‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet129/141
Sana20.12.2023
Hajmi3,55 Mb.
#124530
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   141
Bog'liq
‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik

O qova suvlar. 
Minerai xom ashyolarni qayta ishlash davrida qattiq 
ch iq in d ila rd a n tashqari k o ‘l va daryolarni ifloslantiruvchi suyuq 
chiqindilar ham vujudga keladi. Masalan, yog‘ochni qayta ishlab selluloza 
olish paytida oqova suvlari bilan yog'och massasining yarmiga yaqini 
yo‘qotiladi. Shunday qilib, biz suvlaming sanoat va uy-ro‘zg‘or chiqindilari 
bilan zararlanish m uam m osiga duch keldik. K o‘pgina kimyoviy va 
metallurgiya korxonalari suv havzalari va daryolarga oqova suvlari bilan 
birga og‘ir metallarni chiqarib tashlashadi. Bizda bunday og‘ir metallarni 
ajratib olish va suvni tozalash texnologiyasi ishlab chiqilgan, bularga 
filtrlash, aktiv ko‘mirda adsorblash, tinitish, ionli almashish va kerak 
bo‘lganda distillash kiradi.
Shuni esdan chiqarmaslik kerakki, suv ham xomashyo manbayidir. 
Suv yer yuzidagi ham m a jonli narsalarga hayot baxsh etishi bilan birga 
texnologik jarayonlarda muhim yordamchi muhit ham hisoblanadi.
Insoniyatning har yili suvga b o ‘lgan ehtiyoji 7,5 m lrd./m 3 tashkil 
qilsa, shundan 80 % sanoatga to 'g 'ri keladi. Masalan, 1 tonna po‘lat 
ishlab chiqarish uchun 200 m3, bir tonna sun’iy shoyi ishlab chiqarish 
uchun 200 dan 600 m 3 gacha suv zarur bo'ladi. Suvni ifloslanishdan 
muhofaza qilish zarur, imkon paydo bo ‘lganda undan qayta foydalanishni 
yo‘lga qo'yish kerak. Bunda, suvning aylanishini ko ‘pgina sanoat 
tarm oqlarida uncha katta b o ‘lmagan xarajatlar hisobidan yo‘lga qo ‘ysa 
bo‘ladi. Shu bilan bir qatorda yer osti suvlarining ham ifloslanishiga yo‘l 
qo‘ymaslik kerak
Ekologik m uam molarni hal qilishda fizikaviy usullardan biri magnit 
usulini ko'rib chiqaylik. Magnitli suyuqliklardan ifloslangan, botqoq 
suvlarni tozalashda, m etallurgiya zavodlaridan chiqayotgan oqova 
suvlaridan metall chiqindilarini ajratib olishda, neft mahsulotlari bilan 
ifloslangan dengiz suvlarini tozalashda foydalanish mumkin.

Download 3,55 Mb.
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   141




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish