JISMONIY TARBIYA O`QUV DASTURINING BO`LIMLARI BO`YIChA SOATLAR TAQSIMOTI
1-sinf (68 soat)
T/r
|
Bo`lim
|
Soat
|
1.
|
Gimnastika
|
16
|
2.
|
Yengil atietika
|
14
|
3.
|
Harakatli o`yiniar va sport o`yini elementlari
|
38
|
2-sinf (68 soat)
T/r
|
Bo`lim
|
Soat
|
1.
|
Gimnastika
|
16
|
2.
|
Yengil atletika
|
16
|
3.
|
Harakatli o`yinlar va sport o`yin elementlari
|
36
|
3-sinf (68soat)
T/r
|
Bo`lim
|
Soat
|
1.
|
Gimnastika
|
16
|
2.
|
Engil atletika
|
16
|
3.
|
Harakatli o`yinlar va sport o`yin elementlari
|
36
|
4-sinf (68soat)
T/r
|
Bo`lim
|
Soat
|
1.
|
Gimnastika
|
14
|
2.
|
Yengil atletika
|
18
|
3.
|
Harakatli o`yinlar va sport o`yin elementlari
|
12
|
4.
|
Sport o`yinlari
|
12
|
5.
|
Futbol
|
12
|
JISMONIY TARBIYA FANIDAN
5-9 SINFLAR UCHUN O`QUV DASTURI
UQTIRISH XATI
Ushbu dastur O`zbekiston Respublikasining "Ta`lim to`g`risida"gi Qonuni va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi", O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "O`zbekiston Respublikasida umumiy o`rta ta`limni tashkil etish to`g`risida"gi qaroriga asosan, 9 yillik umumiy o`rta ta`lim bosqichida yetuk kadrlar tayyorlash bo`yicha jismoniy tarbiya konsepsiyasi hamda umumiy o`rta ta`lim maktablarida tajriba-sinovdan o`tkazilgan yangi tahrirdagi Davlat ta`lim standartiga mos ravishda tuzildi.
Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi yetakchi mutaxassislar, ilmiy xodimlar va maktab o`qituvchilari guruhligida umumta`lim maktablarining 1-9 sinflari uchun yangi o`quv dasturi ishlab chiqildi.
"Milliy kurash" darslarini o`tkazish bo`yicha imkoniyati va mutaxassislari bo`lgan maktablarda bu mashg`ulotlar "gimnastika" bo`limidan olib borilishi ko`zda tutilgan. Umumiy ajratilgan soatlar: 5-6 sinflarga 10 soatdan, 7-8-sinflarda 12 soatdan, 9-sinfda 14 soat.
Jismoniy tarbiya darslarini o`tkazishdan maqsad - bolalarni yoshligidanoq jismonan sog`lom, baquvvat qilib shakllantirish, mashg`ulotlarda xavfsizlik qoidalariga rioya qildirishdan iborat. Mavjud shart-sharoitdan qat`iy nazar, barcha imkoniyatlardan foydalangan holda jismoniy tarbiya darslariga o`quvchilarning faol ishtirokini ta`minlash, ular organizmiga foydali yuklamalar yuklash lozim.
Shunday qilib, 1-sinfdan 9-sinfgacha maktab dasturidagi bo`limlar bo`yicha o`quv yiliga tavsiya qilinadigan o`quv soatlari quyidagicha bo`ladi:
T/r
|
Dastur bo`limlari
|
Sinflar
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
1.
|
Nazariy bilim asoslari
|
Dars jarayonida
|
2.
|
Gimnastika
|
16
|
16
|
16
|
14
|
10
|
10
|
8
|
8
|
8
|
3.
|
Yengil atletika
|
14
|
16
|
16
|
18
|
14
|
14
|
14
|
16
|
14
|
4.
|
Harakatli va sport o`yinlari elementlar
|
38
|
36
|
36
|
12
|
2
|
2
|
2
|
-
|
-
|
5.
|
Sport o`yinlari (basketbol, voleybol, qo`l to`pi)
|
-
|
-
|
-
|
12
|
20
|
20
|
20
|
20
|
20
|
6.
|
Futbol o`yini
|
|
-
|
-
|
12
|
12
|
12
|
12
|
12
|
12
|
7.
|
Kurash
|
-
|
-
|
-
|
-
|
10
|
10
|
12
|
12
|
14
|
8.
|
Suzish
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jami:
|
68
|
68
|
68
|
68
|
68
|
68
|
68
|
68
|
68
|
5-SINF
Jismoniy tarbiya 68 soat
(haftasiga 2 soat)
(GIMNASTIKA)
Nazariy ma`lumotlar:
1.Ertalab darsgacha o`tkaziladigan gimnastika mashqlarini bajarish qoidalari.
