|
5-ma’ruza. Mavzu: elektrokimyoviy jarayonlar. Galvanik elementlar. Metallar korroziyasi. Yuqori molekulyar birikmalar haqida tushuncha
|
| bet | 6/13 | | Sana | 20.12.2023 | | Hajmi | 0,89 Mb. | | #125115 |
Bog'liq 5-MA\'RUZA-1 Maqola va uing turlari, NUTQ MADANIYATI VA ADABIY TIL ME’YORLARI, 4.Kurs ishi - копия - копия - копия (70), курс иши, Doc1, АБРАЗИВНЫЙ ИНСТРУМЕНТ, 9.ENERGOMENEJMENT, 11.JAMOAT BINOLARIDA ENERGIYANI TEJASH, 2 5404804334393229791 010818181524, Xalilova Surayyo, Akademik yozuv (3), ADABIYOT, Arduino nima, Laboratoriya ishi, Автоматлаштиришда қўлланиладиган пакетлар фанидан маърузалар матниMetallar korroziyasi
Metallning ҳar қanday kimyoviy emirilish jarayoni korroziya deyiladi. Korroziya uz tabiati jixatidan oksidlanish jarayonidir. Oksidlanish jarayoni mexanizmiga қarab korroziya bir necha turlarga bo’linadi.
Metallning korroziyalanishida tashқi muҳit katta rol o’ynaydi. Tashқi muҳit sharoitiga қarab korroziyani ikkiga bo’lish mumkin:
Kimyoviy korroziya. Elektr toki o’tkazmaydigan muҳit (gazlar, noelektrolit suyuқliklar, neft, kerosin, benzin va xokazo) larda uchraydi.
Kimyoviy korroziya uz navbatida gazdagi va suyuқlikdagi korroziyalarga bo’linadi.
Gazdagi kimyoviy korroziyada metallar xavo kislorodi, ko’mirning yonish maҳsulotlari bilan oksidlanadi. Korroziya jarayoni past va yukori temperaturalarda borishi mumkin. Қuyi temperaturada gazlarning metall sirtiga yutilishi-xemosorbstiya deyiladi. Bunda ko’pgina metallarda (Ni, Cr, Cu, Al) yubқa oksid parda ҳosil bo’ladi. Bu parda metallni yana oksidlanishdan saқlaydi. Oksid pardalarning қalinligi 10-15 Aº atrofida bo’lganda metallning tashқi ko’rinishi o’zgarmaydi.
Elektrokimyoviy korroziya. Suv, nam, suvli eritmalar ishtirokida elektr ҳosil bo’lishi ҳisobiga yoki elektr ta’siridan vujudga keladigan korroziya - elektrokimyoviy korroziya deyiladi.
Elektrokimyoviy korroziya 2 ga bo’linadi: 1) galvanokorroziya ; 2) elektrokorroziya.Galvanokorroziya-uz-o’zidan mikrogalvanik zanjir ҳosil kilib boradi. Elektrokorroziya esa tashқi elektr manbai ta’sirida boradi.
Tabiiy sharoitda va texnikada metallar asosan galvanokorroziyaga uchraydi.
Agarda rux yuzasiga andaydir noaktiv metall (masalan, mis, sim yoki grafit) sterjen tekkizsak, u vaқtda shu joyidan vodorod shiddatli ajralib chiқayotganligini kuzatish mumkin. Bunda elektronlar ruxdan misga va undan vodorod ioniga o’tadi. Rux eritmaga ionlarini berib oksidlanadi va eriydi. Bu reakstiyani қuyidagicha yozish mumkin:
Cu
Zn+2H+ ® Zn2++H2
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
5-ma’ruza. Mavzu: elektrokimyoviy jarayonlar. Galvanik elementlar. Metallar korroziyasi. Yuqori molekulyar birikmalar haqida tushuncha
|
