|
2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligiBog'liq 1.Osimlikshunoslik darslik individual loyiha 1, ma\'naviyatshunoslik fanidan mustaqil ishi, 24,25-20 ТМО, Bo\'sh o`zlashtiruvchiOziq unsurlariga talabi. Javdarning oziq unsurlariga talabi o„sish va
rivojlanish davriga qarab har xil. Bu o„simlikning axvoliga, ob-havo sharoitiga,
tuproq tarkibiga, ishlov berish texnologiyasiga va navning biologik xususiyatlariga
bog„liqdir. Javdar rivojlanish davrida quyidagi oziqa elementlarini talab qiladi:
C,H,O (havodan), N, S, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, B, Cu, Mo. O„simlikning oziqa
elementlari bilan aloqasi chambarchas bog„liq. Oqsil hosil qilish uchun azot kerak,
azot xlorofillga, nuklein kislotasiga, fosforit va boshqa organik azotli moddalarga
zarur. Azot bilan oziqlanganda tuplanishni tezlashtiradi. Nitrat azotga qaraganda
ammiyakli azotni yaxshi o„zlashtiradi. Fosfor oziqlanishdan tashqari oqsilni
sintezlash va ildizini rivojlanishi uchun ham zarur. Fosfor yetishmovchiligi
umumiy hosilni kamayishiga olib keladi. Fosfor yetishmasligi gullash va pishishni
kechiktiradi. Kaliy unsuri ham zarur hisoblanadi. Donda 0,5%, somonda 0,8-1,5%
kaliy bo„ladi. Kaliy oqsilni sintezlashda qatnashadi. Karbon suvlarini hosil
bo„lishida kaliy ishtirok etadi. Kaliyning yordami bilan xlorofill, karotin, ksantofil
miqdori oshadi.
Tuproqqa talabi. Kuzgi javdar tuproq tanlamaydi. Olib borilgan tajribalarga
qaraganda javdar hosili tuproq muhiti pH 4,5 bo„lganda kamayadi. Ishqor tuproqda
alyuminiy ko„p, bu esa javdarning o„sib rivojlanishiga salbiy ta‟sir ko„rsatadi.
Kuzgi javdar oziqa elementlariga boy, tuproqda yaxshi aeratsiya bo„ladigan
119
dalalarda yuqori hosil beradi. Javdar engil qumoq tuproqlarda, og„ir tuproqlarga
qaraganda yaxshi rivojlanadi. Bahorgi javdar har hil tuproqlarda yuqori 25 s/ga
hosil beradi (Tiunov).
Navlar: O„zbekistonda “Vaxshskaya-116” navi rayonlashtirilgan.
|
| |
