|
‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikBryuster burchagi
deyiladi. Shisha uchun, (n = l,5 3 ) Bryuster
burchagi 56° ga teng.
Agar qutblangan yorug‘lik nuri shaffof plastinkaga tushayotgan bo isa,
bunda nurning qutblanish tekisligi yuza bilan burchak hosil qilsa
yorugMikning bir qismi qaytadi. Agar nurning tushish tekisligi qutblanish
tekisligi bilan mos kelsa, yoruglik maksimal qaytadi, tushish va qutblanish
tekisliklari o ‘zaro perpendikular b o ‘lsa yorug'lik qaytmay, to ‘liq yutiladi.
40-§. NURLANISHNING KVANTLI TABIATI.
NURLANISHNING ASOSIY QONUNLARI
Y orugiikning yutilishi ham da nurlanishi atom va molekulalardagi
zaryadlangan zarrachalaming tebranishi natijasida ro‘y beradi. Nurlanishni
ifodalovchi qonunlar kvant xossasiga ega.
H ar qanday qizdirilgan jism o ‘zidan elektromagnit to ‘lqin nurlantiradi.
Bunda nurlanish energiyasi yutilgan bir qism issiqlik miqdori hisobidan
boiad i. Bunday nurlanish issiqlik nurlanishi deyiladi. Issiqlik nurlanishini
tavsiflash uchun nur chiqarish qobiliyati tushunchasi kiritiladi. N ur
chiqarish qobiliyati nurlantiruvchi jismning birlik yuzasidan hamm a yo‘na-
lishlar bo‘yicha nurlanayotgan yorugiik energiyasi oqimi qiymatiga teng
b o iad i. Shunday qilib, m a’lum nur chiqarish qobiliyati yoritilganlikka
to ‘g‘ri keladi.
E = F / S,
(1)
bu yerda, F — yorug‘lik oqimi kattaligi, S — yoritilayotgan sirt yuzasi.
Yoritilganlik birligi qilib Л Ю КС (JIK) qabul qilingan.
Agar birorta jism yuzasiga Ft yorug'lik oqimi tushsa, bu oqimnmg F2
— qism i jism . to m o n id an yutiladi. O qim n ing yutilgan qism ining
tushayotgan oqim kattaligiga b o ‘lgan nisbati jismning nuryutish qobiliyati
deyiladi.
A = F2 / F ,
(2)
Hamma chastotalar va haroratlar uchun nur yutish qobiliyati birga teng
bo‘lgan
j i s m l a r ( A = l )
absolut qora jismlar deb ataladi.
Nemis fizigi G.R.Kirxgof shunday qonunni kashf etdiki, bu qonunga
asosan,
|
| |