• Relyatsion jadval-munosabati.
  • 63 Savollar: Ma’lumotlat omborini boshqarish tizimlari. Mbbt larni tashkil qilishning dasturiy vositalari Big Data texnologiyasi, data mining, machine learning, deep leraning




    Download 429,47 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet2/7
    Sana17.05.2024
    Hajmi429,47 Kb.
    #240031
    1   2   3   4   5   6   7
    Jadval-munosabat
    relyatsion modellarning universal ob’ekti 
    hisoblanadi. Bu relyatsion modeli turli MBBTlardagi ma’lumotlarini 
    mosligini ta’minlash imkonini beradi. Relyatsion modellarni ishlash 
    operatsiyalari munosabatlar algebrasi va relyatsion hisob-kitoblarning 
    universal apparatidan foydalanishga asoslangan. 
    Jadval
    relyatsion model ma’lumotlari (ob’ekti)ning asosiy turi 
    hisoblanadi. Jadvalning tuzilishi ustunlarning yig‘indisi bilan 
    belgilanadi. Jadvalning har bir satrida tegishli ustunga mos keluvchi 
    bittadan mazmun joylashgan bo‘ladi. Jadvalda ikkita bir xil satr bo‘lishi 
    mumkin emas. Satrlarning umumiy soni chegaralanmagan. 
    Ustun
    ma’lumotlarining ba’zi tarkibiy qismi − atributga mos 
    keladi. Atribut ma’lumotlarning eng oddiy tuzilmasidir. Jadvalda 
    yuqorida ko‘rib o‘tilgan tarmoqli va ierarxik modellardagi kabi ko‘p 
    tarkibiy qismlari guruh yoki takrorlanuvchi guruh kabilar belgilanishi 
    mumkin emas. Jadvalning har bir ustinining ma’lumotlari tegishli 
    tarkibiy qismi (atribut)ning nomiga ega bo‘lishi kerak. Ma’nosi jadval 
    satriga teng bo‘lgan bir yoki bir nechta atributlar jadvalning kaliti 
    hisoblanadi. 
    Ma’lumotlar bazasini tuzishda relyatsion yondashuv munosa-
    batlar nazariyasining terminologiyasi qo‘llaniladi. Eng oddiy ikki 
    o‘lchamli jadval munosabat sifatida belgilanadi. Tegishli atribut 
    mazmuniga ega bo‘lgan jadval ustini domen deyiladi. Turli atributlar 
    mazmuniga ega bo‘lgan satrlar esa kortej deb ataladi. 
    Relyatsion jadval-munosabati.
    3.3-rasmda R relyatsion jadval 
    munosabatining ko‘rinishi berilgan. R munosabat (relyatsion jadval) 
    ning formal ta’rifi uning domenlari Di (ustunlari), kortejlari Ki (satrlari) 
    haqidagi tushunchaga tayanadi. Ko‘plab domenlar{Di} belgilangan R 
    munosabat deb, D1

    D2

    D3...... Dn domenlarini dekart (bevosita) 
    ishlab chiqaruvchi ko‘plikka aytiladi. 


    65 

    munosabat 

    {K1, 
    K2..........} 
    Atributlar (ustunlar) nomi 
    Kortej K2 = {d12, d22, d32, 
    d42, d52, d62} 
    Domen D5 = {d51, d52, 
    d53, d54,..} 

    Download 429,47 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7




    Download 429,47 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    63 Savollar: Ma’lumotlat omborini boshqarish tizimlari. Mbbt larni tashkil qilishning dasturiy vositalari Big Data texnologiyasi, data mining, machine learning, deep leraning

    Download 429,47 Kb.
    Pdf ko'rish