2. Maktab o`quvchilarining ovqatlanish tartibi.
3. Jismoniy mashqlarni bajarishda qo`llaniladigan gigienik omillar.
4. Jismoniy mashqlarni bajarishda shikastlanishning oldini olish.
Umumrivojlantiruvchi mashqlar:
Buyumsiz va buyumlar bilan bajariladigan mashqlar. Sakrashlar, cho`qqayib o`tirishlar, har xil yo`nalishda egilish va tayanishlarni, birga qo`shilgan mashqlar majmuasini bajarishni o`rgatish.
AKROBATIKA
Bir oyoqda (chap yoki o`ng) "Qaldirg`och" bo`lib turish. Oldinga ikki marta o`mbaloq oshish, orqa tomonga oyoqlarni yuqoriga ko`tarib kuraklarda tik turish, chalqancha yotgan holda ko`prik hosil qilish. Turgan joyda bir qadam oldinga chiqib, qo`llarni yonga ko`tarish
Muvozanatni saqlash mashqlari.
1. Yakka cho`p yonida ikki qo`l bilan tayanib, o`ng oyoqni oldinga siltab otkazib, yakka cho`p ustiga chiqib chap tomonga burilib, oyoqlarni ochib o`tirish (yakka cho`p balandligi 900-100 sm).
2. Oyoqlarni orqaga siltab, oldinga qo`llarni bukib qorinda yotish.
3. Qo`llarni yozib (to`g`irlab) gavdani ko`tarib turish.
4. O`ng oyoqni oldinga bukib, yarim o`tirib, qo`llarni yonga uzatish.
5. Chap oyoqni o`ng oyoq orqasiga qo`yib, qo`llarni yondan yuqoriga ko`tarib, oyoq uchida tik turish.
6. Chap oyoqni yarim bukib oldinga qadam tashlab yurish, o`ng qo`lni orqadan doira shaklida aylantirib yuqoriga ko`tarish.
7. O`ng oyoqni chap oyoq kabi bukib oldinga qadam tashlab, chap qo`lni orqadan aylantirib yuqoriga ko`tarish.
8. Chap oyoqni o`ng oyoq yoniga qo`yib, chap tomonga burilish, qo`llarni oldinga tushirib orqaga uzatish, oyoqlarni yarim bukkan holda yuqoriga kerilib sakrab tushish (yakka cho`p bo`lmagan taqdirda gimnastik o`rindiqda bajarilishi mumkin).
Quvnoq o`yinlar va estafetalar.
O`rgatilgan akrobatika mashqlaridan, sakrash, yurish, to`siqlardan o`tish, arg`amchi, gardishlarda o`rgatilgan mashqlardan, to`plarni polga urib yurish mashqlaridan iborat quvnoq o`yinlar va estafetalarni o`tish.
O`quvchilarga qo`yilgan talablar:
1. 6-8 ta gimnastik mashqlarni mustaqil bajara olish.
2. Oldinga, orqaga o`mbaloq oshish.
3. Oyoq-qo`llar cho`zilib, chiqib yoki singanda birinchi tibbiy yordam ko`rsatish qoidalarini bilish.
4. Turnikda tortilish.
5. Gimnastik o`rindiqqa tayanib qo`llarni bukish va yozish. Qizlar uchun 4-6 marta.
6. Mashg`ulot vaqtida sport kiyimlariga, gigienik qoidalarga e`tibor berishni bilish.
O`quv mezonlari
T/r
|
Sinov mashqlari
|
Natijalari va ballar
|
O`g`il bolalar
|
Qiz bolalar
|
«5»
|
«4»
|
«3»
|
«2»
|
«1»
|
«5»
|
«4»
|
«3»
|
«2»
|
«1»
|
1.
|
Baland turniqda tortilish (marta)
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2.
|
Chalqancha yotgan holda gavdani 90° ga ko`tarish (marta)
|
18
|
15
|
10
|
8
|
6
|
15
|
12
|
7
|
6
|
4
|
3.
|
Arg`amchida 1 daqiqagacha sakrash (marta)
|
70
|
60
|
50
|
45
|
40
|
75
|
65
|
55
|
50
|
45
|
4.
|
Polga qo`l bilan tayanib, qo`llarni bukish va yozish (marta)
|
13
|
10
|
6
|
5
|
3
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
5.
|
Gimnastik o`rindiqqa tayanib, qo`llarni bukish va yozish (marta)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
5
|
4
|
3
|
2
|
1
|
6.
|
Gardishni belda 1 daqiqa aylantirish (marta)
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
60
|
50
|
45
|
35
|
25
|
|