|
26 may 2022 3-to’plam 16-bet Kichik maktabBog'liq 26-11-PBwww.pedagoglar.uz
26-son 3 –to’plam may 2022
Sahifa: 78
puxta ishlangan tabiiy ipak va ipdan tayyorlangan matodan tikilgan. Uning
qalinligi odam egniga qulaylik va ko’rkamlik baxsh etishi hamda chakmon uchun
rasmlar va naqshli bezaklarning ketma-ketligi yaqqol ko’rinishi uchun moslangan.
Shuningdek, qalin chakmon uzoq vaqtga chidamli,issiq vasovuq havo ta’siridan
saqlanishi uchun mo’ljallangan. Elchi egnidagi chakmon yurishga qulay bo’lishi
uchun pastki qismidan tizzagacha ikki yon tomonidan qirqimlar hosil qilingan.
Erkaklar basavlar va ko’rkam ko’rnishi uchun yelka kengligi kengroq qilib
bichilgan. Bo’yin qismi va pastki qismi etagining qirqimlariga alohida hoshiya
uchun shu matodan boshqa bichim qilganlar. Ba’zida elchi bosh kiyimi ham
egnidagi chakmonga munosib tarzda shu matodan tikilgan. Elchilar sardori bosh
kiyimi kashtalangan qalpoqdan boshqalariniki esa oddiy peshonaband qilingan
tasmalardan iborat bo’lgan.
L.I.Albaum devoriy rang tasvir suratlarni o’rganarkan, mazkur elchilar chakmoni
mutlaqo o’zgacha, ya’ni o’zi xos bezaklarda tasvirlanganini va bu hashamlar
boshqa devoriy suratlarda ta’kidlaydi. Uning fikricha, elchi chakmoni alohida va
mahsus qimmatbaho liboslar go’zalligini namoyon etish uchun tayyorlangan.
Ularning kiyinish madaniyati muhim diplomatik ahamiyatga
ega bo’lishidan bir qatorda o’z xalqining milliy madaniyati va
san’atini ham namoyish etgan. Elchi liboslari tasvirida doira
ichiga olingan turli hayvonlar ko’rinishi, o’simliksimon
bezaklar aks etgan. Liboslar bezagi uchun asosan, qizil, ko’k,
oq ranglardan foydalanilgan.
[8]
Ko’k rangni 4 xil ko’rinishini qo’llagan. Bunga sabab bu rangning O’rta Оsiyo
tabiatida o’ziga xos o’ringa egaligidir. Liboslarda qalampirmunchoq sifat naqsh
uslubi keng qo’llanilgan. Hozirda bu uslubdan o’zbek do’ppilari,
kashtado’zligimizda
va
amaliy
san’atning
turli
ko’rinishlarida
qo’llanilayotganligining guvohi bo’lamiz.
XULOSA
Afrosiyob devoriy suratlari so’g’dlar turmushi va hayot sharoitlarini yorqin
namoyish etadi. Ular so’g’d milliy madaniyatini butun dunyoga tanishtirishning
|
| |
