|
Ekosistemaning yashovchanligi va kelajagini oldindan aniqlashgaBog'liq 11-savol-javob 093806Ekosistemaning yashovchanligi va kelajagini oldindan aniqlashga
yordam beradi.
Bu usulni amalga oshirish- da kompyuterdan keng foydalaniladi.
Metodning mohiyati shundaki, o‘rganilayotgan tizimning
xususiyatlari matematik belgilarga aylantiriladi. Keyin, ayrim
ko‘rsatkichlarning qiymatlari o‘zgartirilib, o‘rganilayotgan tizimda
qanday o‘zgarishlar sodir bo‘lishi o‘rganiladi. Mazkur ekotizim
modellari tabiiy va laboratoriya sharoitlarida to‘plangan ko‘plab
ma’lumotlar asosida shakllantiriladi. Bunday matematik modellar
tajribada tekshirish qiyin bo‘lgan holatlarni o‘rganishga yordam beradi.
Ular iqlim o‘zgarishlari va antropogen omillar ta’sirida ekotizimlarning
rivojlanishini oldindan bilish imkonini beradi. Ko‘pincha ekologiyada
qo‘llaniladigan tadqiqot metodlari atrof-muhitni tadqiq etish uchun
birgalikda qo‘llaniladi.
Biogeotsenoz nima?
(yunoncha «bios» – hayot, «ge» – yer va «koinos» – umumiy
so‘zlaridan olingan) evolutsiya jarayonida ma’lum bir hududni
egallagan har xil turga mansub bakteriya, zamburug‘, o‘simlik va
hayvonlar jamoasidan iborat ochiq biosistemadir.
Biogeotsenoz haqidagi ta’limotni kim
yaratgan?
V.N. Sukachev yaratgan. U biogeotsenoz tirik tabiatning muhim
funksional tuzilish birligi ekanligini hamda biogeotsenoz ikkita
tarkibiy qismdan – tirik organizmlar majmuasi (biotsenoz) hamda
atrof-muhit sharoitlari majmuasi – biotop (yunoncha «bios» – hayot va
«topos» – joy)dan iboratligini ko‘rsatib bergan.
Biogeotsenozlarning har qanday
biosistemalar kabi bir butunligini
yoki barqarorligini nima ta’minlaydi?
Biogeotsenozlar har qanday biosistemalar kabi bir butun, barqaror
tizim bo‘lib, uning bu xususiyatlari moddalarning davriy aylanishi
|
| |
