|
№1 Mavzu: Pedagogika fanlarini o’qitish metodikasining predmeti
Pdf ko'rish
|
| bet | 128/186 | | Sana | 13.06.2024 | | Hajmi | 3,05 Mb. | | #263241 |
Bog'liq 12519 2 D4BA6794BFC6D138D8FFD6CA4AF53641FC0A99BBTa’lim
metodining
nomlanishi
O‘qituvchi faoliyati
O‘quvchi faoliyati
Axborotli-
namoyish
etish
O‘quv axborotini uzatish,
o‘rganilayotgan ob’ekt bilan
o‘quvchi harakatini tashkil etish
Bilimlarni idrok etish,
anglash va yodda saqlash.
Reprodukt
iv
Bilimlar hamda aqliy va
faoliyat usullarini hosil qilishga
doir topshiriqlarni tuzish va
taqdim etish
Namuna asosida bilimlarni
hamda aqliy va faoliyat
usullarini egallash.
Muammoli
bayon etish
Muammoni qo‘yish va uni hal
etish usullarini ochib berish
Topshiriqni idrok etish va
uni qismlarga ajratish.
Topshiriq qismlarini
mustaqil hal etish va o‘z-
o‘zini nazorat qilish
Qisman-
izlanish
Muammoni qo‘yish va uni hal
etishga doir qadamlar ketma-
ketligini rejalatirish.
O‘quvchilar faoliyatini
boshqarish
Qo‘yilgan vazifa bilan
bog’liqlikda muammoni hal
etish yo‘llarini mustaqil
izlash va o‘qituvchining
qisman ko‘magi yordamida
muammoni hal etish
Izlanuvchan
lik
Mustaqil hal etishga doir
muammoli vazifalarni
shakllantirish. Muammoni hal
etilish jarayonini nazorat qilish
Muammoni mustaqil hal
etish.
1.
Axborotli-namoyish etish metodi. Bunda bilimlar o‘qituvchi
tomonidan tayyor holda beriladi. O‘quvchi talabalarga muammo
to‘g‘risida ma’lumot beriladi va misollar keltiriladi, bayon etilayotgan
pedagogika faniga oid muammolar to‘g‘risidagi axborotni tinglaydilar,
namoyish etgan pedagogik hodisani ko‘radilar va ularni xotiraga
saqlashga harakat qiladilar. Bayon etilayotgan pedagogik hodisani
ko‘radilar va ularni xotiraga saqlashga harakat qiladilar. Bayon
etilayotgan pedagogik hodisa muammoli vaziyatni sodir qilish orqali
amalga oshirilsa samara yaxshi bo‘lishi mumkin.
2.
Reproduktiv metod. Bu metod o‘quvchi talaba bilimini
chuqurlashtirish va kengaytirishni nazarda tutadi bunda talaba
pedagogika fanidan berilgan o‘quv topshirig‘ini oldin egallangan
240
ma’lum darajada esda qolgan namunaga qarab bajaradi o‘quvchi
o‘rganuvchi namunani darslikdan yoki boshqa manbalardan o‘qituvchi
ko‘rsatmasiga qarab oladi.
3.
Izlanuvchanlik metodi bu meyodning mohiyati shundaki
pedagog masalaga doir muammoni o‘qituvchi mashg‘ulot jarayonida
talabalar oldiga qo‘yadi ammo muammoni yechish yo‘llarini
ko‘rsatmaydi va maslahat ham bermaydi. O‘quvchilarning har biri
muammoni mustaqil hal qilish uchun izlanadi, ijodiy faoliyat
ko‘rsatadi. Muammoni aqliy faoliyat asosida yechgan o‘quvchilarda
bilim faolligi va ijodiy izlanish malakalari hosil bo‘ladi.
4.
Evrika yoki qisman izlanish metodi o‘quv mashg‘ulotlarida
o‘qituvchi o‘quvchilar fikrini qo‘yilgan o‘quv vazifasi (muammosi)ni
hal qilishga yo‘llashni nazarda tutadi. Bunda o‘qituvchi turli vositalarni
namoyish etib yangi ma’lumotni izlab topishni vazifa qilib qo‘yadi.
Buning uchun dastlab o‘qituvchi yangi bilimlarning muayyan bir
qismni, o‘quvchilarga ma’lum qiladi va muammoning qolgan qismini
topshiriqlar berish orqali o‘quvchilarning faoliyatini yo‘lga qo‘yadi
hamda ularning o‘zlashtirishlarini ta’minlaydi.
5.
Muammoli bayon qilish metodi - o‘qituvchi talabalar oldiga
ma’lum bir muammoni qo‘yadi, muammoli vaziyat yaratish orqali
o‘quvchilar aqliy faoliyatlarini yuzaga keltiradi, ammo hal qilish
yo‘llari ko‘rsatilmaydi. Har bir o‘quvchi qo‘yilgan muammoni hal
qilish uchun izlanadi, o‘qituvchining yo‘naltiruvchi savollari asosida
vazifani bajaradi. Ta’limning bu metodi o‘quvchilar tomonidan o‘quv
materialini o‘qituvchi rahbarligida mustaqil yechish va tahlil qilish
bilan xarakterlanadi.
Bunda talabalarda mantiqiy mulohaza yuritish natijasida ijodiy
fikrlash rivojlanadi.
6.
Tadqiqot (ijodiylik) metodi. Bu metod ta’lim oluvchilarning
to‘la ijodiylikka, tadqiqotchilikka ega bo‘lishlarini ta’minlaydi. Bunda
o‘qituvchi taklif etgan masalani talabalar mustaqil mustaqil tadqiq
etadilar. Bu jarayonda zaruriy bilimlar, talabalar tomonidan mustaqil
ravishda o‘zlashtiriladi. Tavsiya etilgan topshiriqni bajarish jarayonida,
o‘quvchilar ilmiy bilish metodlarini o‘zlashtirib, tadqiqotchilik
faoliyatini egallaydi.
|
| |
