|
Kompyuterlarga bu tizimlar va ularning o'zaro ta’sirlari to ‘g‘risidaBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikKompyuterlarga bu tizimlar va ularning o'zaro ta’sirlari to ‘g‘risida
bor b o iga n m aium otlar kiritilib, har xil variantlar va
0
‘zgarishlar
bilan ko‘p sonli tajribalar oikazildi.
M a’ruzaning asosiy xulosasi shundan iborat b o id ik i, agar
ko'rilayotgan beshta tizimda mavjud an’analar saqlanib qolsa, XXI asrda
sayyoramizda o ‘sishning chegarasiga erishiladi. Eng ehtimolli natija shundan
iborat boidiki, bunda aholi soni va ishlab chiqarish quwatlaming to‘satdan
kamayishi kuzatiladi. Faktlar shuni ko‘rsatdiki, ko‘rilayotgan tizimlar
— aholi, oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish, muhitning ifloslanishi
va hayot darajasi sayyoramizning cheklanganligi eksponentani qachon-
lardir «uzishi» va shu bilan o ‘sishni «to‘xtatishi» kerak. 0 ‘zaro ta’sirlarni
e ’tiborga oigan kompyuter hisoblarisiz buning qachon amalga oshishini
isbot qilish qiyin. Faqatgina global kompyuter modellarigina hamma
taxminlar va farazlarni e ’tiborga olib, ularga javob berishi mumkin. Bu
model quyidagi yangiliklami berdi:
1) xulosalarning ishonchliligini:
2) global inqirozdan chiqishning prinsipial mumkin ekanligini
o'rganish, chunki bu modelda har xil najotbaxsh variantlarni ishlab ko‘rish
mumkin;
3) halokatning taxminiy muddatlarini yuz yillarda emas, o ‘nlab yillarda
aniqlikda aytib berishni.
Modelning mualliflari aniq raqamlar uchun emas, balki rivojla-
nishning an’anasiga kafolat berishadi.
Sayyoramizning cheklanganligi bilan b o g iiq b o ig a n o ‘sishni
chegaralovchi asosiy omillaming ayrimlarini ko‘rib chiqaylik. Eng avvalo
bu: oziq-ovqat masalasi. Oziq-ovqat ishlab chiqaruvchi birinchi resurs
bu — Yerdir. M aiumki, insoniyat 3,2 milliard gektar qishloq xo‘jaligiga
|
| |
