1-mavzu: Nasoslar to‘g‘risida umumiy tushunchalar. Turli xil nasoslarning vazifalari ishlash prinsiplari va qo‘llanish sohalari

Download 4.16 Mb.
bet	1/22
Sana	31.01.2024
Hajmi	4.16 Mb.
	#148998

Bog'liq
Документ Microsoft Word
UMK Multimedia, 5-МАВЗУ МАЪРУЗА, Ma\'lumotlar bazasi MBBT, 2-amaliy ish kriptografiya, Testologiya Mustaqil ish, Mavzu Kiyim funksiyasi, Ozodbekjon komp 3-mustaqil ish., Ozodbekjon mikro 8-amaliy ish., Mirxadiyev kiberxavfsizlik 1-mustaqil ish, Karimov elektronika 1-mustaqil ish, Mirxadiyev kiberxavfsizlik 2-mustaqil ish, 13. Компьютер оператори, Fizika 2023-2024 o\'quv yil ish reja haqiqiy, Attestatsiya 2022 javoblari

1-mavzu: Nasoslar to‘g‘risida umumiy tushunchalar. Turli xil nasoslarning vazifalari ishlash prinsiplari va qo‘llanish sohalari. Reja: 1. Nasoslar klassifikatsiyasi. 2. Nasoslarning qoʻllanish soxalari. 3. Nasoslarning asosiy energetik koʻrsatkichlari. Suv xo’jalik tizimlaridagi nasos stantsiyalari ahamiyatiga qarab, sug’orish, quritish, suv ta`minoti, kanalizasiya, vertikal quduq va gidromexanizasiya nasos qurilmalari va stantsiyalari turlariga bo’lish mumkin. Nasos stantsiyalarning asosiy uskunalari ularga o’rnatiladigan nasos agregatlari (nasos, dvigatel, ular o’rtasidagi uzatma) hisoblanadi. Nasoslarni ishlash tarzi, suyuqlikka energiya berish usuli, tuzilishi, ishchi elementining harakatlanish usuli, hosil qiladigan bosimi, uzatiladigan suyuqlik turi, valining joylashish holati va boshqa xususiyatlari bo’yicha tasniflash usullari mavjud. Suyuqlikka energiya berish xususiyati bo’yicha nasoslarni to’rt guruhga bo’lish mumkin. Suv ko’targichlar-ya`ni suyuqlikning holat energiyasini (Z) o’zgartiruvchi qurilamlar: charxpalak, chig’ir, suv ko’tarish g’ildiragi, Arximed vinti, havoli suv ko’targichlar, kapillyar nasoslar va hokazo. Oqimchali nasoslar - suyuqliqni kinetik energiyasini (V2/2g) o’zgartiruvchi nasoslar: gidroelevator, ejektor, injektor va hokazo; Hajmiy nasoslar- suyuqlikning potensial energiyasi (P/γ) o’zgartuvchi mashinalar: porshenli (plunjerli), rotorli, vintli, qanotli, diafragmali nasoslar, suv halqali vakuum-nasoslar, gidravlik taran va hokazo;kurakli nasoslar-suyuqlikning potensial (P/γ) va kinetik (V2/2g)energiyalarinio’zgartiruvchi mashinalar:markazdan qochma, diagonal, o’qiy vauyurmali nasoslar. Nasoslar ishlash tarzibo’yichaikkitaya`ni dinamik va hajmiy nasoslar guruhigabo’linadi. Ishbo’linmasida (g’ildirakda) suyuqlik dinamikkuch ta`sirida harakatlanuvchi, so’rg’ich vauzatkichqismlaribilan doimiy bog’langan holdasuyuqlikniuzatuvchi nasoslar dinamik nasoslar deyiladi. Ishbo’linmasi hajminio’zgarishi, hamdaso’rg’ich vauzatkichqismlaribilan bog’lanishi davriy ravishda sodirbo’lishi hisobigasuyuqliqniuzatuvchi nasoslar hajmiy nasoslar deyiladi. Yuqorida keltirilgan nasoslar halqxo’jaliginingturli sohalarida kengqo’llaniladi. Masalan, markazdan qochma nasoslar qishloq vasuvxo’jaliginingsug’orish va quritishtizimlarida, aholi suv ta`minoti vaoqavasuvtizimlarida, issiqlik energetikaqurilmalarining bug’ qozonlariga vaissiqlik tormog’igasuvuzatishda, quruqyoqilg’ibilanishlaydigan issiqlik elektrstantsiyalarida (IES) kul-suvaralashmasinichiqarib tashlashda, ximiya sanoatidaturliximiyaviy reagent, eritma vayog’larniuzatishda, qurilishdavako’mir sanoatidagidromexanizasiyaishlarida, oziq Nasoslarning asosiy energetik koʻrsatkichlari. Nasos stansiyasi ish rejimi diopazonini oʻzgarib turishini, uning jihozlari va konstruktiv xususiyatlarini aniqlovchi koʻrsatkichlarga nasoslarning asosiy koʻrsatkichlari deyiladi. Bosim, sarf, quvvat va foydali ish koeffitsiyenti (FIK) nasoslarning asosiy koʻrsatkichlaridir. Bosim (N) – nasosning kirish va chiqish oraligʻida suyuqlik solishtirma energiyasining oʻzgarishidir. Oʻlchov birligi – m. (metr). 1-rasm. Nasos qurilmasining sxemasi. Download 4.16 Mb.

Download 4.16 Mb.