini topadi. Shaxsning turi
esa hayotdan mamnun, melanxolik, o‘zgalardek ish ko‘ruvchi, o‘zbilarmon va
boshqa hislatlarda bo‘lishi mumkin.
Demografik tamoyillarda oilaning soni va sifat tarkibi,
oilaning
hayotiylik davri bosqichi, daromadlilik darajasi, mashg‘ulot turi, jinsi, millati
kabilar
inobatga
olinadi
hamda
bozorni
segmentlashning
asosiy
tamoyillaridan biri hisoblanadi.
Xulq-atvor tamoyili orqali xarid qilishga yo‘l, foydalanuvchi maqomi,
iste’mol jadalligi, bog‘lanib qolish darajasi, tovar haqida ma’lumot berish,
tovarga bo‘lgan munosabati hisobga olinadi.
