“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1




Download 6,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet179/347
Sana10.01.2024
Hajmi6,23 Mb.
#133952
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   347
Bog'liq
pedagogik mahorat 2022 1

“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1 
128 
Aksincha, bu oxiri yoʻq jarayondir. U oʻquv jarayonini umumiy kompyuterlash maqsadlarining birligini oʻz 
ichiga oladi. Uning amalga oshirilishi ma’muriyat oʻqituvchi va pedagoglarning hamkorlik ishi natijasida 
erishish mumkindir. Kompyuterlashtirishning sotsial qirralari, asosiy usullar va 
vazifalar yechimidagi yondashuvlar, ma’lumotlarni qayta kompyuterda ishlash 
usullari sekin-asta murakkablashadi va matematika, tabiyot, ijtimoiy fanlar va ona 
tili darslarida turli usullar bilan muhokama etiladi. Bunday vaziyatda kompyuter 
oʻquvchi va oʻqituvchi oʻrtasida axborot - ma’lumot almashish vositasi boʻlib 
qoladi.
Innovatsion ta’lim sharoitida innovatsion texnologiyalarning qoʻllanishi 
diapazoni juda katta: innovatsion texnologiyalar ham ta’lim obyekti, ham ta’lim 
vositasi (usuli)dir. Ya’ni kompyuterlashtirish ta’limotining 2 yoʻnalishi boʻlishi 
mumkin: informatika oʻrganish va turli predmetlarni (fanlarni) oʻrganishda undan 
foydalanish. Bunda innovatsion texnologiyalar oʻrganish samaradorligining oshirilish usuli hisoblanadi. 
Innovatsion texnologiyalar oʻquv ma’lumotlarini taqdim etish imkoniyatlarini ancha kengaytirdi. Rang, 
grafika, tovush, videotexnikaning zamonaviy vositalarini qoʻllash turli holat va muhitni modellashtirishga 
imkon beradi.
Innovatsion texnologiyalar oʻquvchi motivatsiyasini kuchaytiradi. Innovatsion texnologiyalardan 
foydalanib turib, oʻquvchi topshiriqning yechimini kerakli yordamga tayangan holda oxirgacha yetkazish 
imkoniga ega boʻladi. Oʻquvchi bajarayotgan topshiriqlarning tiplari anchagina kengayadi: tuzish, dasturlash 
va hokazo. 
Innovatsion texnologiyalar oʻquvchi faoliyati ustidan nazoratni sifatli oʻzgartirishga imkon beradi
koʻpgina hollarda esa nafaqat xatoni hisobga olib koʻrsatadi, balki uning paydo boʻlish sababini oʻz vaqtida 
aniqlab, bekor qilish uchun xarakterini aniq belgilaydi. Kompyuter oʻquvchilarga “2” baho qoʻysa, ular tezda 
buni tuzatishga shoshiladilar. Oʻqituvchi oʻquvchini tartib-intizom va e’tiborli boʻlishga chaqirishi shart 
emas. Chunki ekranda 2-3 daqiqadan soʻng keyingi topshiriq paydo boʻladi.
Innovatsion texnologiyalar oʻquvchilarda oʻz faoliyatlari refleksiyasining shakllanishiga yordam 
beradi. Innovatsion texnologiyalarning qoʻllanilishi darsni yanada qiziqarli, zamonaviy qiladi, individual 
oʻrganish yoʻlga qoʻyiladi, Baholash sistemasi yanada adolatli boʻladi, shubha hamda gumonlarga, bahs-u 
munozaralarga oʻrin qoldirmaydi.
Oʻquvchi shaxsining ehtiyojlari, qiziqishlarining rivojlanishi va shakllanishi turli usullar bilan , 
shuningdek, tasviriy san’at usullari bilan ham amalga oshiriladi. 
Oʻquvchilar mustaqil tasviriy faoliyat bilan birga rasmlar, haykallar, arxitektura va dekorativ-amaliy 
san’at asarlarini qabul qilishga tayyor boʻlgandagina muvaffaqiyatga erishishi mumkin. 
Boshlangʻich maktab oʻqituvchisi bolalarni oʻqishga oʻrgatishi, ularning bilish ehtiyojlarini 
rivojlantirishi shart. Zaruriy ilmiy asoslarni oʻzlashtirib olish uchun bilish vositalarni ta’minlashi lozim. 
Shuning uchun asosiy maqsadlardan biri oʻquv-biluv jarayonlarini rivojlantirishdir. Oʻquv-biluv faoliyati 
biluv jarayonlarni, mantiqiy fikrlashni, e’tiborni, xotirani, nutqni, tasavvurni rivojlantiradi, oʻqishga boʻlgan 
qiziqishni qoʻllab-quvvatlaydi. Bu barcha jarayonlar oʻzaro bogʻliqdir.
Elektron interfaol doska – bu sensorli kopyuterga ulangan ekran boʻlib, kompyuterga ishni boshlash 
uchun interfaol doska yuziga qoʻl tegizsangiz boʻldi, u ishlab ketadi.
SMART Notebook nomli maxsus ta’minlash dasturi esa interfaol doskalarda ishlashni osonlashtiradi, 
matnlar va audio - videomateriallar ustida ishlashni ta’minlaydi.
SMART Technologies Inc. (www.smarttech.cjm) kompaniyasi 1991-yil birinchi interfaol doskani 
chiqardi. Shundan beri SMART mahsuloti butun dunyoda cheksiz muvaffaqiyat qozonib kelmoqda.
Doska (sinf taxtasi) taraqqiyotining eng yuqori choʻqqisi bu elektron interfaol doskalar hisoblanadi. 
Bu doskalar ham xuddi oddiy doskalarga oʻxshaydi. Lekin unga har nima yozilsa tezda shaxsiy kompyuter 
ekraniga chiqadi. Yozilgan informatsiya fayl shaklida saqlanadi hamda printerdan chiqarilishi mumkin. 
Elektron interfaol doskalarning eng yaxshi va qulay tomoni shundaki, unda animatsiyalar imkoniyati juda 
yuqori. Rasm chizish, qoʻshish, ma’ruza matnlarini tayyorlash va boshqa shunga oʻxshash ishlarni rangli va 
animatsiyalar yordamida tez va sifatli bajarish imkoniyati mavjud. 
Rossiyaning umumta’lim maktablarida 1996-yildan beri bu doskalardan foydalanadilar. Mazkur 
doskalardan boshlangʻich sinflarda keng foydalanish yaxshi samara beradi. Elektron interfaol doskalar 
oʻzining katta imkoniyatlari bilan kishini lol qoldiradi. Oʻquvchi unda oddiy boʻr bilan emas rangli 
“qalamchalar” bilan yozishi va chizishi mumkin. Bu ishda hech qanday chegara yoʻq. Oʻquvchilar katta 
qiziqish bilan bu doskadan foydalanadilar. Oʻzlarining layoqatlarini bu doska orqali yanada kengroq 
namoyon etish imkoniyatiga ega boʻladilar. 
https://buxdu.uz



Download 6,23 Mb.
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   347




Download 6,23 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1

Download 6,23 Mb.
Pdf ko'rish