123
sezilarli darajada oshishi bilan tarkibidagi oqsil ham ortishi kuzatiladi (don va ko„k
massa uchun ekilganda ham). Har safar oziqlantirilgandan so„ng sug„orish lozim.
Sug„orish kuzda ekilgandan so„ng va o„suv davrida kamida 3 marotaba o„tkazilishi
kerak. Sug„orish miqdori ekilgandan so„ng 1000-1200 m
3
/ga, o„suv davridagilari
esa 500-800 m
3
/ga hisobida bo„ladi. Bunda tuproq muhiti hisobga olinadi.
Kuzda urug„lik ekilishidan oldin tuzal, derazol, raksil, bayton universal, 80
foizli devidend yoki vitovaks bilan 1,5-2 kg hisobida 1 tonnasiga ishlov beriladi,
bu kasalliklarning oldini oladi.
Javdar va tritikale don uchun, ayniqsa, urug„ olish uchun ekilganda begona
o„tlarga qarshi kimyoviy usulda 48% li bazagran preparatidan gektariga 2-3 litr,
pardner gektariga 1,5 litr, 75% li granstar - gektariga 20
gramm miqdorida
sarflanadi. Bundan OVX-28 yoki ON-630 purkagich uskunalarida gektariga 250-
300 litr suv bilan dorilash tavsiya etiladi. Bu ishlar o„simlik to„la tuplanishdan to
naychalanishi boshlangunga qadar o„tkazilishi lozim, aks xolda kutilgan natijani
bermaydi.
Suli va arpa ekinlari kabi javdar va tritikale ko„k massa uchun doni sut
pishish davrida o„rib olinsa, mo„l va sifatli hosil olinadi (sifatli senaj tayyorlanadi).
Don uchun bu ekinlar texnik pishish bilan boshqa boshoqli
don ekinlari singari
tezda o„rib olinishi lozim.
Javdar va tritikale ekinlari doni bug„doyga qaraganda yirik (uzun) bo„lgani
uchun o„rish vaqtida kombaynning yanchish apparata tirqishlarini bug„doyni
o„rishga nisbatan bir oz kattaroq qo„yish zarur. Aks xolda donlari ko„plab
shikastlanishi, hatto maydalanishi mumkin. Kombaynning bunday sozlanishi
ayniqsa, urug„lik maydonlarini o„rishda juda ham zarur, chunki ko„p
miqdorda
konditsiyali (sara) urug„i chiqishida urug„ni darz ketishi yoki sinishi, maydalanishi
mumkin.
