1-Amaliy mashg’ulot
Mavzu: MATLAB tizimining imkoniyatlari
Ishdan maqsad: MATLAB tizimining imkoniyatlari bilan tanishish.
MATLAB vaqt sinovidan o’tgan matematik hisoblarni avtomatlashtirish
tizimlaridan biridir. U matritsaviy amallarni qo’llashga asoslangan. Bu narsa
tizimning nomi — MATrix LABoratory-matritsaviy laboratoriyada o’z
aksini
topgan.
Matritsalar murakkab matematik hisoblarda, jumladan,
chiziqli algebra
masalalarini yechishda va dinamik tizimlar hamda ob’ektlarni modellashda keng
qo’llaniladi. Ular dinamik tizimlar va ob’ektlarning holat tenglamalarini avtomatik
ravishda tuzish va yechishning asosi bo’lib hisoblanadi. Bunga MATLABning
kengaytmasi Simulink misol bo’lishi mumkin.
Hozirgi vaqtda MATLAB ixtisoslashtirilgan matritsaviy
tizim chegaralaridan
chiqib universal integrallashgan komp’yuterda modellash tizimiga aylandi.
Umuman olganda, MATLAB matematikaning rivojlanishi davomida to’plangan
matematik hisoblashlar bo’yicha tajribani o’zida mujassamlashtirgan va uni grafik
vizuallash va animatsiya vositalari bilan uyg’unlashtirilgan. MATLAB tizimi
ilova qilinadigan katta hajmdagi hujjatlar bilan birgalikda EHMni matematik
ta’minlash bo’yicha ko’p tomli ma’lumotnoma (bildirgich, spravochnik) vazifasini
bajarishi mumkin.
MATLAB tizimini Moler (S. V. Moler) ishlab chiqqan va 70-yillarda
undan
katta EHMlarda keng foydalanilgan. MathWorks Inc firmasining mutaxassisi Djon
Litl (John Little) 80-yillarning boshlarida IBM PC, VAX va Macintosh klassidagi
komp’yuterlar uchun PC MATLAB tizimini tayyorlagan. Keyinchalik MATLAB
tizimini kengaytirish uchun matematika, dasturlash va tabiiy fanlar bo’yicha
jahondagi eng yirik ilmiy markazlar jalb qilingan. Hozirgi vaqtda tizimning eng
yangi versiyasiyalari MATLAB-6 va MATLAB-7 mavjud.
MATLAB tizimining vazifasi har xil turdagi
masalalarni yechishda
foydalanuvchilarni an’anaviy dasturlash tillariga nisbatan afzalliklarga ega bo’lgan
va imkoniyatlari keng modellash vositalari bilan ta’minlashdir. MATLABning
imkoniyatlari juda keng. Undan hisoblashlarni bajarish va modellash uchun fan va
texnikaning har qanday sohasida foydalanish mumkin.
MATLAB asosan quyidagi vazifalarni bajarish uchun ishlatiladi:
• matematik hisoblashlar;
•
algoritmlarni yaratish;
• modellash;
• ma’lumotlarni tahlil qilish, tadqiq qilish va vizuallashtirish;
• ilmiy va injenerlik grafikasi;
