|
Raqobat va tovarning raqobatbardoshligiBog'liq portal.guldu.uz-MARKETING9.2.
Raqobat va tovarning raqobatbardoshligi
Raqobat - bu erkin tadbirkorlikning ajralmas bir bo‘lagidir.
Tarkibiy o‘zgartirishlarni amalga oshirish jarayonida mamlakatimizni
iqtisodiy salohiyatini mustahkamlash va rivojlanishda, dunyo bozorida ildam
qatnashishda tovarlar sifatini ko‘tarib, ularni raqobatbardosh tovarlarga
aylantirish eng dolzarb muammolardan biridir.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobat alohida faollikka ega bo‘ladi.
Har bir xaridor o‘ziga yoqqan tovarni sotib oladi, iste’molchilar esa
raqiblar tovariga nisbatan ko‘proq ijtimoiy ehtiyojlariga mos keluvchilarini
tanlashadi. Shuning uchun raqobatbardoshlik (tanlangan bozorda tovarni
sotish imkoniyati)ni faqat raqiblar tovarni solishtirish orqali aniqlash
mumkin. Raqobatbardoshlik nisbiy tushuncha, aniq bozorga va unga kirish
vaqtiga bog‘liqdir.
Tovar raqobatbardoshligini o‘rganish murakkab va o‘z ichiga quyidagi
bosqichlarni oladi:
- tovarni sotish bozorni o‘rganish;
- raqiblar haqida ma’lumotlar yig‘ish;
- iste’molchilar talablarini o‘rganish;
- raqobatbardoshligini oshirish bo‘yicha tadbirlar ishlab chiqish;
- ishlab chiqarish va bozorga sinov sotishlari bilan chiqish haqidagi qaror
qabul qilish va hokazolar.
Bu masalalarni hal qilish korxonada tovar raqobatbardoshligi darajasini
baholashning uzluksiz tizimini yaratishni talab qiladi.
Har qanday tovar bozorga chiqishi bilanoq o‘z raqobat qobiliyatini
yo‘qota boshlaydi, bu jarayonni sekinlatish mumkin, bu iqtisodiy foyda va
oldingi buyum raqobat qobiliyatini to‘la yo‘qotish paytigacha bozorga yangi
tovar bilan chiqish imkoniyatini beradi.
Raqobat so‘zi lotinchadan olingan bo ‘lib, maqsadga erishish uchun
kurashni bildiradi. Bozorda raqiblarning maqsadi xaridorni tovarni xarid
qilishga jalb qilishdan iborat.
Tovar raqobatbardoshligining asosiy sharti quyidagi ko‘rinishga ega
bo‘lgan xuddi shunday tovarga nisbatan eng katta yalpi foydali samaradan
iborat:
|
| |
