2.Quduq tubi bosimini pasaytirish usullari
Qatlam bosimi, uning xususiyatlari va ochilishiga ko‘ra quduqqa
nisbatan oqimni har xil usullar bilan uyushtirish mumkin. Quduqdagi
suyuqlik sathining bosimi qatlam bosimidan pasaygandan so‘ng
qatlamda quduqqa
nisbatan oqim yuzaga keladi
Suyuqlik sathining bosimi quduq tubi bosimini xarakterlaydi va uni
quyidagi usullar bilan pasaytirish mumkin:
1. Quduqni to‘ldirib turgan loyli eritmani suvga almashtirish;
2. Suvni
neftga almashtirish;
3. Suyuqlik sathini porshen (svab) yordamida pasaytirish;
4. Quduqdagi suyuqlik zichligini aeratsiya yordamida
kamaytirish.
3.Har xil kon-geologik sharoitda quduqni ishgatushirish
texnologiyasi
Quduqni ishga tushirish uchun uning usti to‘la jihozlangan bo‘lib
mustahkamlikka (zichlikka) tekshirilishi,ya’ni opressovka kilinishi kerak.
Shuningdek quduq tubi sirkulyatsiya yordamida yaxshilab yuvilishi
kerak.
Endi quduqni ishga tushirish, ya’ni o‘zlashtirishga kirishish mumkin.
Quduqni o‘zlashtirish usuli uning
chukurligi va qatlam bosimi,
uyumdagi mahsulot (neft yoki gaz), katlam tog‘ jinslarining fizik
xarakteristikasi va o‘zlashtirish uchun zarur bo‘lgan
texnik vositalarga
bog‘lik.
Quduqni o‘zlashtirish albatta qatlam bosimini hisobga olib
bajariladi.
Tabiatda quyidagi holatlar uchrashi mumkin.
1. Р
qat
> Р
gidrostatik
Og‘irlashtirilgan (zichligi 1,8:2,0 g\sm
3
) loyli eritma birdaniga suvga
almashtiriladigan bo‘lsa, mustahkamlovchi
quvur deformatsiyaga
uchrashi mumkin.
Shuning uchun quduqdagi loyli eritma zichligi 0,3 g\sm
3
ga pastroq
bo‘lgan boshqa eritma bilan almashtirilib, shu
tarzda syokin-asta suvga
o‘tiladi.
Suv o‘rnida ko‘pikli eritma ishlatilishi yana ham afzalroq; chunki
bu holda ko‘pikli eritma kollektor o‘tkazuvchanligini kamaytirmaydi.
2. Р
qat
= Р
gidrostatik
Bu holda loyli eritma darhol ko‘pikli eritma
bilan almashtirilishi
mumkin. Nasos agregatlari suyuqlik sarflanish miqdorini 6
litr\sekunddan boshlab, syokin-asta 1,5:2 litr\sek.gacha tushiradi.
Shundan keyin ham neft yoki gaz oqimi paydo bo‘lmasa, quduq
tubini tozalash uchun ko‘pik qatlamga haydaladi va 2-3 soatdan so‘ng
quduqni o‘zlashtirish davom etdiriladi.
3. Р
qat
< Р
gidrostatik
Bu sharoitda quduqdagi suyuqlik ko‘pirishi uchun sharoit yaratiladi.
Buning uchun nasos-kompressor quvurlariga 2-3%
konsentratsiyali suv
eritmasi hosil qiluvchi ko‘pik aralashtirgich ulab tushiriladi.
8-10 soatdan so‘ng quvur hamda quvur ortki qismiga bir vaqtning
o‘zida havo (gaz) haydaladi.
Bunda ham quduq ishga tushmasa undagi suyuqlik syokin-asta gazga
almashtiriladi.
