16
zaryadlanmagan holatlarda bo‘lishi mumkin, bu hol 1 va 0
ni saqlash imkonini
beradi. Kondensatorda zaryad yo‘qolishi mumkin bo‘lganligi sababli, bu xildagi
xotirada ma’lumotlar yo‘qolib ketmasligi uchun har bir bit,
vaqti-vaqti bilan qayta
zaryadlanib turishi kerak bo‘ladi. Dinamik TXQda bir bit axborotni saqlash uchun 1-
ta tranzistor va 1 ta kondensator kerak bo‘ladi. Statik TXQda esa bir bit axborotni
saqlash uchun kamida 6-ta tranzistor kerak bo‘ladi. Shuning uchun asosiy xotira
deyarli har doim dinamik TXQ asosida quriladi.
Dinamik TXQ, statik TXQga
nisbatan ancha sekin ishlaydi. Dinamik TXQning bir necha xillari mavjud:
-
FPM (Fast Page Mode) - tezkor sahifalar rejimiga ega dinamik xotira (rus
tilida - быстрый постраничный режим);
-
EDO (Extended Data Output)
-
ulanish nuqtalarining imkoniyatlari
kengaytirilgan
dinamik xotira
-
(rus tilida
-
память с расширенными
возможностями вывода);
-
DRAM, SDRAM (Synchronous RAM) - sinxron dinamik TXQlari (rus tilida -
синхронное динамическое ОЗУ);
-
DDR (Double Data Rate) - ma’lumotlami ikki karra tez uzata oluvchi (rus tilida
- передача данных с двойной скоростью).
Doimiy xotira qurilmalari. Elektr manbai uzilganda ham ma’lumotlami saqlay
oladigan
xotira - doimiy xotira qurilmasi (DXQ) deb ataladi
(ROM - Read-Only
Memory, rus tilida - постоянное запоминающее устройство - ПЗУ). Odatda doimiy
xotira qurilmalaridagi axborotni o‘zgartirish yoki o‘chirib tashlash mumkin emas.
Ammo hozirda DXQni ishlab chiqarish paytidagina emas, balki uni qo‘llashdan
avval, ya’ni uni ishlatish paytida ham axborotni yozish mumkin bo‘lgan va axborotni
o‘chirib yozish mumkin bo‘lgan doimiy xotira qurilmalari ham ishlab chiqilgan. Ular
quyidagicha nomlanadilar:
-
PROM (Programmable ROM) - programmalanadigan
doimiy xotira qurilmasi
(rus tilida - программирумые ПЗУ).
-
EPROM (Erasable PROM) - axborotni o‘chirish va qayta yozish mumkin bo‘lgan
programmalanadigan
doimiy
xotira
qurilmasi
(rus
tilida
-
стираемое
программируемое ПЗУ);
-
EEPROM (Electronically EPROM) - axborotni elektron tarzda o‘chirish va yozish
mumkin bo‘lgan programmalanadigan doimiy xotira qurilmasi (rus tilida -
электронно-перепрограммируемое ПЗУ);
