|
26 may 2022 3-to’plam 16-bet Kichik maktab
Pdf ko'rish
|
| bet | 101/210 | | Sana | 25.01.2024 | | Hajmi | 2,85 Mb. | | #145888 |
Bog'liq 26-11-PBwww.pedagoglar.uz
26-son 3 –to’plam may 2022
Sahifa: 119
-tarmoqlangan
makromolekulalar
zanjirli
tarmoqlangan
tuzilishga
ega
(amilopektin);
-to‘rsimon, makromolekulalar uch o‘lchamli to‘rsimon tuzilishga ega bo‘lib, ular
zanjirsimon yuqori molekulyar birikmalar makromolekulalarining o‘zaro
tikilishidan hosil bo‘ladi (kauchukning oltingugurt bilan vulkanlanishidan hosil
bo‘lishi).
Yuqori molekulyar birikmalarni sinflashning yana bir varianti ularning
olinish usuliga bog‘liq. Bunday birikmalar bir xil turdagi monomer
molekulalarning yoki turli monomer molekulalarining o‘zaro birikishidan hosil
bo‘lishiga ko‘ra gomopolimerlarga va sopolimerlarga bo‘linadi. Masalan, yuqori
molekulyar birikmalarning eng oddiy vakili etilenning polimerlanishidan hosil
bo‘lgan polietilen gomopolimerlar huruhiga kiradi:
nCH
2
=CH
2
→[-CH
2
-CH
2
-]n
[-CH
2
-CH
2
-]n - polimer;
CH
2
=CH
2
- monomer;
n – polimerlanish darajasi;
Muhim ahamiyatga ega polimerlar – butadien stiriol kauchugi va
fenolformaldegid smolasi va polietilentetraftalat ikki xil monomerdan hosil
bo‘lgan, shu sababli ular sopolimer hisoblanadi.
Polikondensasiya reaksiyalarida H
2
O, NH
3
, C
2
H
5
OH galogenvodorodlar
va shu kabi quyi molekulyar moddalar hosil bo‘lishi bilan sodir bo‘ladi. Bayon
qilingan nuqtai nazarga ko‘ra butadien stirol kauchigi polimerlanish reaksiyasi,
fenol-formaldegid smolasi va polietilenterftalat polikondensatlanish reaksiyasi
natijasida olinadi. Hosil bo‘lgan mahsulotlar uchun umumlashtiruvchi nomlar
qabul qilingan emas. YUqori molekulyar birikmalarni va polimerlarni nomlash
masalasida esa yuqorida ko‘rilgani kabi nomenklaturaning uch turi –trivial, yarim
sistematik va sistematik nomenklaturadan foydalaniladi.ularni, polimerizatlar yoki
polikondensatlar deb ham atash mumkin.
Polimerlar quyi molekulyar birikmalarga o‘xshab aniq temperaturada
emas, balki malum temperatura oralig‘ida suyuqlanadi.Bazi polimerlar umuman
|
| |
