• 6. kompyuterni testlash
    		•

     Kanalli va shinali sistemotexnika




    Download 0,51 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet5/23
    Sana01.12.2023
    Hajmi0,51 Mb.
    #108934
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
    Bog'liq
    1. Shaxsiy kompyuterlarning dasturli ta‘minoti

    5. Kanalli va shinali sistemotexnika 
    Kanal-tezkor xotira bilan EHMning tashqi qurilmalari orasida axborot 
    almashinuviga imkon beradi. Shu tufayli ko’p dasturli rejimni amalga 
    oshirish mumkin bo’ladi. Bittadan ortiq bo’lgan chiqishga ega uzatish 
    linyasi yoki signallarni uzatish muhitini shina deb atash mumkin. Oddiy 
    kompyutyerda bir nechta ichki va tashqi shinalar, har bir protsessorda 
    asosiy ma’lumotlarni va xotira manzillarini uzatish ikkita shinalar 
    mavjud.Bular ma’lumotlar shinasi va manzil shinasidir. Protsessor shinasi 
    deganda, ko‘pincha ma’lumotlarni uzatish yoki qabul qilish bog‘lanishlari 
    to‘plami sifatida ifodalangan ma’lumotlar shinasi nazarda tutiladi. Shinaga 
    bir vaqtning o‘zida qancha signal ko‘p kelib tushsa, vaqtning aniq bir 
    intervalida, u orqali shuncha ko‘p ma’lumotlar uzatiladi va u shuncha tez 
    ishlaydi.
    Ma’lumotlar shinasining raryadliligi avtomagistral yo‘lidagi xarakat 
    yo‘nalishlarining miqdoriga o‘xshashdir, yo‘nalishlar miqdorini orttirish 
    trassadagi mashinalar oqimini orttirishga imkon tug‘diradi. Shunga 
    o‘xshash, razryadlilikni orttirish, unumdorlikni orttirishga olib keladi.
    Kompyutyerdagi ma’lumotlar bir hil vaqt oralig‘ida raqamlar ko‘rinishida 
    uzatiladi.
    Aniq vaqt intervalida ma’lumotlarning bir birlik bitini uzatish uchun, 
    yo‘qori bosqichdagi kuchlanish signali jo‘natiladi (5 V atrofida), 
    ma’lumotlarning nol bitini uzatish uchun quyi bosqichli kuchlanish signali 
    (0 bit atrofida) uzatiladi. 
    6. kompyuterni testlash 
    Testli dasturlar kompyuter konfiguraciyasini, uning tizimli resurslarini 
    identifikaciyalash hamda nisbiy unumdorlikni diagnostikalash va baholash 
    uchun ishlatiladi. 
    DOS dasturlari asosiy paketiga Microsoft Diagnostics (MSD.EXE) 
    utilitasi kiradi. Uning yordamida bir qator murakkab bo’lmagan apparatura 
    nosozliklarini va/yoki tizim fayllarining noto’g’ri konfiguraciyasini 
    aniqlash mumkin. Bu dasturni tizimli disketada saqlash foydalidir. 
    Bu maqsadlar uchun ko’pincha Symantec firmasining Norton 
    Diagnostic (Norton Utilites paketidan), Touchstone firmasining Checkit 
    paketining turli versiyalari kabi dastur mahsulotlari ham ishlatiladi. 
    Checkit, odatda, SHK tizimli konfiguraciyasini aniqlash, uning asosiy 
    komponentalarini testlash va alohida qims tizimlarning unumdorligini 
    baholash imkonini beradi. 
    Checkit dasturining imkoniyatlari orasida quyidagi ko’rib chiqishlarni 
    ta’kidlash mumkin: 
    � adreslanadigan xotira birinchi megabaytining ichidagi bor narsasini; 
    � uzulish liniyalarini va xotiraga bevosita murojaat qilish kanallarini; 
    � CMOS xotirasining ichidagi bor narsasini; 
    � tizimga O’rnatilgan DOS drayverlarining to’liq ro’yxatini. 
    � tizimga O’rnatilgan DOS drayverlarining to’liq ruyxatini. 
    Dasturda xotiraning barcha tiplari (standart, kengaytirilgan va 
    qo’shimcha), tizimli plataning komponentalari (processor, soprocessor, 
    nazoratchilar), haqiqiy vaqt soatlari, SHK ga ulangan printerning ketma-
    ket va parallel portlarining testlari mavjud. Qattiq disk uchun nazoratchi 
    testidan tashqari, har bir fizik yo’lakchani tekshiruvchi, nazoratni 
    bo’zmaydigan amallar qo’llaniladi. Videoqism tizimni nazorat qilishli 
    matnli va grafikli rejimlar hamda videoxotira alohida tekshiril adi. 
    Dastur kiritish qurilmalarini: klaviatura, sichqonchani interaktiv-nazorat 
    qilishni ko’zda tutadi. Bajarilishi mumkin: modemlarni, tarmoqli 
    platalarni, CD-ROM yuritmalarini identifikaciyalash,еgiluvchan disklar 

    yuritmalarini testlash, CMOS RAM ni taxrirlash. Va nihoyat, tizimli plata, 
    qattiq disk (murojaat qilish vaqti va uzatish tezligi), videoqism tizim (alma 
    shish tezligi) uchun unumdorlikni baholashni bajarish mumkin. 
    Norton utilitalari (xususan 7.0 versiyasi) paketidan juda 
    ommaviy SYSINFO.EXE (System Information) utilitasi taqdim еtadigan 
    testlash imkoniyatlarini va kompyuterning asosiy reytingli parametrlarini 
    ko’rib chiqaniz, bu utilitani qattiq; diskdagi, agar u erda bo’lmasa, 
    disketadagi NU (Norton Utilites) katalogidan ishga tushirish mumkin. 
    SYSINFO utilitasi kompyuterning tizimli konfiguraciyasi, uning asosiy 
    komponentalari va ularning tavsiflari tugrisidagi ma’lumotlarni 
    taqdim еtadi, hamda butun kompyuterning va uning alohida qims 
    tizimlarining kiyosiy unumdorligini (SHK ning tanlangan tipik 
    modellariga nisbatan) baholash imkonini beradi. 
    Utilita ishlaganda videomonitor еkranida foydalanuvchi bilan muloqat 
    qilish rejimida foydalanuvchiga qiziqarli bo’lgan malumotlarni o’z ichiga 
    olgan ma’lumot kadrlari aks еttiriladi. 
    Har bir еkran quyidagilarga еga bo’ladi: 
    � umumiy sarlavxa � System Information 

    Download 0,51 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




    Download 0,51 Mb.
    Pdf ko'rish