|
2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchiBog'liq BETON TOLDIRUVCHILARI TEXNOLOGIYASI UM Хайдаролв НKUyma
zichligi
bo‘yich
a
markas
i
Silindrda maydalanish
mustaxkamligi, MPa
sifat darajasiga ko‘ra,
kam emas
Uyma
zichligi
bo‘yicha
markasi
Silindrda maydalanish
mustaxkamligi, MPa
sifat darajasiga ko‘ra,
kam emas
oliy
birinchi
oliy
birinchi
400
500
600
0,4
0,6
0,8
0,3
0,5
0,7
700
800
900
1,0
1,4
1,6
0,9
1,2
1,4
Silindrda maydalashda mustahkamlikning absolyut emas balki nisbiy qiymati
aniqlanadi, chunki mustahkamlik sinalayotgan to‘ldiruvchi shakliga bog‘liqdir.
Metall silindrga solingan o‘ta qirrali agloporit chaqiq toshni ezishda keramzit
shag‘aliga nisbatan kam kuch sarflanadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki,
agloporitning mustahkamligi betonda sinalganda silindrda standart mustahkamlikni
sinashdagi ko‘rsatkichlarga nisbatan 25-30 barobar ortadi.
Agloporit va keramzitning g‘ovaklari orasidagi bo‘shliqni to‘ldiruvchi keramik
material (shisha fazasidan iborat erigan massa) mustahkamligi deyarli bir xil. Shu
sababli beton tarkibidagi bir xil dona zichlikdagi agloporit va keramzit
mustahkamligi
bir
biriga
yaqin
hisoblanadi.
Aglopotirning
hisobiy
mustahkamligini R
xisob
=15ρ
2
dona
formuladan foydalanib aniqlash mumkin.
Masalan, agar agloporit donasi zichligi -1,2g/sm
3
bo‘lsa, u holda hisobiy
mustahkamlik 20MPa ni, zichlik-1,4g/sm
3
bo‘lsa, hisobiy mustahkamlik 40MPa ni
tashkil etadi.
Agloporit chaqiq toshi yoki shag‘alining donalari fraksiyasi kamayishi bilan
ularning uyma zichligi oshadi. Bu agloporitda turli xil o‘lchamdagi g‘ovaklar
(3mm va undan katta) borligi bilan tushuntiriladi. Agloporitni maydalash vaqtida
yirik g‘ovaklari bo‘yicha buzilishga olib keladi, shu sababli fraksiyalar qanchalik
kichik bo‘lsa, donalar g‘ovakligi ham shuncha kam bo‘ladi va donalar zichligi va
mustahkamligi esa katta bo‘ladi.
Turli fraksiyadagi agloporit quyidagi uyma zichlikni tashkil etadi: chaqiq tosh
fraksiyasi 20-40mm, uyma zichligi 500-600kg/m
3
; 10-20mm, 600-700 kg/m
2
;
510mm, 700-800kg/m
3
; 5mm gacha yiriklikdagi qumda – 1000kg/m
3
gacha.
Agloporit chaqiq toshining donalari orasidagi bo‘shiqlik 50-60% ni (yuqori sinfli
uchun 50% gacha) tashkil etadi. Dona zichligi chaqiq tosh uyma zichligiga
nisbatan 2 va undan ko‘p martaga ortadi. Agloporit chaqiq toshining donalar
g‘ovakligi 40-60% ni tashkil etadi.
Donalar shakli koeffitsienti o‘rtacha 2,5 dan oshmasligi kerak (yuqori sifatli
agloporit uchun -2). Keramzit shag‘alidan farqli ravishda agloporit chaqiq toshida
131
ko‘p miqdorda ochiq g‘ovaklar (15-20%) bo‘lib, betonda suv yoki sement
qorishmasi bilan to‘ladi. Bu sement sarfini bir muncha oshishiga olib keladi, biroq
to‘ldiruvchining sement qorishmasi bilan yaxshi bog‘lanishini va mustahkamligini
oshishini ta'minlaydi. Natijada yuqori mustahkamlikdagi agloporit beton olinadi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchi
|
