|
3 (79) 2021 pedagogik mahorat
Pdf ko'rish
|
| bet | 200/344 | | Sana | 07.12.2023 | | Hajmi | 3,37 Mb. | | #113345 |
Bog'liq Pedagogik mahorat 3-son 2021 yilAsosiy qism. Kompyuter lingvistikasi tilshunosligining mustaqil boʻlimi – korpus lingvistikasi
zamonaviy amaliy tilshunoslikning asosiy va bugungi kun ilmi uchun muhim istiqbolli yoʻnalish ekanligi
jahon tajribasidan ma’lum. Oʻzbek tili milliy korpusini yaratish fan oldida turgan dolzarb vazifalardan biri
ekanligi ta’kidlangan. Tilni oʻrgatishda lug‘at boyligining kattaligini koʻrsata olish, soʻzning qoʻllanish
imkoniyatini u yoki bu grammatik konstruksiya orqali tushuntirish uchun misollar massivini koʻrsatishda
korpus juda qoʻl keladi. Til ta’limi uchun muhim boʻlgan misolning doimiy yangilanib borishi, buni aks
ettirib turish xususiyati hamda imkoniyati faqat korpusda mavjud. Oʻqituvchi yangi, ishonarli, cheksiz
hamda xilma-xil misollarni shu yerdan topa oladi hamda topshiriq, mashqlarni belgilashda qiynalmaydi va
bir necha daqiqada mavzu boʻyicha yangi-yangi misollardan iborat topshiriqlarni tayyorlay oladi. Korpusda
mavjud matnlarni saralash imkoni bor, misolni barcha matnlardan emas, balki tadqiqotchi uchun kerakli
boʻlganini ajratish mumkin. Zero, korpus matnlarini belgilangan davr (hatto aniq yiligacha), matnning aniq
bir turini tanlab olish imkoniyati mavjud. Turli mavzu va janrdagi matnlar bilan korpusning doimiy
boyitilishi korpusning asosiy xususiyatidan biri hisoblanib, u yoʻnaltirilgan ta’lim imkoniyatlarini kengroq
ochadi.
Aslida, juda katta imkoniyatni boy beryapmiz. Korpus juda katta hajmdagi matnlar yig‘indisi,
ekanligini inobatga oladigan boʻlsak, Navoiy korpusini yaratish ayni muddao va hatto oʻta dolzarb
hisoblanadi. Sababi millatimiz oʻzligini anglashi, oʻz ma’naviyatiga, madaniyatiga ega boʻlishi uchun
Navoiyni anglashi, qolaversa, Navoiydan ibrat olishi muhim hisoblanadi. Navoiyni anglash oʻzlikni anglash
demakdir. Sababi Navoiy - butun umrini turkiy til mavqeyini koʻtarish, turkiy adabiyot imkoniyatlarini
dunyoga tan oldirish, turkiy davlatchilik asoslarini mustahkamlash, jamiyatda haqiqat va adolat mezonlarini
qaror toptirishga bag‘ishlagan bobokalonimizdir. Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov ta’biri bilan
aytganda, inson qalbining quvonch-u qayg‘usini, ezgulik va hayot mazmunini Navoiydek teran ifoda etgan
https://buxdu.uz
|
| |
