|
Asosiy ishlab chiqarish fondlaridan samarali foydalanishni ifodalovchi
|
| bet | 5/43 | | Sana | 28.01.2024 | | Hajmi | 126,83 Kb. | | #147599 |
Bog'liq 4-mavzu. Korxonalarning ishlab chiqarish faoliyatini ifodalovchi-fayllar.org4.3. Asosiy ishlab chiqarish fondlaridan samarali foydalanishni ifodalovchi
ko‘rsatkichlar Asosiy fondlarning tarkibini, holatini va ulardan
samarali foydalanishni tahlil qilish usullari.
Korxonalar asosiy fondlarining mahsulot ishlab chiqarish jarayonida bajaradigan
roli bir xil emas. Ular2 qismgabo‘linadi: - aktiv (faol) asosiy fondlar; - passiv (nofaol)
asosiy fondlar. Korxonalarning asosiy fondlari bilan ta’minlanganligini tahlil qilishda
ularning aktiv va passiv qismining salmog’i, o‘tgan yillarga nisbatan mutloq farq hamda
o‘sish sur’ati aniqlanadi.
Asosiy fondlarning texnik holatini belgilovchi umumiy ko‘rsakichlardan biri -
ularning eskirish koeffitsientidir. Buni aniqlash uchun asosiy fondlarning eskirish
summasi ularning boshlang’ich qiymatigabo‘linadi. Asosiy fondlarni yangilash
koeffitsientini aniqlash uchun yangi kelgan asosiy fondlar summasini asosiy
fondlarning yil oxiriga bo‘lgan qiymatigabo‘lish kerak. Asosiy fondlarning
chiqib ketishi koeffitsientini hisoblash uchun esa chiqib ketgan asosiy fondlar
summasini ularning yil oxirigabo‘lgan qiymatigabo‘lish kerak. Asosiy
fondlarning ishga yaroqlilik koeffitsientini aniqlash mumkin. Uni aniqlash uchun
birdan eskirish koeffitsientini ayirish kerak, ya’ni 1 - Ek .
Mahsulot ishlab chiqarish dasturini muvaffaqiyatli bajarish nafaqat asosiy
fondlarning tarkibi, texnik holati, balki ulardan samarali foydalanishgako‘p
jihatdan
bog’liq.
Asosiy
fondlardan
foydalanishning
umumlashtiruvchi
ko‘rsatkichi fonddan olinadigan samara hisoblanadi.U asosiy fondlarning bir so‘mi
hisobiga qancha mahsulot chiqarilganligin ko‘rsatadi. Fond samarasi quyidagi
formulaorqali ifodalanadi: Tovar mahsuloti (sof tushum) hajmini asosiy
fondlarning qiymatiga bo‘linadi. Fond samarasi ko‘rsatkichining aksi fond
|
| |
