‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet98/141
Sana20.12.2023
Hajmi3,55 Mb.
#124530
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   141
Bog'liq
‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik

Bryuster burchagi 
deyiladi. Shisha uchun, (n = l,5 3 ) Bryuster 
burchagi 56° ga teng.
Agar qutblangan yorug‘lik nuri shaffof plastinkaga tushayotgan bo isa, 
bunda nurning qutblanish tekisligi yuza bilan burchak hosil qilsa 
yorugMikning bir qismi qaytadi. Agar nurning tushish tekisligi qutblanish 
tekisligi bilan mos kelsa, yoruglik maksimal qaytadi, tushish va qutblanish 
tekisliklari o ‘zaro perpendikular b o ‘lsa yorug'lik qaytmay, to ‘liq yutiladi.
40-§. NURLANISHNING KVANTLI TABIATI.
NURLANISHNING ASOSIY QONUNLARI
Y orugiikning yutilishi ham da nurlanishi atom va molekulalardagi 
zaryadlangan zarrachalaming tebranishi natijasida ro‘y beradi. Nurlanishni 
ifodalovchi qonunlar kvant xossasiga ega.
H ar qanday qizdirilgan jism o ‘zidan elektromagnit to ‘lqin nurlantiradi. 
Bunda nurlanish energiyasi yutilgan bir qism issiqlik miqdori hisobidan 
boiad i. Bunday nurlanish issiqlik nurlanishi deyiladi. Issiqlik nurlanishini 
tavsiflash uchun nur chiqarish qobiliyati tushunchasi kiritiladi. N ur 
chiqarish qobiliyati nurlantiruvchi jismning birlik yuzasidan hamm a yo‘na- 
lishlar bo‘yicha nurlanayotgan yorugiik energiyasi oqimi qiymatiga teng 
b o iad i. Shunday qilib, m a’lum nur chiqarish qobiliyati yoritilganlikka 
to ‘g‘ri keladi.
E = F / S, 
(1)
bu yerda, F — yorug‘lik oqimi kattaligi, S — yoritilayotgan sirt yuzasi. 
Yoritilganlik birligi qilib Л Ю КС (JIK) qabul qilingan.
Agar birorta jism yuzasiga Ft yorug'lik oqimi tushsa, bu oqimnmg F2
qism i jism . to m o n id an yutiladi. O qim n ing yutilgan qism ining 
tushayotgan oqim kattaligiga b o ‘lgan nisbati jismning nuryutish qobiliyati 
deyiladi.
A = F2 / F 
(2)
Hamma chastotalar va haroratlar uchun nur yutish qobiliyati birga teng 
bo‘lgan 
j i s m l a r ( A = l )
absolut qora jismlar deb ataladi.
Nemis fizigi G.R.Kirxgof shunday qonunni kashf etdiki, bu qonunga 
asosan, 

Download 3,55 Mb.
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   141




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish