|
kimyoviy elementlar davriy tizimini kashf qildi va 70-yillarda atom judaBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikkimyoviy elementlar davriy tizimini kashf qildi va 70-yillarda atom juda
kichik zarrachalardan iborat, degan gipotezani ilgari surdi. Lekin, shu
bilan birga atom lam ing b o‘linishi t o ‘g ‘risidagi dalillar t o ‘plana
boshlaganida D.M.Mendeleyevning o ‘zi bu g‘oyaga qarshi b o id i. Mana
shuning o ‘zi ilmiy fikming noizchil, qarama-qarshi rivojlanishiga misol
bo‘la oladi. Organizmlaming hujayralardan tuzilganligi nazariyasini
bergan P.F.Goryapinovning biologiyaning rivojlanishidagi xizmatlari
buyukdir. Fiziologiyada I.M.Sechenov markaziy asab tizimi faoliyatini
kashf qildi. Uning bosh miya faoliyati mexanizmi to‘g‘risidagi ta’limoti
I.P.Pavlov ishlarida tasdiqlandi. I.M .Sechenov (1829—1905) ruhiy
xastalik asosida fiziologik jarayonlar yotishini isbotladi. U birinchi bo'lib,
bosh miya tomonidan boshqariladigan o ‘z -o ‘zidan sodir boiadigan
harakatlarning reflektor xarakteri to‘g‘risidagi g‘oyani berdi. I.P.Pavlov
(1855—1935) tomonidan kashf etilgan shartli reflekslar bu g‘oyaning
davomi bo'ldi. I.M.Sechenov, bosh miya ayrim qismlarining ta’sirlanishi
orqa miya markazi faoliyatining tormozlanishiga olib kelishini ko‘rsatdi.
I.M.Sechenov ilmiy ishlari natijasida bosh miya tajribaviy tadqiqotlar
predmetiga aylandi, ruhiy hodisalar esa muayyan shaklda moddiylik
asosida tushuntirila boshlandi.
21
XX
asr boshlarida fizikada, umuman, tabiatshunoslikda, ikkinchi ilmiy
inqilob ro‘y berdi, ya’ni dunyoning relyativistik va kvantmexanik manzarasi
tan olindi. Bunga G.Gers tomonidan kashf etilgan elektromagnit to'lqinlar,
Rentgen tomonidan — X-nurlari, M.Bekkerel tomonidan — radioaktivlik,
|
| |
