2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Download 7.59 Mb. Pdf ko'rish
bet	79/286
Sana	28.02.2023
Hajmi	7.59 Mb.
	#43838

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 286

Bog'liq
1.Osimlikshunoslik darslik
individual loyiha 1, ma\'naviyatshunoslik fanidan mustaqil ishi, 24,25-20 ТМО, Bo\'sh o`zlashtiruvchi

Rivojlanish qonuniyatlari. Javdarda ham boshqa donli ekinlar singari
quyidagi davrlar bo„lib o„tadi: unib chiqish, tuplanish, maysalash, boshoq tortish,
gullash va pishish.
Urug„ni unib chiqishi. Urug„ni unib chiqishi uchun suv, havo va issiqlik
muhim. Donga suv mikropil orqali o„tadi. Javdar urug„i o„rtacha 50-70% o„zining
quruq vazniga nisbatan suvni singdirish qobiliyatiga ega. Javdar urug„i past
haroratda unib chiqadi, lekin murtak ildiz rivojlanishi uchun 3,8
o
C harorat zarur,
birinchi barg hosil bo„lishi uchun yuqori harorat talab qiladi. Birinchi bo„lib asosiy
murtak ildiz harakat qiladi va ildiz tuproqqa chuqur kirib borib suv va oziq
moddalarni tuproq eritmasidan oladi.
Maysalanish davri. Kuzgi javdar urug„i 5-6 kunda, bahorgisi 7-8 kunda
ko„karib chiqadi. Murtakdan koleoptile o„sib chiqadi, uning ichida murtak bargi va
to„pguli rivojlanadi. Birinchi barg ko„rinishi bilan maysalanish davri boshlanadi
Birinchi barg siyoh rangda bo„ladi, koleoptileda antotsian pigmenti mavjud. Barg
aytarli darajada o„sib olganda, koleoptile nobud bo„ladi. Bargi tukli, tuk himoya
vazifasini o„taydi. Birinchi bor chiqqandan 2-7 kun o„tgandan so„ng, keyingi
barglar chiqadi. Barglarning o„sish paytida asosiy va yon kurtaklar shakllanadi,
poya bo„g„inlari rivojlanadi.
Javdarning tuplanishi. Tuplanish bu biologik jarayon - o„simlik
rivojlanishida muhim davr, chunki hosilni belgilab beradigan asosiy a‟zolari
rivojlanadi. Kuzgi javdarda tuplanish davri 4-chi barg chiqqandan keyin
boshlanadi.
Bu vaqtda birinchi murtak bargi yonlaridan barg qo„ltiqlaridan poyacha
paydo bo„ladi. Shu bilan birgalikda bo„g„im ildizlari ham rivojlanadi. Har bir yangi
poya o„zining ildiziga ega. O„rtacha javdar 6-8 yaxshi rivojlangan poya beradi.
Naychalash davri. Birinchi bo„g„im oralig„ining 5-6 sm ga cho„zilishi va
pastki poya bo„g„imining tuproq ustki qismida paydo bo„lishi naychalash davri
boshlanishi hisoblanadi. Shu davrdan boshlab poyalarning o„sishi tezlashadi,
boshoqchalarni rivojlanishi barg tilchasi ichida boshlaydi. Bu paytda asosiy barg

117
hosil bo„lishi yakunlanadi. Naychalash davri oxiriga kelib poya bo„yi naviga xos
bo„yiga ega bo„ladi.

Download 7.59 Mb.

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 286

Download 7.59 Mb.

Pdf ko'rish