O`zbekiston Respublikasi umumiy o`rta ta`lim
maktablarining o`quv rejasi
T\r
|
Yoquv fanlari
| Sinflar
|
Hafta- lik umumiy
soat
|
Jami yil-
lik soat
lar
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
|
|
Davlat ixtiyoridagi soatlar
|
20
|
22
|
24
|
24
|
30
|
32
|
33
|
34
|
35
|
33
|
33
|
320
|
10860
|
1.
|
Ona tili va adabiyot
|
8
|
8
|
10
|
10
|
9
|
7
|
5
|
5
|
5
|
4
|
4
|
75
|
2542
|
2.
|
Yozbek tili/rus tili
|
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
20
|
680
|
3.
|
Xorijiy til
|
|
|
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
2
|
2
|
19
|
646
|
4.
|
Tarix
|
|
|
|
|
2
|
2
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
19
|
646
|
5.
|
Davlat va huquq
asoslari
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
1
|
1
|
4
|
136
|
6.
|
Inson va jamiyat
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
34
|
7.
|
Iqtisodiy bilim
asoslari
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
1
|
1
|
4
|
136
|
8.
|
Matematika
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
4
|
4
|
53
|
1797
|
9.
|
Informatika
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
2
|
2
|
7
|
238
|
10.
|
Fizika, astronomiya
|
|
|
|
|
|
2
|
2
|
2
|
2
|
4
|
4
|
16
|
544
|
11.
|
Kimyo
|
|
|
|
|
|
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
10
|
340
|
12.
|
Biologiya
|
|
|
|
|
1
|
2
|
2
|
2
|
2
|
1
|
2
|
12
|
408
|
13.
|
Tabiiyot va geografiya
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
|
15
|
509
|
14.
|
Odobnoma
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
135
|
15.
|
Vatan tuyg`usi
|
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
68
|
16.
|
Milliy istiqlol g`oyasi va ma`naviyat asoslari
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
3
|
102
|
17.
|
Musiqa madaniyati
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
|
7
|
237
|
18.
|
Tasviriy san`at
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
|
7
|
237
|
19.
|
Chizmachilik
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
2
|
68
|
20.
|
Mehnat
|
1
|
1
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
1
|
1
|
1
|
1
|
14
|
475
|
21.
|
Jismoniy tarbiya
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
22
|
746
|
22.
|
Chaqiriqqacha yoshlarni tayyorlash
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
2
|
4
|
136
|
|
Maktab ixtiyoridagi soatlar
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
6
|
6
|
30
|
1018
|
|
Umumiy soatlar
|
22
|
24
|
26
|
26
|
32
|
34
|
35
|
36
|
37
|
39
|
39
|
350
|
11878
|
|
Amaliy mehnat mashg`uloti (kun hisobida)
|
|
|
|
|
6
|
6
|
10
|
16
|
|
20
|
|
|
|
Mehnat ta`limi fanidan
Davlat ta`lim standarti
O`quvchilar mehnat ta`limi faniga oid quyidagi bilim, ko`nikma va malakalarni egallashlari shart:
-
mehnat jarayoni haqida dunyoqarashga ega bo`lish;
-
umummehnat bilim, ko`nikma va malakalariga ega bo`lish;
-
kasb-hunarlar haqida umumiy tasavvurga ega bo`lish;
-
xalq xo`jaligi, ishlab chiqarish va xizmat ko`rsatish sohalari to`g`risida bilimlarga ega bo`lishi;
-
turli materiallarga boshlang`ich badiiy ishlov berish ko`nikmalariga ega bo`lish;
-
milliy mehnat an`analari, urf-odatlarini bilish;
-
buyumni texnologik xaritasini tayyorlash ko`nikmalariga ega bo`lish;
Mazkur Davlat ta`lim standartida umumiy o`rta ta`lim maktablarida mehnat ta`limi va kasb tanlashga yo`naltirishning tayanch mazmuni hamda maktabni bitirgan o`quvchilarning mehnat va kasb tanlashga tayyorgarlik darajasining me`yorlari ifodalanadi.
Ushbu standart umumiy o`rta ta`lim maktablari uchun mehnat ta`limi fanidan o`quv dasturi, darslik, qo`llanma va boshqa rasmiy me`yoriy materiallarni ishlab chiqish, o`quv-tarbiya jarayonini tashkil etish hamda ilmiy tadqiqotlar olib borish uchun asos sifatida xizmat qiladigan me`yoriy hujjatdir.
I. Mehnat ta`limining maqsadi va vazifalari
Mehnat ta`limining maqsadi o`quvchilarni aqliy va jismoniy mehnat turlari, jarayonlari hamda kasblar bilan tanishtirish, ularda dastlabki mehnat ko`nikmalari va malakalarini, mehnatga qiziqish hamda mehnatsevarlikni shakllantirish, ularni mehnat va kasblarni qadrlashga, ularning ahamiyatini tushunishga o`rgatish, ongli ravishda kasb tanlashga tayyorlash orqali kasbgacha tayyorgarliklarini amalga oshirish hamda jamiyat va shaxs farovonligi yo`lida mehnat faoliyatiga qo`shilishlariga imkon beruvchi shaxsiy sifat va tafakkurlarini rivojlantirishdan iborat.
