• Topshiriqlar
  • Kimyoviy elementlarning tabiiy oilalari
    		•

    7 sinf ximiya indd




    Download 66,04 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet68/157
    Sana01.02.2024
    Hajmi66,04 Mb.
    #150134
    1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   157
    Bog'liq
    7-sinf KIMYO 2022

    Oktavalar qonuni
    1865-yilda ingliz olimi
    J. A. Nyulands har sakkizinchi element xos-
    salari bo‘yicha birinchi elementga o‘xshashli-
    gini payqadi. “Oktavalar qonuni” deb nomla-
    gan ixtirosini musiqiy o‘l-chovning yetti intervali 
    analogiyasi sifatida izohladi. 
    Ikki kimyogar – rus olimi D. I. Mendeleyev va 
    nemis olimi L. Meyer elementlarning atom massas-
    ining ortib borishi tartibida joylashtirganda oʻxshash 
    xossalari davriy ravishda takrorlanib turadigan oilalar 
    koʻrinishidagi elementlar tasnifi ni mustaqil ravishda 
    taklif qildilar. Ikkalasi ham o‘z jadvallarini nashr et-
    dilar (Mendeleyev – 1869-yilda va Meyer – 1870-yil-
    da) va yangi davriy qonunni shakllantirishdi.
    Mendeleyevning davriy qonunni to‘g‘riligiga 
    ishon chi shunchalik katta ediki, u qonun asosida 
    atom og‘irliklarining ma’lum qiymatlarini tuzatdi. U 
    galiy (1875), skandiy (1879) va germaniy (1886) ele-
    mentlarining xususiyatlarini aniq bashorat qildi va bir 
    necha yil o‘tgach kashf etildi. 
    1871-yilda Mendeleyev o‘zining Davriy qonuniga 
    davriy jadval orqali klassik shakl berdi.

    77
    ДАВРИЙ ЖАДВАЛ

    78
    Topshiriqlar
    1. Bo‘sh katakchalarga elementlarni davrlar va guruhlar bo‘yicha to‘g‘ri joylashtiring.
    Atom
    Geliy
    Xlor
    Azot
    ?
    Tartib raqami 
    2
    18
    Atom massa
    4
    40
    Protonlar soni
    17
    Neytronlar soni
    18
    7
    Elektronlar soni
    18
    2. Davriy jadvaldan vodorod, kislorod, natriy, argon, rux, brom, ruteniy, platina elementlarini 
    toping. Ularning tartib raqami, nisbiy atom massalari, davr hamda guruh raqamlarini ko‘rsating. 
    Kimyoviy elementlarning tabiiy oilalari
    Ishqoriy metallar: Li, Na, K, Rb, Cs, Fr.
    Galogenlar: F,Cl, Br, J, As.
    Xalkogenlar: S, O, Se,Te,Po.
    Inert gazlar: He,Ne, Ar, Xe, Kr.

    Download 66,04 Mb.
    1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   157




    Download 66,04 Mb.
    Pdf ko'rish