Mehnat ta`limining vazifalari:
turli ishlab chiqarish sohalari mazmuniga taalluqli dastlabki ma`lumotlarni o`rgatish, o`lchash-tekshirish asboblaridan, ma`lumot manbalaridan foydalana olish, mehnat amaliyotlarini bajarish, erishilgan mehnat natijalarni belgilangan talablar bilan taqqoslash orqali xulosa chiqarishga o`rgatish;
xalq xo`jaligining turli sohalarida ishlatiladigan texnika va texnologiyalar to`g`risida bilimlar berish, inson faoliyatining turli sohalari bilan amaliy mehnat orqali yaqinroq tanishishlariga imkon yaratish;
mexanizatsiyalashtirilgan va elektrlashtirilgan vositalar bilan ishlashni, texnologik bilim va malakalarni, mehnat qonunchiligi, xavfsizlik texnikasi, sanitariya-gigiena qoidalari asoslarini;
o`quvchilarni bozor iqtisodiyoti qonuniyatlari talablari asosida sifatli, raqobatbardosh iste`mol mollari, mehnat mahsulotlari yetishtirish va yetishtirilgan mahsulotlarni iste`molchilarga yetkazish vositalarini o`rgatish, ish boshqaruv (menejerlik) unsurlari, homiylik, ishbilarmonlik sifatlarini shakllantirish va rivojlantirib borish;
o`quvchilar bilimga intilish va mehnatga muhabbat, mehnat kishisiga nisbatan hurmat hissini singdirish, ularni jamoatchilik, Vatanga sadoqat ruhida tarbiyalash;
xalq hunarmandchiligi kasblarini o`rgatish orqali xalqning milliy ruhini, yashash tarzini, an`analarini tiklash va rivojlantirish. Milliy qadriyatlar, tarixiy yodgorliklar, xalq ustalarining boy merosini o`rgatish, ulardan o`z amaliy faoliyatlarida foydalanish ko`nikmalarini mustahkamlash;
yangi ishlab chiqarish va axborot texnologiyalari, yangi texnika, jihozlarning qo`llanilishi sohalarini zamonaviy talablar darajasida hamda jahon tajribalariga mos holda o`rganishlarini ta`minlash;
turli sohalarga oid kasbiy faoliyat turlarida qo`llaniladigan asbob-uskunalar, jihozlar, moslamalardan foydalanishni o`rgatish;
o`quvchilarda umummehnat ko`nikma va malakalarini shakllantirish, ularning qiziqishi, qobiliyati, kasbiy moyilliklariga ko`ra, kasb-hunar turlarini tanlashga asos bo`ladigan sifatlarni, umummehnat madaniyatini shakllantirish va rivojlantirish.
II. Boshlang`ich sinf o`quvchilarini tayyorgarlik darajasiga qo`yiladigan zaruriy talablar
O`quvchilar qog`ozning ishlab chiqarishini texnik bosqichlari, ularning yaratilish jarayonlari to`g`risida ma`lumotga ega bo`ladilar, qog`oz bilan ishlash usullari, qog`oz turlari va ularning o`ziga xos xususiyatlari, qog`oz ishlab chiqarish yo`nalishi bo`yicha kasb egalari haqida umumiy tushunchalarni, qog`oz turlaridan foydalanib, geometrik shakllar asosida qirqish, yelimlash, buklash usullarida turli o`yinchoqlar, hayvon va parrandalar, manzara, kompozitsiya hamda tabriknomalar tayyorlash malakasini egallash.
Gazlama va tolali materiallar bilan ishlashda chok turlaridan namunalar, yumshoq o`yinchoqlar tikish hamda turli kiyimlarni ta`mirlash ishlarini bajarish. To`qish va uning turlari, asbob-moslamalardan xavfsizlik texnika qoidalariga rioya qilingan holda foydalanish. Xalq hunarmandchiligi yo`nalishi bo`yicha kashtachilikning eng sodda elementlarini tikish.
O`quvchilarni ijodiy qobiliyatlarini texnik modellashtirish orqali rivojlantirish. Sodda turli texnikaviy moslamalarni yasash.
O`quvchilarni loy yoki plastilin bilan ishlash ko`nikmalarini o`stirish. Plastilin va loydan turli o`yinchoqlar, haykalchalar yasash ko`nikmalarini egallash.
Tabiiy materiallar bilan ishlash jarayonida o`quvchilarning tasavvuri, ijodiy qobiliyatini o`stirish, chiqindi va badiiy materiallardan turli qirqish, yelimlash, qo`zg`aluvchan va qo`zg`almas biriktirish usullari orqali hayvonlar, parranda, qushlar, uy-ro`zg`or buyumlari, qiziqarli o`yinchoqlar yasash ko`nikmasini egallash.
Boshlang`ich sinf o`quvchilarida milliy badiiy qurish-yasash san`atining sodda elementlari asosida applikatsiya, mozaika usullaridan foydalanib, manzara, buyumlardan kompozitsiya qurish-yasash malakasini egallash.
|
